Psychologia rozwojowa i wychowawcza

Moduł nauczycielski

Moduł nauczycielski

Ścieżka realizowana w ramach studiów II stopnia

Ogólnoakademicki

Wymagania wstępne brak

Literatura uzupełniająca przedmiotu:

Bee, H. (2004). Psychologia rozwoju człowieka. Poznań, Zysk i Ska.

Birch, A., Malim, T. (2001). Psychologia rozwojowa w zarysie. Od niemowlęctwa do dorosłości. Warszawa, PWN.

Przetacznik-Gierowska, M. i Tyszkowa, M. (2007). Psychologia rozwoju człowieka. Zagadnienia ogólne. Warszawa, PWN.

Przetacznik-Gierowska, M., Makiełło-Jarża, G. (1992). Psychologia rozwojowa i wychowawcza wieku dziecięcego. Warszawa, WSiP.

Vasta, R., Haith, M., Scott, M. (1995). Psychologia dziecka, Warszawa, PWN.

Wadsworth, B. (2000). Teoria Piageta. Poznawczy i emocjonalny rozwój dziecka. Warszawa, WSiP.

udział w wykładzie 15 h - 0,5 ECTS

Udział w ćwiczeniach / warsztatach 30 h - 1 ECTS

Czytanie publikacji, przygotowanie do testu i udział w nim 40 h - 1,5 ECTS

(Test wielokrotnego wyboru + pytania otwarte)

Procentowa skala ocen za egzamin - 100% = 50

50%. – ocena niedostateczna (2,0) (0-25 pkt)

- od 51 do 60 %. - ocena dostateczna (3,0), (26 pkt - 30)

- od 61 do 70 %. - ocena dostateczna plus (3,5), (31-35pkt)

- od 71 do 80 %. - ocena dobra (4,0), (36-40)

- od 81 do 90 %. - ocena dobra plus (4,5), (41-45)

- od 91 do 100 %. - ocena bardzo dobra (5,0). (46-50)

Celem zajęć jest ukazanie studentom wiedzy teoretycznej, umiejętności analizowania i interpretowania teorii wychowania i teorii z zakresu psychologii rozwoju zastosowania jej w praktyce w kontekście specyficznych cech zawodu nauczyciela.

Celem zajęć (głównie część ćwiczeniowa) jest także kształtowanie umiejętności analizowania i syntetyzowania wiedzy teoretycznej w odniesieniu do zjawisk społecznych. W zakresie kompetencji społecznych celem zajęć jest przygotowanie studentów do poszukiwania wiedzy z zakresu psychologii rozwoju człowieka i jego wychowania, które zapewnią w przyszłości efektywne sposoby działań pomocowych.

Tematyka wykładów:

Plan wykładu

1. Psychologia edukacji i wychowania - terminologia podstawowa

2. Błędy wychowawcze i ich konsekwencje dla rozwoju dziecka

3. Wybrane modele wychowawcze i edukacyjne (np. Porozumienie bez przemocy, Pozytywna Dyscyplina, Rodzicielstwo bliskości)

4. Wybrane koncepcje rozwoju człowieka a modele wychowania (np. teoria rozwoju psychospołecznego Erika Eriksona, teoria przywiązania Bowlby’ego, etapy rozwoju wg. Piageta, teoria rozwoju psychoseksualnego Freuda)

5. Kryzysy wychowawcze i rozwojowe

6. Zaburzenia rozwoju w świetle DSM-V i ICD-11

Tematyka ćwiczeń:

Plan tematyki ćwiczeń:

1. Okres prenatalny: rozwój płodu, czynniko zakłócające i optymalizujące rozwój

2. Wczesne dzieciństwo: rozwój fizyczny, enocjonalny, społeczny

3. Średnie dzieciństwo: rozwój fizyczny, motoryczny i poznawczy + profilaktyka: radzenie sobie ze złością u dziecka w wieku przedszkolnym

4. Średnie dzieciństwo: rozwój emocjonalny i społeczny + profilaktyka z zakresu zaburzeń emocjonalnych i społecznych wśród dzieci w wieku przedszkolnym (możliwość wyboru)

5. Średnie dzieciństwo: ogólne prawidłowości rozwojowe, gotowość szkolna + profilaktyka: adaptacja dziecka do szkoły

Późne dzieciństwo: rozwój fizyczny, motoryczny i poznawczy + profilaktyka: stawianie granic, ustalanie zasad w szkole i środowisku domowym

6. Późne dzieciństwo: rozwój emocjonalny, osobowość + profilaktyka: budowanie relacji w rodzinie, wspólne spędzanie czasu, dbanie o potrzeby dziecka i rodzica

7. Późne dzieciństwo: rozwój społeczny + profilaktyka: jak wspierać dziecko w nauce

8. Adolescencja: zmiany fizjologiczne, funkcjonowanie poznawcze + profilaktyka: panowanie nad swoimi emocjami

9. Adolescencja: rozwój emocjonalny, obraz własnej osoby + profilaktyka: uzależnienie od telefonu/mediów społecznościowych

10. Adolescencja: rozwój społeczny, autonomia + profilaktyka: radzenie sobie ze stresem

11. Wczesna, średnia i późna dorosłość: tworzenie profilaktyki wychowawczej

12. Psychologia wychowawcza na etapach życia człowieka

25. Wykaz literatury:

Literatura podstawowa przedmiotu:.

