Patrologia

monograficzne

1) Ukazanie kontekstu historycznego-kulturowego jako podłoża dla rozwoju pierwszego etapu teologii katolickiej;

2) Zaprezentowanie sylwetek teologów (Ojców Kościoła) w poszczególnych okresach patrystyki (od I do VIII w.);

3) Przedstawienie etapów rozwoju teologii patrystycznej w powiązaniu z kształtowaniem się historii dogmatów;

4) Omówienie znaczenia soborów i synodów dla kościelnej żywotności wspólnoty chrześcijańskiej.

1. Wiadomości wprowadzające (bibliografia i terminologia patrystyczna);

2. Początki literatury patrystycznej (II w.):

a) Ojcowie Apostolscy,

b) dzieła chrześcijańskiego świadectwa wiary,

c) apologeci,

d) polemiści;

3. Krystalizacja myśli teologicznej w III w.:

a) w środowisku aleksandryjskim,

b) w środowisku afrykańskim,

c) w środowisku rzymskim,

d) na Bliskim Wschodzie;

4. Złoty wiek literatury patrystycznej Ojców greckich i łacińskich (325–415):

a) Ojcowie Wschodu (Aleksandria i Egipt, Mała Azja, Antiochia, Syria, Palestyna),

b) Ojcowie Zachodu (papieże IV i V w., Galia, Italia, Illiria, Afryka);

5. Schyłek literatury patrystycznej (do poł. VIII w.):

a) pisarze greccy (monofizyci i antymonofizyci, monoteleci i antymonoteleci, ikonoklaści i obrońcy kultu obrazów),

b) pisarze łacińscy (papieże VI i VII w., Italia, Galia, Afryka, Hiszpania).

Literatura przedmiotu:

Altaner B., Stuiber A., Patrologia, Warszawa 1990;

Pieszczoch Sz., Patrologia, t. I: Działalność Ojców, t. II: Ojcowie mówią, Gniezno 1994;

Żurek A., Wprowadzenie do Ojców Kościoła, Tarnów 1998;

Drączkowski F., Patrologia, Pelplin–Lublin 1998;

Górny J.J., Patrologia (Literatura patrystyczna w zarysie), Olsztyn 2002.

Campenhausen von H., Ojcowie Kościoła, tłum. K. Wierszyłowski, Warszawa 1967;

Hamman A,. Portrety Ojców Kościoła. Praktyczny przewodnik po patrologii, Warszawa 1978;

Benedykt XVI, Ojcowie Kościoła. Od Klemensa Rzymskiego do Augustyna, Poznań 2008.

Literatura uzupełniająca:

Szymusiak J.M., Starowieyski M., Słownik wczesnochrześcijańskiego piśmiennictwa, Poznań 1971;

Kelly J.N.D., Początki doktryny chrześcijańskiej, Warszawa 1988;

Pietras H., By nie milczeć o Bogu. Zarys teologii Ojców Kościoła, Kraków 1991;

Padovese L., Wprowadzenie do teologii patrystycznej, Kraków 1994;

Starowieyski M., Słownik Wczesnochrześcijańskiego Piśmiennictwa Wschodu, Warszawa 1999;

Pietras H., Początki teologii Kościoła, Kraków 2007;

Fiedrowicz M., Teologia ojców Kościoła. Podstawy wczesnochrześcijańskiej refleksji nad wiarą, Kraków 2009;

Starowieyski M., Szymusiak J.M., Nowy słownik wczesnochrześcijańskiego piśmiennictwa, Poznań 2022.

Wiedza

W1. Student ma pogłębioną wiedzę o specyfice przedmiotowej i metodologicznej teologii w zakresie historii Kościoła i patrologii, którą jest w stanie rozwijać - TMA_W1;P7S_WG;

W2. rozumie kulturotwórczą rolę Kościoła i teologii, zarówno w aspekcie historycznym, jak i społecznym - TMA_W14; P7S_WG, P7S_WK;

W3. ma pogłębioną wiedzę o procesach zmian zachodzących w kręgu kultur będących pod wpływem chrześcijaństwa, a także w kształtowaniu się kultury Europy - TMA_W18; P7S_WG, P7S_WK.

Umiejętności

U1.Student posiada umiejętność interpretowania podstawowych źródeł teologicznych, z wykorzystaniem tekstów obcojęzycznych - TMA_U04; P7S_UW;

U2. potrafi odnajdywać powiązania pomiędzy poszczególnymi elementami chrześcijańskiego dziedzictwa doktrynalnego - TMA_U07; P7S_UW;

U3.potrafi przeprowadzić krytyczną analizę i interpretację różnych poglądów teologicznych w celu określenia miejsca w procesie historyczno-kulturowym - TMA_U08; P7S_UW.

Kompetencje społeczne (postawy)

K1. Student ma świadomość złożoności rzeczywistości i rozumie potrzebę interdyscyplinarnego podejścia do rozwiązywanych problemów - TMA_K05; P7S_KO;

K2. ma świadomość własnej, indywidualnej odpowiedzialności za kształt życia społecznego, kultury, dziedzictwa chrześcijańskiego - TMA_K07; P7S_KO.

K3. interesuje się dokonaniami, ośrodkami i szkołami badawczymi w zakresie teologii - TMA_K08; P7S_KR.

