Uniwersytet Opolski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Pedagogika ogólna

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 5.2.2.0.1.077
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Pedagogika ogólna
Jednostka: Wydział Teologiczny
Grupy:
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Skrócony opis:

• Wprowadzenie do zagadnień pedagogiki i pedagogiki ogólnej jako subdyscypliny pedagogicznej.

• Zaznajomienie z mapą współczesnych nurtów wychowania ze wskazaniem ich zaplecza językowego, filozoficznego, światopoglądowego i teoretycznego.

• Rozbudzenie wrażliwości na problemy wychowania i pedagogiki.

• Wypracowanie sprawności identyfikowania, nazwania i klasyfikowania zjawisk edukacyjnych oraz problemów pedagogicznych i ich rozwiązań.

• Kształtowanie umiejętności krytycznego spojrzenia na potoczne, ideologiczne i uproszczone podejścia do rzeczywistości wychowania, przy jednoczesnym docenieniu roli wiedzy teoretycznej przydatnej w praktyce edukacyjnej.

Pełny opis:

I. Metateoretyczne podstawy pedagogiki: 1. Pojęcia: pedagog – pedagogia – pedagogika – dydaktyka. 2. Geneza i rozwój pedagogiki (a. geneza naukowej refleksji nad wychowaniem, b. historyczne uwarunkowania kształtowania się działów pedagogiki, c. działy pedagogiki w ujęciu wertykalnym i horyzontalnym, d. demokratyczne i integralne modele uporządkowania dyscyplin pedagogicznych). 3. Pedagogika jako dyscyplina naukowa (a. kryteria wyłaniania się dyscypliny naukowej, b. przedmiot pedagogiki, c. jej zadania i cele). II. Metodologia pedagogiki i badań pedagogicznych: 1. Wkład poszczególnych nauk dla rozwoju wiedzy pedagogicznej. 2. Specyfika badań własnych pedagogiki i ich etapy. 3. Podział metod badawczych pedagogiki ze względu na ich strukturę. III. Ontologiczne podstawy wychowania: 1. Ujęcia wychowania podkreślające jego charakter, znaczenie i funkcję (prakseologiczne, ewolucyjne, sytuacyjne i adaptacyjne definicje wychowania). 2. Ujęcia wychowania w kontekście założeń aksjologicznych w życiu człowieka i społeczności. IV. Antropologiczne podstawy wychowania: 1. Osoba ludzka podmiotem i przedmiotem działalności wychowawczej. 2. Statyczne i dynamiczne rozumienie osoby w pedagogice. 3. Błędne koncepcje wy-chowania wynikające z jednostronnych sposobów rozumienia osoby. 4. Integralna koncepcja człowieka i wychowania (a. jednostka – społeczeństwo, b. wymiar natury, kultury i nadnaturalny w wychowaniu, c. kształtowanie sfery intelektualnej, emocjonalnej i wolitywnej, d. rozwój cielesny, psychiczny i duchowy człowieka). V. Aksjologiczne podstawy wychowania: 1. Przyczyny kryzysu problematyki aksjologicznej w pedagogice. 2. Filozofia i ideologia wobec wymiaru aksjologicznego pedagogiki. 3. Wartości i ich obecność w refleksji pedagogicznej.

Literatura:

A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu):

A.1. wykorzystywana i omówiona podczas zajęć: HEJNICKA-BEZWIŃSKA T., Pedagogika ogólna, Warszawa 2008; NOWAK M., Dyskusje nad pedagogiką jako nauką, „Roczniki Nauk Społecznych” 18(1990), z. 2, s. 71-80; NOWAK M., Przedmiot pedagogiki w kontekście jej wyzwań i założeń, w: K. Rubacha (red.), Konceptualizacje przedmiotu badań pedagogiki, Kraków 2008, s. 73-90; NOWAK M., Pedagogika jako nauka praktyczna – konsekwencje metodologiczne, w: B. Śliwerski (red.), Pedagogika alternatywna. Postulaty, projekty i kontynuacje, t. 1, Teoretyczne konteksty alternatyw edukacyjnych i wychowawczych, Kraków 2007, s. 43-67; NOWAK M., Teorie i koncepcje wychowania, Warszawa 2008; PALKA S., Pedagogika w stanie tworzenia, Kraków 1999; PALKA S., Pedagogika w stanie tworzenia. Kontynuacje, Kraków 2003; RYK A., W poszukiwaniu podstaw pedagogiki humanistycznej. Od fenomenologii Edmunda Husserla do pedagogiki fenomenologicznej, Kraków 2011.

