Metafizyka

obowiązkowe

obowiązkowe

Lektura monograficzna
Realizowany w sali
Realizowany zdalnie

CZEŻOWSKI T., Transcendentalia - przyczynek do ontologii, „Ruch Filozoficzny” 35 (1977), s. 54-56 (przedruk w: TENŻE, O metafizyce, jej kierunkach i zagadnieniach, Kęty 2004, s. 188-192).

KAMIŃSKI S., Osobliwość metodologiczna teorii bytu, w: TENŻE, Jak filozofować?, Lublin 1989, s. 71-87.

KOWALCZYK S., Metafizyka ogólna, Lublin 1997.

LUC J., Cztery współczesne koncepcje kategorii ontologicznych, "Filozofia Nauki" 24 (2016), nr 4, s. 95-128.

MARYNIARCZYK A., Metafizyka w ekologii, Lublin 1999.

MARYNIARCZYK A., Metoda separacji a metafizyka, Lublin 1985.

MARYNIARCZYK A., Zeszyty z metafizyki, t. I-VI, Lublin 1998-2006.

STĘPIEŃ A., Punkt wyjścia w filozofii. Teorie relacji: filozoficzne i logiczna, Lublin 2005.

STĘPIEŃ A.B., Studia i szkice filozoficzne, t. I-III, Lublin 1999, 2001, 2015.

WOJTYSIAK J., Ontologia czy metafizyka?, w: A.B. STĘPIEŃ, T. SZUBKA (red.), Studia metafilozoficzne, t. I, Lublin 1993, s. 101-134.

WOLEŃSKI J., Dwie koncepcje transcendentaliów, w: TENŻE, W stronę logiki, Kraków 1996, s. 147-159.

WOLSZA K., Religijne wymiary doświadczenia i myślenia, Opole 2011.

Konwersatorium ma na celu zapoznanie z problematyką metafizyczną oraz uwzględnieniem jej światopoglądowej roli. Student powinien poznać elementy terminologii metafizycznej (ze szczególnym uwzględnieniem terminologii używanej w teologii) i sprawnie się nią posługiwać. Ukazane zostaną także elementy metafizyki w teologii (np. w orzeczeniach dogmatycznych). Wybrane ćwiczenia dotyczą także metod stosowanych w metafizyce.

W ramach konwersatoriów analizowane są następujące zagadnienia:

1. Analiza logiczna języka metafizyki (nazwy, uniwersalia, transcsendentalia).

2. Metody metafizyki: abstrakcja, separacja, analogia.

3. Tradycyjne i współczesne teorie kategorii ontologicznych (M.A. Krąpiec, S. Kamiński, J.M. Bocheński).

4. Teoria aktu i możności oraz wypowiedzi modalne.

5. Filozoficzne koncepcje substancji i ich zastosowania w teologii.

6. Dezyderaty pod adresem metafizyki w encyklice Jana Pawła II "Fides et ratio".

LITERATURA PODSTAWOWA

BOCHEŃSKI J.M., Między logiką a wiarą. Z Jóżefem M. Bocheńskim rozmawia Jan Parys, Montricher 1998 (oraz późniejsze wydania).

HERBUT J., Artykuły i szkice. Z teorii i metodologii metafizyki, filozoficznej analizy języka religii oraz etyki i metaetyki, Opole 2008.

JAN PAWEŁ II, Fides et ratio. Encyklika o relacjach między wiarą a rozumem, Rzym 1998.

KRĄPIEC M.A., Metafizyka. Zarys teorii bytu, Lublin 1984 (i inne wydania),

KRĄPIEC M.A., KAMIŃSKI S., Z teorii i metodologii metafizyyki, Lublin 1994.

STRÓŻEWSKI W., Ontologia, Kraków 2004 (2006).

WOLSZA K., Materiały do ćwiczeń z metafizyki, Opole 2018.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

CZEŻOWSKI T., Transcendentalia - przyczynek do ontologii, „Ruch Filozoficzny” 35 (1977), s. 54-56 (przedruk w: TENŻE, O metafizyce, jej kierunkach i zagadnieniach, Kęty 2004, s. 188-192).