Brzezińska, A, (red.) (2005). Psychologiczne portrety człowieka, Gdańsk, GWP.

Harwas-Napierała, B. i Trempała, J. (2004). Psychologia rozwoju człowieka. T. 2, Warszawa, PWN.

Schaffer, R. (2005). Psychologia dziecka, Warszawa, PWN.

Trempała, J.(red.). (2011). Psychologia rozwoju człowieka. Podręcznik akademicki, Warszawa, PWN.

Wiedza W 1 Student(ka) zna i rozumie zróżnicowane potrzeby edukacyjne uczniów i wynikające z nich zadania szkoły dotyczące dostosowania organizacji procesu kształcenia i wychowania Kolokwium,

Obserwacja pracy studenta

Dyskusja

Wykład

- aktywność podczas zajęć, kolokwium

Ćwiczenia

– aktywność podczas zajęć,

przygotowanie prezentacji,

wykonanie zadań realizowanych podczas zajęć,

W2 Student(ka) zna i rozumie sposoby projektowania i prowadzenia działań diagnostycznych w praktyce pedagogicznej

W3 Student(ka) zna i rozumie klasyczne i współczesne teorie rozwoju człowieka, wychowania, uczenia się i nauczania lub kształcenia oraz ich wartości aplikacyjne

W4 Student(ka) zna i rozumie rolę nauczyciela lub wychowawcy w modelowaniu postaw i zachowań uczniów

Umiejętności U1 Student(ka) potrafi obserwować sytuacje i zdarzenia pedagogiczne, analizować je z wykorzystaniem wiedzy pedagogiczno-psychologicznej oraz proponować rozwiązania problemów

U2 Student(ka) potrafi adekwatnie dobierać, tworzyć i dostosowywać do zróżnicowanych potrzeb uczniów materiały i środki, w tym z zakresu technologii informacyjno-komunikacyjnej, oraz metody pracy w celu samodzielnego projektowania i efektywnego realizowania działań pedagogicznych, dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych

U3 Student(ka) potrafi rozpoznawać potrzeby, możliwości i uzdolnienia uczniów oraz projektować i prowadzić działania wspierające integralny rozwój uczniów, ich aktywność i uczestnictwo w procesie kształcenia i wychowania oraz w życiu społecznym

U4 Student(ka) potrafi projektować i realizować programy wychowawczo-profilaktyczne w zakresie treści i działań wychowawczych i profilaktycznych skierowanych do uczniów, ich rodziców lub opiekunów i nauczycieli

Kompetencje społeczne K1 Student(ka) potrafi rozwiązywać konflikty w sposób profesjonalny w klasie szkolnej lub grupie wychowawczej.

K2 Student(ka) potrafi budować relacje oparte na wzajemnym zaufaniu między wszystkimi podmiotami procesu wychowania i kształcenia, w tym rodzicami lub opiekunami ucznia, oraz włączania ich w działania sprzyjające efektywności edukacyjnej

K3 Student(ka) potrafi porozumiewać się z osobami pochodzącymi z różnych środowisk i o różnej kondycji emocjonalnej, dialogowego rozwiązania konfliktów oraz tworzenia dobrej atmosfery dla komunikacji w klasie szkolnej i poza nią

- aktywność podczas zajęć 10%;

- udział w dyskusji 10%;

- zaliczenie kolokwium - 80%. Weryfikacja efektów : W2, W3, W4, U2, U3, U4,

wykład

- aktywność podczas zajęć - 10%;

- przygotowanie prezentacji - 90%;

ćwiczenia Weryfikacja efektów : W2, W3, W4, U2, U3, U4, K2, K3

WYKŁAD (Test wielokrotnego wyboru + pytania otwarte)

Procentowa skala ocen za egzamin - 100% = 50

50%. – ocena niedostateczna (2,0) (0-25 pkt)

- od 51 do 60 %. - ocena dostateczna (3,0), (26 pkt - 30)

- od 61 do 70 %. - ocena dostateczna plus (3,5), (31-35pkt)

- od 71 do 80 %. - ocena dobra (4,0), (36-40)

- od 81 do 90 %. - ocena dobra plus (4,5), (41-45)

- od 91 do 100 %. - ocena bardzo dobra (5,0). (46-50)

Metody weryfikacji efektów uczenia się uzyskiwanych podczas realizacji praktyk określa Regulamin praktyk UO i Instrukcja praktyki