Uniwersytet Opolski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Autodestrukcja: zachowania i mechanizmy

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 2.5-FAK170-Z1
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Autodestrukcja: zachowania i mechanizmy
Jednostka: Instytut Psychologii
Grupy:
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

fakultatywne

Skrócony opis:

Celem zajęć jest poznanie dokonań współczesnej psychologii zachowań autodestrukcyjnych. Tematyka zajęć obejmuje oba typy autodestrukcyjności wyodrębniane w teorii: bezpośredni i pośredni. Zajęcia służą poznaniu naukowej wiedzy zarówno o samych autodestrukcyjnych zachowaniach, jak też o mechanizmach podmiotowych i sytuacyjnych nasilających skłonność jednostki do realizowania zachowań tego typu. Służą też poznaniu wybranych narzędzi inwentarzowych, wspomagających psychologiczną diagnozę skłonności autodestrukcyjnych.

Pełny opis:

I. Zachowania autodestrukcyjne – informacje wprowadzające.

1. Definiowanie zachowań autodestrukcyjnych. Autodestrukcyjność usankcjonowana kulturowo a autodestrukcyjność dewiacyjna.

2. Klasyfikowanie zachowań autodestrukcyjnych. Autodestrukcyjność bezpośrednia i pośrednia.

3. Elementy historii badań nad zachowaniami autodestrukcyjnymi.

4. Związek zachowań autodestrukcyjnych z płcią.

II. Favazzy klasyfikacja zachowań samouszkadzających.

III. Dynamika aktu samouszkadzającego.

IV. Motywy i funkcje czynności samouszkadzających.

1. Klasyfikacja motywów podejmowania czynności samouszkadzających impulsywnych, przedstawiona przez Simeon i Favazzę.

2. Motywy zachowań samouszkadzających impulsywnych ustalone w badaniach Wycisk.

3. Funkcje samouszkodzeń w życiu jednostki według: Babiker i Arnold, Wycisk.

4. Kontrowersje dotyczące adaptacyjnych funkcji zachowania samouszkadzającego.

V. Czynniki psychologiczne determinujące skłonność do zachowań autodestrukcyjnych bezpośrednich.

1. Stres i nieefektywny styl radzenia sobie z nim.

2. Zaburzenia samoregulacji.

3. Dążenie do ograniczenia awersyjnej samoświadomości.

VI. Diagnozowanie osób uszkadzających własne ciało.

1. Kryteria odróżniania samouszkodzeń od prób samobójczych.

2. Prezentacja narzędzia SHI.

VII. Psychologiczne i socjologiczne rozumienie uwarunkowań zachowań samobójczych.

1. Rodzaje zachowań samobójczych.

2. Historyczno-kulturowe i społeczno-ekonomiczne uwarunkowania gotowości jednostek do podejmowania prób samobójczych.

3. Facylitatory i inhibitory zachowań samobójczych.

VIII. Elementy diagnozy i prewencji skłonności samobójczych.

1. Behawioralne, emocjonalne i mentalne sygnały zagrożenia jednostki aktem samobójczym.

2. Zasady udzielania pomocy i wsparcia osobom wykazującym skłonności samobójcze.

3. Inwentarzowy pomiar stopnia nasilenia skłonności samobójczych: prezentacja narzędzia MAST.

IX. Zachowania pośrednio autodestruktywne jako odrębna dziedzina badań psychologicznych.

1. Kwestie definicyjne. Zjawiska włączane do konstruktu teoretycznego „autodestrukcyjność pośrednia”: zagadnienie racjonalnych naukowo granic tego konstruktu.

X. Inwentarz CS-DS do pomiaru natężenia autodestrukcyjności pośredniej.

1. Prezentacja CS-DS.

2. Omówienie wybranych badań z zastosowaniem CS-DS:

a. Korelacja autodestruktywności pośredniej z wybranymi zmiennymi.

b. Poziom autodestrukcyjności pośredniej w różnych grupach osób z zaburzeniami i bez zaburzeń psychicznych.

c. Cele i zasady badania własnego z użyciem skali CS-DS.

Literatura:

1. Babiker G., Arnold L. (2002). Autoagresja. Mowa zranionego ciała. Gdańsk: GWP.

2. Baumeister R., Heatherton T., Tice D. (2000). Utrata kontroli. Warszawa: Wyd. PARPA.

3. Wycisk J., Ziółkowska B. (2010). Młodzież przeciwko sobie. Warszawa: Difin.

Efekty uczenia się:

Wiedza

w wyniku przeprowadzonych zajęć student powinien być w stanie:

• Scharakteryzować pojęcia autodestrukcyjności bezpośredniej i pośredniej oraz podać kryteria ich różnicowania.

• Opisać szczegółowo klasyfikację zaburzeń autodestrukcyjnych bezpośrednich wg Favazzy.

• Omówić mechanizmy odpowiedzialne za wytwarzanie się u jednostki skłonności do zachowań autodestrukcyjnych: bezpośrednich i pośrednich.

• Wskazać na typowe konsekwencje indywidualne podejmowania aktywności autodestrukcyjnej.

• Omówić badania zmierzające do weryfikacji teoretycznych modeli autodestrukcyjności.

Umiejętności

w wyniku przeprowadzonych zajęć student powinien potrafić/mieć umiejętność:

• Porównania ze sobą odmiennych perspektyw i modeli teoretycznych, aspirujących do objaśnienia mechanizmów psychicznych odpowiedzialnych za podejmowanie aktywności autodestrukcyjnej typu bezpośredniego i pośredniego.

• Interpretowania wyników badań, przeprowadzonych za pomocą inwentarzy do pomiaru natężenia autodestrukcyjności: bezpośredniej niesuicydalnej, bezpośredniej suicydalnej, pośredniej.

Kompetencje społeczne

w wyniku przeprowadzonych zajęć student wykazuje:

• Gotowość do realizowania zadań związanych z poszerzaniem wiedzy i zwiększaniem umiejętności kształtowanych w trakcie zajęć.

• Zrozumienie dla społecznej wagi problematyki skłonności autodestrukcyjnych w życiu ludzi współczesnych (zwłaszcza – młodzieży)

• Krytycyzm w stosunku do niepopartych naukowo poglądów na temat aktywności autodestrukcyjnej człowieka.

Metody i kryteria oceniania:

1. Test wiadomości sprawdzający znajomość wybranych fragmentów podanej literatury. Kryterium otrzymania oceny pozytywnej: 50% odpowiedzi poprawnych. Szczegóły zostaną przedstawione na początku kursu.

2. Poprawnie opracowana analiza przypadku, w której, bazując na danych pozyskanych za pomocą inwentarza, student diagnozuje poziom nasilenia zachowań pośrednio autodestrukcyjnych osoby badanej. Szczegóły zostaną przedstawione na początku kursu.

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Opolski.
pl. Kopernika 11a, 45-040 Opole https://uni.opole.pl kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0-www2 (2024-03-22)