Ekologia populacji
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 6.1-EP |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Ekologia populacji |
Jednostka: | Instytut Biologii |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | (brak danych) |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Skrócony opis: |
Prowadzący: dr G. Hebda A. Wymagania formalne: brak B. Wymagania wstępne: znajomość podstawowej problematyki z botaniki, zoologii, ekologii i ewolucjonizmu na poziomie studiów biologicznych I stopnia Cele przedmiotu zapoznanie z zagadnieniami dotyczącymi ekologii populacji na przykładach różnych grup organizmów: roślin naczynio-wych, zwierząt (w tym owadów społecznych), a także populacji ludzkich |
Pełny opis: |
Treści programowe 1. A. Problematyka wykładów: Osobnik w populacji, populacje wybranych roślin naczyniowych, ich struktura wiekowa, przestrzenna, dynamika, sposoby dys-persji, strategie i formy życiowe, reakcje na zaburzenia, w tym zaburzenia antropogeniczne. Regulacja liczebności populacji roślin. Populacje owadów społecznych; dobór krewniaczy. Znaczenie zmienności dla dynamiki populacji. Osobowości zwierząt (ang. personalities). Liczebność, rozmieszczenie i terytorializm u zwierząt. Cykle życiowe, strategie życiowe. Drapieżnictwo, sposoby unikania drapieżnictwa. Pasożytnictwo. Demografia populacji ludzkiej. B: Problematyka zajęć konwersatoryjnych: Metody badań i analizy struktur populacji roślin naczyniowych, diagramy strate-gii życiowych, przewidywanie wielkości populacji w funkcji czasu. Tabele przeżywania; rodzaje tabel, sposób konstruowania, analiza (m.in. wyznaczanie przewidywanego dalszego trwanie życia, współczynnika reprodukcji netto). Relacje drapieżnik-ofiara. Przystosowania do pasożytniczego trybu życia. Zasady funkcjonowania fauny wodnej i lądowej na wybranych przykła-dach. Fluktuacje i cykle populacyjne. Wpływ roślinożernych zwierząt na mechanizmy obronne roślin. Teoria metapopulacji. C: Problematyka laboratoriów: Opis struktury wiekowej populacji roślin, modeli konkurencji, typów dyspersji, strategii i form życiowych. Opis populacji owadów społecznych na przykładzie populacji mrówek. Analiza uzyskanych danych. Opis struk-tury wiekowej i płciowej zwierząt. Konkurencja wewnątrz i międzygatunkowa u zwierząt. Presja drapieżnicza, modele obliczania presji. Wskaźniki populacyjne: dominacja, wierność, stałość. |
Literatura: |
Wykaz literatury A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć: A.1. wykorzystywana podczas zajęć Begon M., Mortimer M., Thompson D.J. 1999. Ekologia populacji. Studium porównawcze zwierząt i roślin. Wydawnic-two Naukowe PWN, Warszawa. Górecki A., Kozłowski J., Gębczyński M. (red.) 1987. Ćwiczenia z ekologii. Podręcznik dla studentów biologii ogólnej i biologii środowiskowej. Uniwersytet Jagielloński – Filia Uniwersytetu Warszawskiego, Kraków–Białystok. Łomnicki A. 2013. Ekologia ewolucyjna. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Weiner J. 2003. Życie i ewolucja biosfery. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Falińska K. 2012. Ekologia roślin. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Falińska K. 2002. Przewodnik do badań biologii populacji roślin. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Jędrzejowska B., Jędrzejowski W. 2001. Ekologia zwierząt drapieżnych Puszczy Białowieskiej. PWN, Warszawa. A.2. studiowana samodzielnie przez studenta jw. B. Literatura uzupełniająca Krebs Ch.J. 1997. Ekologia. Eksperymentalna analiza rozmieszczenia i liczebności. Wydawnictwo Naukowe PWN, War-szawa. Lach L., Parr C.L., Abbott K.L. (red.). 2010. Ant Ecology. Oxford University Press, Oxford, U.K. Mackenzie A., Bal A.S., Virdee S.R. 2009. Ekologia. Seria: Krótkie Wykłady. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Rockwood L.L. 2015. Introduction to population ecology. Wiley-Blackwell, Oxford, U.K. Falińska K. Osobnik, populacja, fitocenoza. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. artykuły z czasopism naukowych |
Efekty uczenia się: |
Wiedza K_W02_ interpretuje złożoność procesów i zjawisk w przyrodzie, których rozwiązanie wymaga podejścia interdyscyplinarnego_ P7S-WG K_W06_opisuje wzajemne relacje organizm–środowisko_ P7S-WG K_W11_ dysponuje pogłębioną wiedzą z zakresu wybranej specjalności nauk biologicznych_ P7S-WG Umiejętności K_U04_ planuje i wykonuje zadania badawcze lub ekspertyzy z zakresu studiowanej specjalności biologicznej pod kierunkiem opiekuna_ P7S-UO K_U05_ stosuje metody statystyczne oraz techniki i narzędzia informatyczne do opisu zjawisk biologicznych i analizy danych o charakterze specjalistycznym_ P7S-UW K_U06_ wykorzystuje zdobytą wiedzę specjalistyczną do interpretacji zebranych danych empirycznych oraz wnioskowania_ P7S-UW Kompetencje społeczne (postawy) K_K01_ma świadomość złożoności zjawisk i procesów biologicznych_ P7S-KK K_K02_ konsekwentnie stosuje i upowszechnia zasadę ścisłego, opartego na danych empirycznych, interpretowania zjawisk i procesów biologicznych w pracy badawczej i działaniach praktycznych_ P7S-KK K_K03_ jest odpowiedzialny za powierzany sprzęt i własną pracę oraz szanuje pracę innych_ P7S-KR K_K04_ ma nawyk korzystania z uznanych źródeł informacji naukowej oraz posługiwania się zasadami krytycznego wnioskowania przy rozstrzyganiu problemów praktycznych_P7S_KK |
Metody i kryteria oceniania: |
A. Sposób zaliczenia • wykład: egzamin pisemny • laboratorium: zaliczenie na ocenę • zajęcia konwersatoryjne: zaliczenie na ocenę B. Formy zaliczenia • W: egzamin pisemny z pytaniami otwartymi oraz testowymi • K: ocena zaliczeniowa na podstawie ocen cząstkowych: sprawdzian pisemny, ocena z referató • L: ocena zaliczeniowa na podstawie ocen cząstkowych otrzymywanych w trakcie trwania semestru ze sprawdzianów, sprawozdań oraz aktywności na zajęciach i sprawozdań C. Podstawowe kryteria • W: uzyskanie z egzaminu minimum połowy punktów możliwych do uzyskania • K: ustalenie oceny zaliczeniowej na podstawie ocen cząstkowych, oraz aktywności na zajęciach • L: ustalenie oceny zaliczeniowej na podstawie ocen cząstkowych, poprawności wykonania sprawozdań oraz aktywności na zajęciach |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Opolski.