Przedmiot językoznawczy uzupełniejący kanon 2:

studia pierwszego stopnia

filologia polska

4

ogólnouniwersytecki

obowiązkowe

Realizowany w sali

Problemy frazeologii europejskiej, pod red. A.M. Lewickiego, t. 1-8, Lublin 1996-2007.

Z problemów frazeologii polskiej i słowiańskiej, pod red. M. Basaja i D. Rytel, t. 1-6, Wrocław 1982-1994.

Kłosińska K. (red.), Formy i normy, czyli poprawna polszczyzna w praktyce, Warszawa 2013.

A. Godziny kontaktowe: 40h/1,5 ECTS

udział w zajęciach: 30h

udział w konsultacjach: 10h

B. Praca własna studenta: 35h/1,5 ECTS

przygotowanie do zajęć: 25h

przygotowanie referatu: 10h

Celem zajęć jest zaznajomienie studenta z podstawami wiedzy o frazeologii; wypracowanie umiejętności rozpoznawania związków frazeologicznych w wypowiedziach ustnych i tekstach pisanych; wypracowanie umiejętności rozpoznawania błędów frazeologicznych i rozumienia procesów ich powstawania.

1) miejsce frazeologii wśród innych działów językoznawstwa, jej przedmiot badań i podstawy teoretyczne; podstawowe pojęcia frazeologii; koncepcje i kryteria podziału związków frazeologicznych; wyraz a związek frazeologiczny; cechy definicyjne frazeologizmu; funkcje związków frazeologicznych;

2) motywacja związków frazeologicznych, źródła frazeologizmów;

3) wariantywność i derywacja we frazeologii;

4) relacje semantyczne zachodzące między związkami frazeologicznymi – polisemia, synonimia, antonimia;

5) słowniki frazeologiczne – miejsce frazeologii w słownikach ogólnych języka polskiego, budowa artykułu hasłowego w słowniku frazeologicznym;

6) frazeologia a frazematyka – pole badawcze, podstawowe założenia i pojęcia frazeologii nadawcy; skrzydlate słowa;

7) frazeologia a paremiologia;

8) poprawność frazeologiczna – pojęcie normy językowej i błędu językowego, najczęstsze typy błędów frazeologicznych;

9) frazeologia poszczególnych stylów i gatunków;

10) frazeologia a językowy obraz świata;

Chlebda W., Elementy frazematyki. Wprowadzenie do frazeologii nadawcy, Łask 2003.

Lewicki A.M., Pajdzińska A., Frazeologia. W: Współczesny język polski, pod red. J. Bartmińskiego, Lublin 2001, s. 315-333.

Lewicki A.M., Studia z teorii frazeologii, Łask 2003.

A) Wiedza:

1. student zna podstawowe pojęcia z zakresu frazeologii;

2. student zna określoną liczbę związków frazeologicznych.

k_W01; k_W02

B) Umiejętności: student potrafi:

1. rozpoznać związki frazeologiczne w wypowiedziach ustnych i tekstach pisanych;

2. prawidłowo używać związków frazeologicznych;

3. rozpoznać błędy frazeologiczne;

4. student rozumie procesy powstawania błędów frazeologicznych.

k_U01; k_U02

C) Kompetencje personalne i społeczne:

1. kształtowanie wrażliwości i świadomości językowej, zwłaszcza dotyczącej frazeologii.

k_K01

Kryteria zaliczenia przedmiotu:

Obecność i aktywność na zajęciach – 40% k_U01; k_U02

Referat (wygłoszenie referatu na wybrany temat związany z problematyką zajęć) – 30% k_W01; k_W02;

Kolokwium zaliczeniowe 30% (próg zaliczenia 60%) k_W01; k_W02; k_U01