KAMIŃSKI S., Osobliwość metodologiczna teorii bytu, w: TENŻE, Jak filozofować?, Lublin 1989, s. 71-87.

KOWALCZYK S., Metafizyka ogólna, Lublin 1997.

LUC J., Cztery współczesne koncepcje kategorii ontologicznych, "Filozofia Nauki" 24 (2016), nr 4, s. 95-128.

MARYNIARCZYK A., Metafizyka w ekologii, Lublin 1999.

MARYNIARCZYK A., Metoda separacji a metafizyka, Lublin 1985.

MARYNIARCZYK A., Zeszyty z metafizyki, t. I-VI, Lublin 1998-2006.

STĘPIEŃ A., Punkt wyjścia w filozofii. Teorie relacji: filozoficzne i logiczna, Lublin 2005.

STĘPIEŃ A.B., Studia i szkice filozoficzne, t. I-III, Lublin 1999, 2001, 2015.

WOJTYSIAK J., Ontologia czy metafizyka?, w: A.B. STĘPIEŃ, T. SZUBKA (red.), Studia metafilozoficzne, t. I, Lublin 1993, s. 101-134.

WOLEŃSKI J., Dwie koncepcje transcendentaliów, w: TENŻE, W stronę logiki, Kraków 1996, s. 147-159.

WOLSZA K., Religijne wymiary doświadczenia i myślenia, Opole 2011.

I. Wiedza ("Student wie i rozumie"):

- Student ma podstawową wiedzę o specyfice przedmiotowej i metodologicznej filozofii (i prawa kanonicznego), którą jest w stanie rozwijać i stosować w działalności profesjonalnej: TMA_W02; P7S_WG;

- Zna terminologią nauk teologicznych i jej korzenie grecko-łacińskie: TMA_W03; P7S_WG;

- Ma uporządkowaną i pogłębioną wiedzę z zakresu filozofii (i prawa kanonicznego): TMA_W09; P7S_WG.

II. Umiejętności ("Student potrafi"):

- Student posiada podstawowe umiejętności badawcze w zakresie dyscyplin pomocniczych teologii: TMA_U03; P7S_UW;

- Posiada umiejętność merytorycznego argumentowania, prowadzenia merytorycznej dyskusji światopoglądowej dotyczącej zagadnień teologicznych (i życia Kościoła), z wykorzystaniem własnych poglądów oraz poglądów innych autorów, formułowania wniosków oraz tworzenia syntetycznych podsumowań: TMA_U09; P7S_UK;

- Potrafi prawidłowo interpretować i wyjaśniać zjawiska społeczne oraz wzajemne relacje między zjawiskami społecznymi: TMA_U12; P7S_UW.

III. Kompetencje społeczne ("Student jest gotów do..."):

- Student ma świadomość złożoności rzeczywistości i rozumie potrzebę interdyscyplinarnego podejścia do rozwiązywanych problemów: TMA_K05; P7S_KO;

- Identyfikuje i rozstrzyga dylematy, zwłaszcza doktrynalne i etyczno-moralne, związane z życiem indywidualnym i społecznym: TMA_K06; P7S_KK; P7S_KO;

- Interesuje się dokonaniami, ośrodkami i szkołami badawczymi w zakresie teologii: TMA_K08; P7S_KR.

Zgodnie z "Regulaminem studiów Uniwersytetu Opolskiego" (paragraf 6, p. 3-5), udział w konwersatorium jest obowiązkowy. W ustaleniu końcowej oceny brane są pod uwagę następujące kryteria: (1) udział w zajęciach i wykonywanie bieżących ćwiczeń i zadań; (2) zaliczenie dwóch kolokwiów w semestrze obejmujących materiał ćwiczeniowy oraz treść zadanych lektur.

Każde kolokwium składa się z 16 pytań i jest oceniane według skali:

16 pkt. = bardzo dobry (5,0),

14-15 pkt. = dobry plus (4,5),

12-13 pkt. = dobry (4,0),

10-11 pkt. = dostateczny plus (3,5),

9 pkt. = dostateczny (3,0),

poniżej 9 pkt. - niedostateczny (2,0).

Z przedmiotem nie są związane praktyki zawodowe.