Historia administracji

obowiązkowe

Lektura monograficzna
Mieszany: realizowany zdalnie i w sali
Realizowany w sali
Realizowany w terenie
Realizowany zdalnie

materiały przedłożone przez prowadzącego zajęcia

Celem zajęć jest ukazanie studentom specjalności administracyjnej historycznej ewolucji form zarządzania państwem, co pozwala lepiej zrozumieć istniejące współ-cześnie instytucje administracyjne oraz ich genezę. Słuchacz nabywa wiedzę nie tylko na temat historii ustroju administracji ale także wzbogaca ją o zagadnienia takie jak: cechy charakterystyczne i zasady funkcjonowania administracji, naukowe koncepcje jej kształtowania, formowanie się i kształcenie korpusu urzędniczego, czy też historyczne modele sądownictwa administracyjnego oraz różne formy samorządu. Przedmiot obejmuje czasy starożytne, średniowieczne, nowożytne i najnowsze, co pozwala ukazać genezę współczesnych form zarządu, wywodzących swój rodowód z okresu monarchii absolutnej po historyczna ocenę administracji Polski Ludowej i znaczenie reform po 1989 r. wykład opiera się na kryterium chronologiczno- rzeczo-wym, prezentuje podstawowe zasady funkcjonowania administracji i przełomowe etapy jej rozwoju.

A. Problematyka wykładu

Cechy charakterystyczne i podstawowe zasady organizacji starożytnej, średnio-wiecznej i nowożytnej administracji państwowej, administracja wczesno nowożytne,

Administracja centralna i terytorialna Francji doby absolutyzmu,

Monarchie absolutyzmu oświeconego (Prusy i Austria) - Pozycja monarchy,

administracja centralna i terenowa, korpus urzędniczy,

Początki monarchii konstytucyjnej – przemiany ustroju administracji czasów pa-nowania Stanisława Augusta Poniatowskiego i reform Sejmu Wielkiego. Polska myśl administracyjna doby Oświecenia. Administracja w okresie insurekcji kościuszkow-skiej.

Myśl ekonomiczno – administracyjna doby nowożytnej

Doktryny ekonomiczne: merkantylizm, kameralizm i policyzm, fizjokratyzm.

Myśl polityczno – administracyjna, początki i rozwój. Nauka o policji.

Administracja francuska doby rewolucji i czasów napoleońskich

Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela – znaczenie dla działalności aparatu

administracyjnego. Reformy zarządu lokalnego o charakterze samorządowym doby rewolucji francuskiej. Administracja centralna czasów napoleońskich – podział

resortowy. Nowy model administracji lokalnej – urząd prefekta.

Administracja a konstrukcja państwa prawnego. Reformy administracji pruskiej w XIX wieku. Powstanie i rozwój samorządu terytorialnego w Prusach. Ustrój admini-stracyjny Austrii i Austro – Węgier. Administracja centralna i lokalna. Władze auto-nomiczne i samorządowe.

Wielka Brytania i Francja. Pozycja monarchy i prezydenta w systemie organów władzy wykonawczej. System rządów parlamentarno – gabinetowych.

Odpowiedzialność ministrów. Administracja terytorialna i samorządowa.

Administracja na ziemiach polskich pod zaborami – zabór rosyjski.

Ustrój administracji Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego. Unifikacja systemu administracji Królestwa Polskiego i Cesarstwa Rosyjskiego po powstaniu listopadowym.

Administracja na ziemiach polskich pod zaborami – zabory pruski i austriacki

Administracja Wolnego Miasta Krakowa. Autonomia Galicyjska. Administracja i Samorząd terytorialny w zaborze pruskim. Odrębności ustrojowe Wielkiego Księstwa Poznańskiego.

Narodziny idei sądowej kontroli administracji w XIX wieku. Francuska Rada Sta-nu jako pierwowzór sądu administracyjnego. Rozwój sądownictwa administracyjne-go w Austrii i Prusach.

Niemcy –Lorenz von Stein – początki nauki administracji. Rudolf von Gneist – idee sądownictwa administracyjnego i samorządu terytorialnego. Nauki administra-cyjne w

Rosji. Polskie nauki prawno administracyjne w dobie zaborów.

Administracja współczesna – ewolucja ustroju administracji po I wojnie świato-wej. Zadania administracji w ujęciu doktryn XX wieku. Przemiany modelu admini-stracji państw liberalno – demokratycznych.

