Przedmiot społeczny do wyboru 1: Socjologia języka i komunikacji
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 1.S3.LJPO-PS.2 |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Przedmiot społeczny do wyboru 1: Socjologia języka i komunikacji |
Jednostka: | Wydział Filologiczny |
Grupy: |
Studia stacjonarne Studia stacjonarne |
Punkty ECTS i inne: |
2.00
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Literatura uzupełniająca: | Dejna Karol, Dialekty polskie, Warszawa 1973. Dołowy-Rybińska Nicole: Języki i kultury mniejszościowe w Europie: Bretończycy, Łużyczanie, Kaszu-bi, Warszawa 2011. Język i społeczeństwo. Wybrał i wstępem opatrzył M. Głowiński, Warszawa 1980. Język polski w europejskiej przestrzeni kulturowo-językowej, red. S. Gajda, Opole 2008. Kurek H. (red.), Języki słowiańskie w ujęciu socjolingwistycznym, Kraków 2012. Lubaś W., Społeczne uwarunkowania współczesnej polszczyzny, Katowice 1979. Majewicz Alfred F., Języki świata i ich klasyfikowanie, Warszawa 1989. Masenko Ł., Język i społeczeństwo. Wymiar postkolonialny, Gdańsk 2008. Normalizacja języka w krajach Zachodu, pod red. Andrzeja Markowskiego i Jadwigi Puzyniny, Warszawa 1994. Obyczaje, języki, ludy świata. Encyklopedia PWN, Warszawa 2007. Piekot Tomasz, Język w grupie społecznej. Wprowadzenie do badań socjolektów. Wałbrzych 2008. Piotrowski A., Ziółkowski M., Zróżnicowanie językowe i struktura społeczna, Warszawa 1976. Przybylska Renata, Wstęp do nauki o języku polskim. Podręcznik dla szkół wyższych, Kraków 2003. Shumarowa N., Podstawy socjolingwistyki, Tyczyn 2004. Tortosa Juan M., Polityka językowa a języki mniejszości. Od Wieży Babel do Daru Języków, Warszawa 1986. Tożsamość i język w perspektywie slawistycznej, red. S. Gajda, Opole 2008. Warchala J., Krzyżyk D. (red.) Polityka językowa w Unii Europejskiej, Katowice 2008. |
Skrócony opis: |
Kategorie socjologiczne a kategorie językowe. Oddziaływanie społeczeństwa na jezyk, przejawy oddziaływania jezyka na społeczeństwo. Społeczne i geograficzne zróżnicowanie języka. Polityka językowa. Status i funkcjonowanie języków mniejszości narodowych i etnicznych. Ogólna charakterystyka socjolingwistyczna Unii Europejskiej. |
Pełny opis: |
1. Socjolingwistyka jako dyscyplina naukowa, jej przedmiot i metody badań. Historia socjolingwistyki. 2. Kategorie socjologiczne a język. Społeczne determinanty języka, wariantywność języka. Podstawowe pojęcia socjolingwistyki: sytuacja językowa, społeczność komunikacyjna, repertuar językowy, kompetencja komunikacyjna i socjolingwistyczna, dwu- i wielojęzyczność, diglosja itd. 3. Społeczne determinanty komunikacji językowej. 4. Język a tożsamość etniczna, narodowa, europejska. Języki, narody, państwa. Język a kultura 5. Klasyfikacja języków – podstawy teoretyczne. Socjolingwistyczna klasyfikacja jezyków (języki państwowe, urzędowe, literackie, regionalne, mniejszościowe, mikrojęzyki). Status społeczny języka i ograniczenia klasyfikacji lingwistycznej, problem rozgraniczenia języków i dialektów. Prestiż języków. 6. Systemowe, funkcjonalne i społeczne zróżnicowanie polskiego języka etnicznego. 7. Geograficzne zróżnicowanie języka polskiego. Ogólna charakterystyka dialektów języka polskiego. Gwary miejskie. 8. Klasyfikacja socjolektów. 9. Pojęcie polityki językowej. 10. Podstawowe akty prawne i dokumenty dotyczące funkcjonowania języków w Europie. Polskie ustawy językowe. 11. Polska polityka językowa po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. 12. Języki mniejszościowe i regionalne w Polsce. Dwujęzyczność w Polsce. 13. Miejsce języka polskiego wśród języków europejskich. 14. Konflikty językowe w Europie w w Polsce. 15. Miejsce języka polskiego w Europie. 16. Ogólna charakterystyka socjolingwistyczna UE. Problem wielojęzyczności Unii Europejskiej. Zasady używania języków w instytucjach unijnych. Znajomość języków w UE. Badania lingwistyczne i raporty dot. wielojęzyczności. |
Literatura: |
Europejskie i krajowe akty prawne dot. języków: Europejska karta języków regionalnych i mniejszościowych, ustawy krajowe. Grabias Stanisław., Język w zachowaniach społecznych, Lublin 1994. Kołodziejek Ewa, Człowiek i świat w języku subkultur, Szczecin 2015. Lubaś Władysław, Polityka językowa, Opole 2009. Lubaś Władysław, Studia socjolingwistyczne, Opole 2013. Najnowsze dzieje języków słowiańskich. Język polski, red. S. Gajda, Opole 2001. Pawłowski Adam, Problemy polskiej polityki językowej w Unii Europejskiej, „Socjolingwistyka” 20, Kraków 2006, s. 7-17. Skudrzyk Aldona, Urban Krystyna, Małe ojczyzny. Świadomość językowo-kulturowa społeczności lokalnych, Katowice 2010. Szul Roman, Język. Naród. Państwo. Język jako zjawisko polityczne, Warszawa 2009. Wicherkiewicz Tomasz, Regionalne języki kolaterlane Europy – porównawcze studia przypadku z polityki językowej, Poznań 2014. |
Efekty uczenia się: |
Wiedza: Student zna i rozumie podstawy funkcjonowania języka w społeczeństwie, zjawiska języka jako narzędzia komunikacji, zróżnicowanie polskiej społeczności językowej, zasady polskiej polityki językowej oraz akty prawne regulujące funkcjonowanie języków w Polsce (k_W01; P6S_WG). Umiejętności: Student potrafi interpretować i oceniać zjawiska językowe w komunikacji (k_U01; P6S_UW). Kompetencje społeczne: Student prezentuje postawę dbałości o stan języka ojczystego, wykazuje poszanowanie dla odmienności językowych grup narodowych i etnicznych (k_K03; P6S_KR). |
Metody i kryteria oceniania: |
Wiedza przedmiotowa i aktywne uczestnictwo w dyskusjach na zajęciach 70%. (obowiązują dwa sprawdziany pisemne). Praca pisemna (esej), wygłoszenie referatu lub przygotowanie prezentacji 30%. |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/2024" (zakończony)
Okres: | 2023-10-01 - 2024-02-29 |
Przejdź do planu
PN WT KON
ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Konwersatorium, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Radosław Marcinkiewicz, Tomasz Wielg | |
Prowadzący grup: | Radosław Marcinkiewicz | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Konwersatorium - Zaliczenie na ocenę |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2024/2025" (w trakcie)
Okres: | 2024-10-01 - 2025-02-28 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Konwersatorium, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Radosław Marcinkiewicz, Natalia Ogórek | |
Prowadzący grup: | Radosław Marcinkiewicz | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Konwersatorium - Zaliczenie na ocenę |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Opolski.