Uniwersytet Opolski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Literatura XX-lecia międzywojennego

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 1.S3.FP1.21
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Literatura XX-lecia międzywojennego
Jednostka: Wydział Filologiczny
Grupy: Studia stacjonarne
Punkty ECTS i inne: 2.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Poziom studiów:

studia I stopnia

Kierunek studiów:

filologia polska

Semestr, w którym realizowany jest przedmiot:

6

Profil kształcenia:

ogólnouakademicki

Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe
ogólnouniwersyteckie

Tryb prowadzenia:

Lektura monograficzna
Realizowany w sali

Wymagania:

Wymagania formalne: zaliczenie 5. semestru studiów I stopnia na kierunku filologia polska

Literatura uzupełniająca:

literatura przedmiotu (do wyboru 2 pozycje):

Bolecki W., Poetycki model prozy w dwudziestoleciu międzywojennym. Witkacy, Gombrowicz, Schulz i inni. Studium z poetyki historycznej, Kraków 1996.

Kwiatkowski J., Świat poetycki Juliana Przybosia, Warszawa 1972.

Markowski M. P., Polska literatura nowoczesna: Leśmian, Schulz, Witkacy, Kraków 2007.

Sławiński J., Koncepcja języka poetyckiego Awangardy Krakowskiej, Kraków 1998.

Słownik schulzowski, oprac. i red. W. Bolecki, J. Jarzębski, S. Rosiek, Gdańsk 2006.

Surrealizm. Teoria i praktyka literacka. Antologia, teksty wybrał i przeł. A. Ważyk, Warszawa 1976.

Szymański W. P., Moje dwudziestolecie 1918-1939, Kraków 1998.

Szymański W. P., Neosymbolizm. O awangardowej poezji polskiej w latach trzydziestych, Kraków 1973.

Zaleski M., Przygoda drugiej awangardy, Ossolineum 2000.


Nakład pracy studenta:

udział w zajęciach 15 h 0,5 ects

przygotowanie do zajęć oraz do egzaminu, czytanie literatury przedmiotu 45 h

1,5 ects


Założenia:

Cele przedmiotu

1. Zapoznanie studentów z najważniejszymi autorami, dziełami i zjawiskami w literaturze polskiej okresu międzywojennego.

2. Przedstawienie literackiej różnorodności i innowacyjności w kontekście polskiej sytuacji społeczno-politycznej w latach 1918-1938.

3. Zaznajomienie studentów z panoramą wzajemnych współoddziaływań pomiędzy odmiennymi koncepcjami i programami literackimi.


Skrócony opis:

Zagadnienia ogólne:

Najważniejsze tendencje w literaturze polskiej i europejskiej po roku 1918: awangarda, futuryzm, ekspresjo-nizm, nadrealizm i inne. Życie literackie w II RP: główne ośrodki, grupy literackie i czasopisma. Doświadcze-nie wojny, rewolucji i niepodległości. Główne nurty w poezji dwudziestolecia międzywojennego: Skamander, Awangarda Krakowska, grupa Kwadrygi, Druga Awangarda (Cz. Miłosz, J. Czechowicz, J. Łobodowski). Poe-zja Bolesława Leśmiana. Stanisław Ignacy Witkiewicz i katastrofizm w literaturze do 1945 roku. Twórczość Brunona Schulza i Witolda Gombrowicza. Ważne zjawiska w prozie: powieść polityczna (S. Żeromski, J. Ka-den-Bandrowski), powieść historyczna (W. Berent, J. Iwaszkiewicz. Z. Kossak-Szczucka), powieść religijna (J. Andrzejewski), powieść psychologiczna (Z. Nałkowska). Dramat po 1918. Krytyka literacka i eseistyka po 1918. Cezura roku 1939.

Pełny opis:

Zagadnienia szczegółowe (do wykładu):

1) Wprowadzenie do literatury XX-lecia, naszkicowanie mapy epoki, wskazanie na autorów, teksty, zjawiska i problemy, które stanowić będą ośrodek zainteresowania.

2) Poetyka ekspresjonizmu (m.in.: Hymny Józefa Wittlina, Juliana Przybosia krytyka ekspresjonizmu).

3) Koncepcja nadrealizmu (m.in. według André Bretona).

4) Piecyk Aleksandra Wata jako przykład écriture automatique (futuryzm i nadrealizm w Polsce)

5) Twórczość Skamandrytów (Tuwim, Lechoń, Wierzyński, Słonimski, Pawlikowska-Jasnorzewska).

6) Program poetycki Awangardy Krakowskiej.

7) Julian Przyboś jako poeta i teoretyk poezji.

8) Liryka Bolesława Leśmiana, Leopolda Staffa, Czesława Miłosza, Józefa Czechowicza.

9) „Mityzacja rzeczywistości” w teorii i praktyce literackiej (opowiadania Brunona Schulza).

10) Najważniejsze zjawiska w prozie: S. Żeromski, M. Dabrowska, M. Kuncewiczowa, Z. Nałkowska, J. Iwaszkiewicz, J. An-drzejewski.

11) Stanisław Ignacy Witkiewicz – teoria i praktyka „Czystej Formy”.

12) Forma – twórczość Witolda Gombrowicza.

Literatura:

Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu):

Antologia polskiego futuryzmu i Nowej Sztuki, wstęp i komentarz Z. Jarosiński, wybór i przygotowanie tekstów H. Zaworska, Ossolineum 1978.

Czechowicz J., Wybór poezji, oprac. T. Kłak, Ossolineum 1985.

Dąbrowska M., Noce i dnie, t. 1-2, posłowie R. Matuszewski, Warszawa 1982.

