Uniwersytet Opolski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Przedmiot literaturoznawczy uzupełniejący kanon 1:

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 1.S3.FP1.48.1
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (0232) Literatura i językoznawstwo (lingwistyka) Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Przedmiot literaturoznawczy uzupełniejący kanon 1:
Jednostka: Wydział Filologiczny
Grupy: Studia stacjonarne
Punkty ECTS i inne: 3.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Poziom studiów:

studia pierwszego stopnia

Kierunek studiów:

Filologia polska

Semestr, w którym realizowany jest przedmiot:

II semestr

Profil kształcenia:

ogólnoakademicki

Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe
uzupełniające

Tryb prowadzenia:

Mieszany: realizowany zdalnie i w sali

Wymagania:

Obecność na zajęciach. Podstawowa wiedza z zakresu: literatury starożytnej Grecji i Rzymu, literatury staropolskiej i oświecenia.

Literatura uzupełniająca:

Podręczniki i słowniki:


1) T. Koskiewiczowa, Słownik literatury polskiego oświecenia, Wrocław 1977.

2) Polska genologia literacka, red. R. Cudak, D. Ostaszewska, PWN, Warszawa 2007.

3) Słownik literatury staropolskiej, red. T. Michałowska, Wrocław – Warszawa – Kraków 1990.

4) Słownik współczesnego języka polskiego, red. Bogusław Dunaj, Warszawa 1996.

5) Słownik terminów literackich, red. M. Głowiński, T. Kostkiewiczowa, A. Okopień-Sławińska, J. Sławiński, Wrocław 1989.


Nakład pracy studenta:

udział w zajęciach 30 h 1 ects

przygotowanie do zajęć , czytanie literatury przedmiotu 45 h 1,5 ects

przygotowanie do zaliczenia i udział w nim 15 h 0,5 ects


Założenia:

Zapoznanie studentów z tradycją i przemianami polskiej genologii literackiej czasów staropolskich oraz oświecenia, podnoszenie sprawności analityczno-interpretacyjnych studentów.


Skrócony opis:

Przedmiot poświęcony jest wybranym zagadnieniom genologiczno-literackim doby staropolskiej i czasów oświecenia. Analizie zostaną poddane takie problemy jak: proces formowania się i adaptowania gatunków, ich konwencjonalizacja, przekształcenia itp.

Pełny opis:

Zajęcia mają charakter konwersatorium. Ich celem jest pogłębienie wiedzy o głównych problemach gatunkowych epok dawnych. Studenci będą czytać i porównywać teksty reprezentujące konkretne gatunki literackie, które zostały zaadaptowane na polskim gruncie z tradycji antycznej, jak również te, które należy zaliczyć do rodzimych form uprawianych w polskiej literaturze staropolskiej i w czasach oświecenia. Ponadto na zajęciach będą analizowane stare teksty normatywne, a także pierwsze poetyki, w których sformułowano teoretyczne ustalenia na temat genologii, typologizacji i kwalifikacji gatunków w systemie danej epoki. W ramach zajęć odbędą się konsultacje związane z zaliczeniem przedmiotu.

Literatura:

LITERATURA PODMIOTOWA:

I. Polemiki „starych” z „młodymi” na temat ducha poezji polskiej:

1) K. Brodziński, O klasyczności i romantyczności tudzież o duchu poezji polskiej;

2) A. Mickiewicz, O poezji romantycznej; M. Mochnacki, O duchu i źródłach poezji w Polszcze; w: Idee programowe romantyków polskich. Antologia, oprac. A. Kowalczykowa, BN I 26, Wrocław 2000.

Teksty normatywne oświecenia:

1_ Oświeceni o literaturze. Wypowiedzi pisarzy polskich 1740-1800, oprac. T. Kostkiewiczowa i Z. Goliński, Warszawa 1993; stąd: J. Szymanowski, Listy o guście, czyli smaku; F. Karpiński, O wymowie w prozie albo wierszu; F. K. Dmochowski, Sztuka rymotwórcza.

2) Sz. Bielski, Wybór różnych gatunków poezji z rymopisów polskich dla użytku młodzieży, cz. 1, Drukania XX Pijarów, Warszawa 1818 (dostępna online).

3) J. de Carlancas, Historia nauk wyzwolonych, w tłumaczeniu Ignacego Magurczewskiego, wydana nakładem Towarzystwa Literatów, Warszawa 1766 (dostępna online)..

4) F. N. Golański, O wymowie i poezji, nakładem Drukarni J. K. Mci Rzeczypospolitey, Wilno 1788 (dostępna online).

5) L. Kropiński, Sztuka rymotwórcza, w: Rozmaite pisma Ludwika Kropińskiego Byłego Jenerała Wojsk Polskich i Wielu Towarzystw Uczonych Członka itd., nakładem Jana Milikowskiego, Lwów – Stanisławów – Tarnów 1844 (dostępna online).