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta: KUNOWSKI S., Podstawy współczesnej pedagogiki, Warszawa 2000; NOWAK M., Podstawy pedagogiki otwartej. Ujęcie dynamiczne w inspiracji chrześcijańskiej, Lublin 2000; NOWAK M., Treści i źródła badań pedagogicznych, w: J. Piekarski, D. Urbaniak-Zając D., K. J. Szmidt (red.), Metodologiczne problemy tworzenia wiedzy w pedagogice. Oblicza akademickiej praktyki, Seria: Seminaria Metodologii Pedagogiki, Kraków 2010, s. 27-39; PIUS XI, Divini illius Magistri. O chrześcijańskim wychowaniu młodzieży (31 grudnia 1929 roku), Warszawa 1999.

B. Literatura uzupełniająca

ABLEWICZ K., Teoretyczne i metodologiczne podstawy pedagogiki antropologicznej. Studium sytuacji wychowawczej, Kraków 2003; HEJNICKA-BEZWIŃSKA T., W poszukiwaniu tożsamości pedagogiki. Świadomość teoretyczno-metodologiczna współczesnej pedagogiki polskiej (geneza i stan), Bydgoszcz 1989; HEJNICKA-BEZWIŃSKA T. (red.), Pedagogika ogólna. Tradycja – teraźniejszość – nowe wyzwania (materiały pokonferencyjne), Bydgoszcz 1995; BOGAJ A. (red.), Rozwój pedagogiki ogólnej. Inspiracje i ograniczenia kulturowe oraz poznawcze, Warszawa 2001; KUBINOWSKI D., NOWAK M. (red.), Metodologia pedagogiki zorientowanej humanistycznie, Kraków 2006; KWAŚNICA R., Dwie racjonalności. Od filozofii sensu ku pedagogice ogólnej 2007; KWIECIŃSKI Z., ŚLIWERSKI B. (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki, t. 1-2, Warszawa 2003-2004; LEWOWICKI T., Pedagogika – od wiedzy potocznej ku synergii doświadczenia, refleksji i wiedzy naukowej, „Nauka” 2007, z. 4, s. 43-60; NOWAK M., MAGIER P., SZEWCZAK I. (red.), Antropologiczna pedagogika ogólna, Lublin 2010; PLUTA A. (red.), Pedagogika ogólna a filozofia nauki. Wybrane problemy poznawcze i konteksty dydaktyczne, Częstochowa 1997; RUBACHA K., Metodologia badań nad edukacją, Warszawa 2008; ŚLIWERSKI B. (red.), Pedagogika, t. 1-4, Gdańsk 2006-2010.

Efekty uczenia się:

Wiedza

- zna wybrane koncepcje człowieka: filozoficzne, psychologiczne, społeczne i teologiczne stanowiące teoretyczne podstawy działalności w zakresie życia małżeńskiego i rodzinnego,

- zna podstawowe teorie dotyczące wychowania, etapów życia rodzinnego, rozumie różnorodne uwarunkowania tych procesów,

- ma podstawową, uporządkowaną wiedzę o różnych środowiskach wychowawczych, ich specyfice i procesach w nich zachodzących,

- ma podstawową wiedzę o uczestnikach działalności wychowawczej, opiekuńczej, kulturalnej i pomocowej,

Umiejętności

- potrafi dokonać obserwacji i interpretacji zjawisk społecznych; analizuje ich powiązania z różnymi obszarami działalności z zakresu nauk o rodzinie,

- potrafi wykorzystywać podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu nauk o rodzinie oraz powiązanych z nią dyscyplin w celu analizowania i interpretowania problemów wychowawczych, opiekuńczych, kulturalnych i pomocowych, a także motywów i wzorów ludzkich zachowań,

- posiada umiejętność prezentowania własnych pomysłów, wątpliwości i sugestii, popierając je argumentacją w kontekście wybranych perspektyw teoretycznych, poglądów różnych autorów,

Kompetencje społeczne (postawy)

- ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego, dokonuje samooceny własnych kompetencji i doskonali umiejętności, wyznacza kierunki własnego rozwoju i kształcenia,

- dostrzega i formułuje problemy moralne i dylematy etyczne związane z własną i cudzą pracą, poszukuje optymalnych rozwiązań, postępuje zgodnie z zasadami etyki,

- jest świadomy istnienia etycznego wymiaru w badaniach naukowych.

Metody i kryteria oceniania:

A. Sposób zaliczenia

• egzamin

B. Formy zaliczenia

• egzamin pisemny z pytaniami otwartymi

C. Podstawowe kryteria

ocena z egzaminu (wykład):

• wiedza prezentowana na egzaminie obejmująca treści wykładów – 70%,

• wiedza prezentowana na egzaminie obejmująca treści ćwiczeń – 10%,

• wiedza prezentowana na egzaminie obejmująca treść lektur – 20%.

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Opolski.
pl. Kopernika 11a, 45-040 Opole https://uni.opole.pl kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0-www6 (2024-03-22)