Prawo wyznaniowe

obowiązkowe

obowiązkowe

Mieszany: realizowany zdalnie i w sali

Pojęcie prawa wyznaniowego i jego miejsce w systemie prawa polskiego

System źródeł prawa wyznaniowego

Konstytucyjne gwarancje wolności sumienia i religii

Naczelne zasady instytucjonalnych relacji między państwem a kościołami i innymi związkami wyznaniowymi

Szczegółowe uprawnienia wynikające z wolności sumienia i religii

Środki ochrony wolności sumienia i religii

Osobowość cywilnoprawna jednostek organizacyjnych kościołów i innych związków wyznaniowych

Wyznaniowa forma zawarcia małżeństwa cywilnego

Nauczanie religii w publicznych przedszkolach i szkołach

Szkolnictwo wyznaniowe, cmentarze wyznaniowe; ochrona danych osobowych w ramach działalności związków wyznaniowych

Prawne ramy funkcjonowania duszpasterstw specjalnych

Aktualny system i perspektywy zmiany modelu finansowania związków wyznaniowych w Polsce

Rządowa administracja wyznaniowa

Status prawny osób duchownych – zagadnienia ogólne, duchowny jako świadek, opodatkowanie i ubezpieczenie osób duchownych

Zagadnienia wprowadzające, pojęcie prawa wyznaniowego i związku wyznaniowego, unormowania państwowe a prawo wewnętrzne związków wyznaniowych

Zarys historii tolerancji i wolności religijnej, systemy relacji państwo–kościół w ujęciu historycznym, państwa wyznaniowe a państwa świeckie – cechy, przykłady

Historia relacji państwo–kościół w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem regulacji wyznaniowych przyjętych w okresie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

Źródła polskiego prawa wyznaniowego

Gwarancje wolności sumienia i religii wynikające z Konstytucji RP, status jednostki w zakresie wolności sumienia i religii, zrzeszenia w celach religijnych, zakaz dyskryminacji ze względu na wyznanie, przestępstwa przeciwko wolności sumienia i wyznania, zastępcza służba wojskowa z motywów religijnych.

Naczelne zasady instytucjonalnych relacji państwo–kościół w Polsce

Podmiotowość prawnomiędzynarodowa Stolicy Apostolskiej i Państwa Miasta Watykańskiego, specyfika konkordatu jako umowy międzynarodowej

Funkcje publiczne związków wyznaniowych (w tym: wyznaniowa forma zawarcia małżeństwa cywilnego, działalność naukowa, edukacyjna, pomoc społeczna, ochrona dóbr kultury, nauczanie religii w publicznych przedszkolach i szkołach, cmentarze wyznaniowe)

Działalność własna związków wyznaniowych (w tym: kult publiczny, duszpasterstwa szczególnych grup społecznych, ochrona danych osobowych w ramach działalności związków wyznaniowych)

Administracja wyznaniowa (rejestr kościołów i innych związków wyznaniowych), komisje państwowo-kościelne

Finansowanie związków wyznaniowych w Polsce na tle rozwiązań przyjmowanych w innych państwach; opodatkowanie osób duchownych podatkiem dochodowym: ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenia zdrowotne osób duchownych, duchowny jako świadek.

Wykorzystywana podczas zajęć:

A. Mezglewski, H. Misztal, P. Stanisz, Prawo wyznaniowe, wyd. 3, Warszawa 2011,

J. Krukowski, Polskie prawo wyznaniowe, wyd. 4, Warszawa 2008,

M. Pietrzak, Prawo wyznaniowe, wyd. 4 nowe, Warszawa 2010.

Studiowana samodzielnie przez studenta:

Wybór źródeł do nauki prawa wyznaniowego, opr. E. Gajda, wyd. 2, Toruń 2005,

Polskie prawo wyznaniowe. Wybór źródeł, opr. M. Poniatowski, P. Sobczyk, Lublin 2012,

M. Winiarczyk-Kossakowska, Ustawy III Rzeczypospolitej o stosunku państwa do kościołów chrześcijańskich, Warszawa 2004,

Polska w Unii Europejskiej a stosunki wyznaniowe, red. Cz. Janik, Toruń 2006,

Pro bono Reipublicae. Księga jubileuszowa Profesora Michała Pietrzaka, red. P. Borecki, A. Czohara, T.J. Zieliński, Warszawa 2009,

Prawo wyznaniowe w Polsce (1989-2009). Analizy – postulaty – dyskusje, red. D. Walencik, Katowice – Bielsko-Biała 2009,

Prawne granice wolności sumienia i wyznania, red. R. Wieruszewski, M. Wyrzykowski, L. Kondratiewa-Bryzik, Warszawa 2012.

Literatura uzupełniająca:

W. Góralski, Wstęp do prawa wyznaniowego, Płock 2003,

W. Góralski, W. Adamczewski, Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską z 28 lipca 1993 r., Płock 1994,

J. Krukowski, Konkordat polski. Znaczenie i realizacja, Lublin 1999,

J. Krukowski, Konkordaty współczesne. Doktryna – teksty (1964-1994), Warszawa 1995,

J. Krukowski, Kościół i państwo. Podstawy relacji prawnych, wyd. 2, Lublin 2000,

H. Misztal, Polskie prawo wyznaniowe, t. 1 Zagadnienia wstępne. Rys historyczny, Lublin 1997,

K. Urban, Mniejszości religijne w Polsce 1945-1991, Kraków 1994,

B. Rakoczy, Ustawa o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2008,

A. Czohara, T. J. Zieliński, Ustawa o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w Polsce. Komentarz, Warszawa 2012.

Student posiada wiedzę na temat przepisów regulujących wolność wyznawania lub przyjmowania religii we-dług własnego wyboru oraz jej uzewnętrzniania indywidualnie lub z innymi, publicznie lub prywatnie, zarów-no w miejscach kultu, jak i miejscach publicznych. Posiada także wiedzę na temat sytuacji prawnej kościo-łów i innych związków wyznaniowych w Polsce oraz zasad ich relacji instytucjonalnych z państwem.

Student potrafi ustalić stan faktyczny, dokonać wykładni przepisów i ich subsumcji. Rozwiązuje problemy (kazusy) wymagające zastosowania wiedzy interdyscyplinarnej, zwłaszcza z zakresu prawa wewnętrznego związków wyznaniowych oraz uwzględniającej orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, Trybunału Konstytucyjnego oraz sądów powszechnych i administracyjnych. Dostrzega związki pomiędzy zjawiskami prawnymi i innymi zjawiskami kulturowymi oraz społecznymi, w tym wpływ zjawiska religijności na funkcjonowanie społeczeństwa, organów publicznych i instytucji.

Student posiada zdolność do poszukiwania rozwiązań kompromisowych w sytuacjach konfliktowych, w szczególności zdolność do prowadzenia mediacji i negocjacji pomiędzy wyznawcami różnych religii oraz osobami niewierzącymi (ateistami, agnostykami). Uzyskana wiedza powinna się przyczynić także do ukształtowania świadomości praw własnej grupy religijnej oraz postawy poszanowania praw należnych innym osobom.

Uczęszczanie na zajęcia, aktywność na zajęciach i posiadanie wiedzy objętej tematyką zajęć.

Zaliczenie ustne. Zaliczenie składa się z 3 pytań otwartych ocenianych w skali ndst. – bdb. Ocena końcowa wystawiana jest na podstawie średniej arytmetycznej z trzech ocen cząstkowych, przy czym dla uzyskania pozytywnej oceny końcowej wymagane jest uzyskanie dwóch cząstkowych ocen pozytywnych.

Nie dotyczy