Gombrowicz W., Ferdydurke, Kraków 1989.

Gombrowicz W., Iwona, księżniczka Burgunda, oprac. J. Margański, Kraków 2008.

Kuncewiczowa M., Cudzoziemka, Warszawa 2007.

Miłosz Cz., Poezje wybrane, oprac. Z. Łapiński, Ossolineum, Wrocław, BN.

Nałkowska Z., Granica, oprac. W. Wójcik, Ossolineum 1971.

Leśmian B., Poezje wybrane, oprac. Jacek Trznadel, Wrocław (wyd. dowolne), BN.

Peiper T., Pisma wybrane, oprac. S. Jaworski, Ossolineum 1979.

Poezja polska okresu międzywojennego. Antologia, wybór i wstęp M. Głowiński i J. Sławiński, przypisy oprac. J. Stradecki, Os-solineum 1997.

Polska krytyka literacka (1919-1939), t. V, red. J. Z. Jakubowski, Warszawa 1966.

Przyboś J., Sytuacje liryczne. Wybór poezji, wstęp E. Balcerzan, wybór E. Balcerzan, A. Legeżyńska, komentarze A. Legeżyń-ska, Ossolineum 1989.

Schulz B., Sklepy cynamonowe; Sanatorium pod Klepsydrą (wyd. dowolne).

Schulz B., Opowiadania. Wybór esejów i listów, oprac. J. Jarzębski, Ossolineum 1998.

Staff L., Wybór poezji, oprac. M. Jastrun, Ossolineum, Wrocław (wyd. dowolne), BN.

Wat A., JA z jednej strony i JA z drugiej strony mego mopsożelaznego piecyka, [w:] tegoż, Poezje, oprac. A. Micińska i J. Zieliń-ski, posłowie J. Zieliński, Warszawa 1997.

Witkiewicz S. I., Czysta Forma w teatrze, wybór, wstęp i noty J. Degler, Warszawa 1977, s. 31-79.

Witkiewicz S. I., Pożegnanie jesieni, posłowie A. Micińska, Wrocław 1996.

Witkiewicz S. I., Wybór dramatów, wyboru dokonał i wstępem poprzedził J. Błoński, tekst i przypisy oprac. M. Kwaśny, Ossoli-neum 1983.

Wittlin J., Poezje, wstęp J. Rogozińskiego, Warszawa 1978 [tu: Hymny].

Wittlin J., Sól ziemi, oprac. E. Wiegandt, Ossolineum 1991.

Żeromski S., Przedwiośnie, oprac. Z. J. Adamczyk, Ossolineum 1982.

B. Kompendia:

Hutnikiewicz A., Od czystej formy do literatury faktu. Główne teorie i programy literackie XX stulecia, Warszawa 1999.

Jaworski S., Awangarda, Warszawa 1994.

Kwiatkowski J., Literatura Dwudziestolecia, Warszawa 1990.

Poeci dwudziestolecia międzywojennego, t. 1-2, red. I. Maciejewska, Warszawa 1982.

Prozaicy dwudziestolecia międzywojennego, red. B. Faron, Warszawa 1972.

Słownik literatury polskiej XX wieku, red. A. Brodzka i inni, Ossolineum 1992 [m.in. hasła: Awangarda Druga, Awangarda Kra-kowska, Ekspresjonizm, Futuryzm, Katastrofizm, Kwadryga, Periodyzacja literatury polskiej XX wieku, Psychologiczna pro-blematyka w literaturze polskiej XX wieku, Skamander, Surrealizm, Żagary].

Efekty uczenia się:

Wiedza

- student wykazuje się znajomością polskiego kanonu literackiego okresu międzywojnia;

- dysponuje wiedzą na temat ówczesnych warunków społeczno-politycznych i ich związków z teorią i praktyką literacką;

- posiada wiedzę dotyczącą biografii najistotniejszych twórców literatury polskiej oraz charakteru zjawisk kulturowych w dwudziestoleciu międzywojennym.

H1A_W03

H1A_W04

Umiejętności

- student potrafi opisać istotę i swoistość okresu międzywojennego w literaturze polskiej, posługując się adekwatnymi przykładami;

- potrafi samodzielnie interpretować i porównywać zjawiska literackie XX-lecia na tle szerszych pól odniesieniowych (historia, polityka, sytuacja społeczno-gospodarcza);

- dysponuje świadomością odrębności i oryginalności międzywojnia względem poprzednich okresów literackich.

H1A_U02

H1A_U03

H1A_U04

Kompetencje społeczne (postawy)

- student zostaje uwrażliwiony na kwestię wpływu bieżących warunków polityczno-społecznych na jakość i charakter twórczości literackiej oraz kultury w ogóle;

- posiada orientację natury ogólnohistorycznej, pozwalającą postrzegać XX-lecie międzywojenne jako zalążek niezależnej i nowoczesnej polskości.

H1A_K02

H1A_K03

H1A_K04

H1A_K05

Metody i kryteria oceniania:

Obecność na zajęciach, aktywność, pozytywna ocena z egzaminu ustnego

Praktyki zawodowe:

nie dotyczy

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/2024" (zakończony)

Okres: 2024-03-01 - 2024-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Adrian Gleń, Tomasz Wielg
Prowadzący grup: Adrian Gleń
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Wykład - Egzamin

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2024/2025" (jeszcze nie rozpoczęty)

Okres: 2025-03-01 - 2025-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Adrian Gleń, Tomasz Wielg
Prowadzący grup: Adrian Gleń
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Wykład - Egzamin
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Opolski.
pl. Kopernika 11a, 45-040 Opole https://uni.opole.pl kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.0.0-www4-www4-5 (2024-09-13)