6) J. Morelowski, Prawidła wierszopiskie i kaznodziejskie, oprac. Marek Nalepa i Grzegorz Trościński, Wydawnictwo Naukowe Collegium Columbinum, Kraków 2013.

7) E. Słowacki, Prawidła wymowy i poezji, Wydawca: Józef Zawadzki, Wilno 1826 (dostępna online).

LITERATURA PRZEDMIOTOWA:

1) R. Cohen, Historia i gatunek, „Pamiętnik literacki” 2(1989), 80, s. 265-281.

2) K. Bartoszyński, Wobec genologii, „Teksty drugie” 5(2000), 64, s. 17-29.

3) Z. Bednarek, Kategorie genologiczne ortogatunku, paragatunku i meta gatunku, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” 2(2013), 20, s. 111-123.

4) Genette Gérard, Gatunki, „typy", tryby, przekł. Krystyna Falicka, „Pamiętnik Literacki" 2(1979), 70, s. 269-307.

5) Genologia dzisiaj, red. Wacław Bolecki, Ireneusz Opacki, Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa 2000.

6) G. R. Kaiser, O dynamice gatunków literackich, „Pamiętnik literacki” 2(1989), 80, s. 283-306.

7) R. Krzywy, Poezja staropolska wobec genologii retorycznej. Wprowadzenie

do problematyki, Warszawa 2014.

8) T. Michałowska, Gatunek staropolski – obiekt i narzędzie poznania historycznoliterackiego, „Pamiętnik Literacki” 2(1975), 66, s. 99-124.

9) T. Michałowska, Staropolska teoria genologiczna, Wrocław 1974.

10) E. Miodońska-Brookes, Genologia polska, Warszawa 1983.

11) K. Obremski, Gatunkowa hybryda z 1638 roku: Samuela Twardowskiego Dafnis drzewem bobkowym (przyczynek do „zagłady gatunków”), „Teksty Drugie” 6(2017), s. 142-165.

12) I. Opacki, Krzyżowanie się postaci gatunkowych jako wyznacznik ewolucji poezji, „Pamiętnik Literacki” 4(1963), 54, s. 349-389.

13) T. Todorov, O pochodzeniu gatunków, „Pamiętnik literacki” 3(1979), 70, s. 307-321.

14) P. Żbikowski, Klasycyzm postanisławowski. Doktryna estetycznoliteracka, Warszawa 1999.

Efekty uczenia się:

W ZAKRESIE WIEDZY:

k_W01

Student(ka) rozumie w stopniu podstawowym wybrane fakty i zjawiska związane z rozwojem genologii. Zna terminologię gatunkową czasów staropolskich i doby oświecenia. Rozumie jej źródła, jak również potrafi się nią posługiwać w kontekście teoretyczno i historyczno-literackim. Ma pogłębioną i uporządkowaną wiedzę na temat wybranych zagadnień dotyczących gatunków literackich.

k_W03

Posiada wiedzę o: procesie formowania się i adaptowania gatunków na polskim gruncie, o ich konwencjonalizacji, przekształceniach, głównych tendencjach rozwojowych oraz o jej związkach z literaturą powszechną i dorobkiem antyku.

W ZAKRESIE UMIEJĘTNOŚCI:

k_U01

Student(ka) potrafi scharakteryzować cechy gatunków przewodnich omawianego okresu i zlokalizować je w przestrzeni genologicznej, historycznej, teoretycznej, literackiej i kulturowej.

k_U02

Potrafi korzystać ze specjalistycznych słowników, jak również wyszukiwać informacji na temat gatunków staropolskich i oświeceniowych oraz wykorzystywać posiadaną wiedzę w pracy badawczej.

W ZAKRESIE KOMPETENCJI SPOŁECZNYCH:

k_K01

Student(ka) jest gotów(a) do krytycznej oceny odbieranych treści, uznawania znaczenia wiedzy o genologii literackiej w rozwiązywaniu problemów poznawczych i praktycznych. Jest gotów(a) propagować świadomość znaczenia wspólnotowego dorobku genologicznego.

Metody i kryteria oceniania:

Obecność na zajęciach, aktywny w nich udział - 60%

Kolokwium semestralne -40%

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/2024" (zakończony)

Okres: 2024-03-01 - 2024-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Konwersatorium, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Roksana Rał-Niemeczek, Tomasz Wielg
Prowadzący grup: Roksana Rał-Niemeczek
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Konwersatorium - Zaliczenie na ocenę

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2024/2025" (jeszcze nie rozpoczęty)

Okres: 2025-03-01 - 2025-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Konwersatorium, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Roksana Rał-Niemeczek, Tomasz Wielg
Prowadzący grup: Roksana Rał-Niemeczek
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Konwersatorium - Zaliczenie na ocenę
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Opolski.
pl. Kopernika 11a, 45-040 Opole https://uni.opole.pl kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.0.0-www2-5 (2024-09-13)