Reżimy autorytarne – głowa państwa, administracja terytorialna.

Administracja państwa totalitarnych – państwa faszystowskie – Włochy i III Rze-sza.

Administracja Rosji bolszewickiej i ZSRR.

Administracja II Rzeczypospolitej

Administracja centralna, administracja ogólna przed i po unifikacji 1928 r. Samo-rząd terytorialny. Sądownictwo administracyjne i inne formy kontroli administracji. Polskie Państwo Podziemne.

Administracja centralna i terytorialna w latach 1944 – 1947. Ustrój administracji w okresie obowiązywania tzw. małej konstytucji z 1947 r. Administracja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

Problematyka ćwiczeń - opracowywane tematów zgodnie z tempem realizacji wyżej przedstawionych tematów wykładowych.

Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej

B. Kudrycka, P. Suwaj, B. Guy Peters (red.), Nauka administracji, Warszawa 2009.

H. Izdebski, Historia administracji, wyd. 5, Warszawa 2001. .

W. Witkowski, Historia administracji w Polsce 1764 – 1989, Warszawa 2007.

J. Malec, D. Malec, Historia administracji i myśli administracyjnej, Kraków 2003.

T. Maciejewski, Historia administracji, Warszawa 2006.

M. Sczaniecki, Powszechna historia państwa i prawa, Warszawa 2007.

D. Janicka, Ustrój administracji w nowożytnej Europie, Toruń 2002.

A. Bereza, G. Smyk, W. P. Tekely, A. Wrzyszcz, Historia administracji w Polsce 1764 – 1989.Wybór źródeł, Warszawa 2006.

Wiedza:

K_W01 W zaawansowanym stopniu student zna wybrane fakty, obiekty i zjawiska oraz dotyczące ich metody i teorie z zakresu administracji publicznej i gospodarczej.

K_W02 Ma podstawową wiedzę ogólną z zakresu dyscyplin naukowych (prawo, administracja) tworzących podstawy teoretyczne funkcjonowania administracji publicznej i gospodarcze.

K_W03 Potrafi wykorzystywać posiadaną wiedzę -formułować i rozwiązywać złożone i nietypowe problemy oraz wykonywać zadania w warunkach nie w pełni przewidywalnych przez właściwy dobór źródeł oraz informacji z nich pochodzących, dokonywanie oceny, krytycznej analizy i syntezy tych informacji.

Kompetencje społeczne:

K_K01 Student jest świadom konieczności stałego aktualizowania wiedzy, podnoszenia kompetencji zawodowych i osobistych z zakresu prawa i nauk pokrewnych.

K_K02 Student potrafi współpracować w grupie, pełniąc w niej różne role.

K_K03 Student potrafi otwarcie wyrażać swoje opinie i przedstawiać priorytety służące realizacji zadań z zakresu administracji i nauk pokrewnych.

K_K04 Student prawidłowo identyfikuje i rozwiązuje problemy związane z wykonywaniem zawodu.

K_K05 Student przestrzega zasad bezpieczeństwa pracy własnej i innych oraz szanuje powierzony mu sprzęt i umie postępować w stanach zagrożenia.

K_K06 Student myśli i działa w sposób przedsiębiorczy.

Sposób zaliczenia: egzamin,

Forma zaliczenia wykładu: pytania otwarte pisemne,

Forma zaliczenia zajęć praktycznych: pytania otwarte pisemne,

Metody dydaktyczne: wykład tradycyjny,

Egzamin pisemny z materiału objętego wykładem oraz zaliczenie na ocenę z ćwi-czeń.

Egzamin obejmuje 4 pytania otwarte, za każde można zdobyć 25 punktów. Liczba punktów przeliczana jest na ocenę według zasad: 100 – 92 pkt – bdb (5); 91- 84 pkt – db+ (4,5); 83 – 74 pkt – db (4,0); 73 – 64 pkt – dst+ (3,5); 63-50 pkt – dst (3,0); 49 – 0 pkt – ndst. Czas trwania egzaminu – 45 minut.

Zaliczenie materiału ćwiczeniowego obejmuje także 4 pytania proste, punktowane według powyższych zasad. Czas trwania zaliczenia – 45 minut. Dodatkowo w przypadku zaliczenia ćwiczeń brane są pod uwagę oceny z prac studenckich oraz aktywność na zajęciach.

nie dotyczy