A. Zajęcia prowadzone są metodą wykładu.

B. Zajęcia kończą się egzaminem ustnym w oparciu o wcześniej podane tezy egzaminacyjne.

C. Kryteria oceniania:

- ocena bardzo dobra (5):

Wiedza

W1. Student ma pogłębioną wiedzę o specyfice przedmiotowej i metodologicznej teologii w zakresie historii Kościoła i patrologii, którą jest w stanie rozwijać;

W2. w sposób pogłębiony rozumie kulturotwórczą rolę Kościoła i teologii, zarówno w aspekcie historycznym, jak i społecznym;

W3. ma pogłębioną wiedzę o procesach zmian zachodzących w kręgu kultur będących pod wpływem chrześcijaństwa, a także w kształtowaniu się kultury Europy.

Umiejętności

U1.Student posiada pełną umiejętność interpretowania podstawowych źródeł teologicznych, z wykorzystaniem tekstów obcojęzycznych;

U2. potrafi w sposób pogłębiony odnajdywać powiązania pomiędzy poszczególnymi elementami chrześcijańskiego dziedzictwa doktrynalnego;

U3. potrafi dogłębnie przeprowadzić krytyczną analizę i interpretację różnych poglądów teologicznych w celu określenia miejsca w procesie historyczno-kulturowym.

Kompetencje społeczne

K1. Student ma pełną świadomość złożoności rzeczywistości i rozumie potrzebę interdyscyplinarnego podejścia do rozwiązywanych problemów;

K2. ma świadomość własnej, indywidualnej odpowiedzialności za kształt życia społecznego, kultury, dziedzictwa chrześcijańskiego;

K3. interesuje się dokonaniami, ośrodkami i szkołami badawczymi w zakresie teologii.

- ocena dobra (4):

W1. Student ma wiedzę o specyfice przedmiotowej i metodologicznej teologii w zakresie historii Kościoła i patrologii;

W2. rozumie kulturotwórczą rolę Kościoła i teologii, zarówno w aspekcie historycznym, jak i społecznym;

W3. ma wiedzę o procesach zmian zachodzących w kręgu kultur będących pod wpływem chrześcijaństwa, a także w kształtowaniu się kultury Europy.

Umiejętności

U1.Student posiada umiejętność interpretowania podstawowych źródeł teologicznych, z wykorzystaniem tekstów obcojęzycznych;

U2. potrafi odnajdywać powiązania pomiędzy poszczególnymi elementami chrześcijańskiego dziedzictwa doktrynalnego;

U3. potrafi przeprowadzić krytyczną analizę i interpretację różnych poglądów teologicznych w celu określenia miejsca w procesie historyczno-kulturowym.

Kompetencje społeczne

K1. Student ma świadomość złożoności rzeczywistości i rozumie potrzebę interdyscyplinarnego podejścia do rozwiązywanych;

K2. ma świadomość własnej, indywidualnej odpowiedzialności za kształt życia społecznego, kultury, dziedzictwa chrześcijańskiego;

K3. interesuje się dokonaniami, ośrodkami i szkołami badawczymi w zakresie teologii.

- ocena dostateczna (3):

W1. Student ma podstawową wiedzę o specyfice przedmiotowej i metodologicznej teologii w zakresie historii Kościoła i patrologii;

W2. rozumie w sposób względny kulturotwórczą rolę Kościoła i teologi;

W3. ma wiedzę o procesach zmian zachodzących w kręgu kultur będących pod wpływem chrześcijaństwa.

Umiejętności

U1.Student posiada względną umiejętność interpretowania podstawowych źródeł teologicznych;

U2. potrafi odnajdywać powiązania pomiędzy poszczególnymi elementami chrześcijańskiego dziedzictwa doktrynalnego;

U3. potrafi przeprowadzić krytyczną analizę i interpretację różnych poglądów teologicznych w celu określenia miejsca w procesie historyczno-kulturowym.

Kompetencje społeczne

K1. Student ma świadomość złożoności rzeczywistości i częściowo rozumie potrzebę interdyscyplinarnego podejścia do rozwiązywanych;

K2. ma świadomość własnej, indywidualnej odpowiedzialności za kształt życia społecznego, kultury, dziedzictwa chrześcijańskiego;

K3. interesuje się niektórymi dokonaniami, ośrodkami i szkołami badawczymi w zakresie teologii.

- ocena niedostateczna (2):

W1. Student nie posiada wiedzy o specyfice przedmiotowej i metodologicznej teologii w zakresie historii Kościoła i patrologii;

W2. nie rozumie kulturotwórczej roli Kościoła i teologii, zarówno w aspekcie historycznym, jak i społecznym;

W3. nie ma wiedzy o procesach zmian zachodzących w kręgu kultur będących pod wpływem chrześcijaństwa, a także w kształtowaniu się kultury Europy.

Umiejętności

U1.Student nie posiada umiejętności interpretowania podstawowych źródeł teologicznych;

U2. nie potrafi odnajdywać powiązań pomiędzy poszczególnymi elementami chrześcijańskiego dziedzictwa doktrynalnego;

U3. nie potrafi przeprowadzić krytycznej analizy i interpretacji różnych poglądów teologicznych w celu określenia miejsca w procesie historyczno-kulturowym.

Kompetencje społeczne

K1. Student nie ma świadomości złożoności rzeczywistości i nie rozumie potrzeby interdyscyplinarnego podejścia do rozwiązywanych;

K2. nie ma świadomości własnej, indywidualnej odpowiedzialności za kształt życia społecznego, kultury, dziedzictwa chrześcijańskiego;

K3. nie interesuje się dokonaniami, ośrodkami i szkołami badawczymi w zakresie teologii.

brak