Literatura polska do k. XVIII w. 2

Studia pierwszego stopnia

Filologia polska

2

ogólnoakademicki

obowiązkowe

Realizowany w sali

Zaliczony kurs z literatury staropolskiej (pierwszego semestru).

– J. Błoński, Mikołaj Sęp Szarzyński a początki polskiego baroku, Kraków 2001.

– Świt i zmierzch baroku, red. M. Hanusiewicz, J. Dąbkowska, A. Karpiński, Lublin 2002.

– J. Pelc, Barok – epoka przeciwieństw, Kraków 2004.

– A. Nowicka-Jeżowa, Jan Andrzej Morsztyn i Giambattista Marino. Dialog poetów europejskiego baroku, Warszawa 2000.

– Barok polski wobec Europy. Kierunki dialogu, red. A. Nowicka-Jeżowa, współpraca E. Bem-Wiśniewska, Warszawa 2003.

– K. Mrowcewicz, Trivium poetów polskich epoki baroku: klasycyzm – manieryzm – barok. Studia nad poezją XVII stulecia, Warszawa 2005.

– Koncept w kulturze staropolskiej, red. L. Ślęk, A. Karpiński, W. Pawlak, Lublin 2005.

– R. Krzywy, Ideologia sarmacka wobec tradycji antycznej i renesansowego humanizmu (wprowadzenie do zagadnienia), w: Humanistyczne modele kultury nowożytnej wobec dziedzictwa starożytnego, red. M. Prejs, Warszawa 2010.

– Antyk oświeconych. Studia i rozprawy o miejscu starożytności w kulturze polskiej XVIII wieku, red. T. Chachulski, Warszawa 2012.

– Wiek XVIII – między tradycją a oświeceniową współczesnością. Hermeneutyka wartości religijnych, red. B. Kuczera-Chachulska , T. Chachulski, współpraca J. Snopek, Warszawa 2017.

– J. T. Pokrzywniak, Ignacy Krasicki. Wśród pisarzy polskiego oświecenia, Poznań 2015.

– B. Mazurkowa, Z potrzeby chwili i ku pamięci… Studia o poezji i prozie oświecenia, Warszawa 2019.

– T. Kostkiewiczowa, Mnemozyne i córki. Pamięć w literaturze polskiej drugiej połowy XVIII wieku, Toruń 2019.

– Wzorce osobowe w dawnej literaturze i kulturze polskiej, red. B.M. Puchalska-Dąbrowska i E.A. Jurkowska, Białystok 2018.

– P. Wilczek, Dyskurs, przekład, interpretacja. Literatura staropolska i jej trwanie we współczesnej kulturze, Katowice 2001.

– Literatura Europy. Historia literatury europejskiej, red. A. Benoit-Dusausoy i G. Fontaine, przekł. H. Abramowicz, Gdańsk 2009.

A. Godziny kontaktowe:

– udział w zajęciach 45 h (1,5 ECTS)

B. Praca własna studenta:

– przygotowanie do zajęć i pracy zaliczeniowej 30 h (1 ECTS)

– przygotowanie do kolokwium pisemnego z lektur 15 h (0,5 ECTS)

– przygotowanie do egzaminu ustnego i udział w nim 30 h (1 ECTS)

– Zapoznanie studentów z reprezentatywnymi zjawiskami i faktami historii dawnej literatury polskiej na tle literatury powszechnej.

– Nabycie przez studentów umiejętności pogłębionego odbioru dawnego tekstu jako dokumentu epoki i jako dzieła literackiego.

– Kształcenie zdolności wykorzystywania różnych metod analizy i interpretacji utworu.

– Wyjaśnienie przyczyn stosowania stereotypów narosłych wokół literatury epok dawnych i charakterystyka modeli ich przełamywania.

– Ukazanie znaczenia dawnej tradycji literackiej w dialogu ze współczesnością.

Prądy, kierunki i formy literackie okresu baroku oraz oświecenia. Literatura dawna wobec dziedzictwa europejskiego: grecko-rzymskiego oraz judeochrześcijańskiego. Współczesne odwołania do osiągnięć literackich dawnych twórców.

Zagadnienia omawiane w ramach zajęć z przedmiotu: Literatura polska do końca XVIII wieku. Semestr II: Literatura polskiego baroku i oświecenia (z elementami literatury powszechnej)

– Periodyzacja epoki baroku i oświecenia. Przegląd ważniejszych stanowisk badawczych. Współczesne odwołania do literatury dawnej.

– Barok jako prąd literacki, styl i postawa.

– Miejsce tradycji biblijnej i antycznej w literaturze baroku.

– Kontrreformacja i sarmatyzm w kulturze oraz literaturze polskiego baroku.

– Nowy obraz świata i człowieka w poezji metafizycznej. Poezja światowych rozkoszy. Twórczość szlachecko-ziemiańska jako kontynuacja tradycji renesansowych. Nurt literatury plebejsko-mieszczańskiej.

– Proces rozwoju odmian i form gatunkowych okresu baroku w świetle założeń ideowych i artystycznych epoki. Kształtowanie się nowatorskich technik poetyckich. Tendencje rozwojowe prozy barokowej.

– Prądy literackie epoki oświecenia: klasycyzm, sentymentalizm, rokoko.

– Dydaktyzm oświeceniowych satyr i bajek.

– Poeci polskiego sentymentalizmu.

– Twórczość polskich komediopisarzy w XVIII wieku.

– Odmiany gatunkowe prozy w oświeceniu.

– Czasopiśmiennictwo i publicystyka doby oświecenia w Polsce.

– Teatr i dramat w dawnej Polsce.

Literatura podmiotu

Teksty z literatury polskiej

– M. Sęp Szarzyński, Rytmy abo Wiersze polskie oraz cykl erotyków, oprac. J. Krzyżanowski, Wrocław 1973, BN I 118.

– Antologia literatury sowizdrzalskiej XVI i XVII wieku, oprac. S. Grzeszczuk, Wrocław 1985, BN I 186 (Wyprawa plebańska).

– S. Zimorowic, Roksolanki, oprac. L. Ślękowa, Wrocław 1983, BN I 73.

– S. Twardowski, Nadobna Paskwalina, oprac. J. Okoń, Wrocław 1980, BN I 87.

– „I w odmianach czasu smak jest”. Antologia polskiej poezji epoki baroku, oprac. J. Sokołowska, Warszawa 1991 (utwory: Sebastiana Grabowieckiego, Kaspra Miaskowskiego, Daniela Naborowskiego, Hieronima Morsztyna, Macieja Kazimierza Sarbiewskiego, Jana Andrzeja Morsztyna, Wacława Potockiego, Zbigniewa Morsztyna, Wespazjana Kochowskiego).

– J.Ch. Pasek, Pamiętniki, wybór, oprac. M. Kaczmarek, Wrocław 1990.

– P. Baryka, Z chłopa król, w: Dramaty staropolskie. Antologia, oprac. J. Lewański, t. 4, Warszawa 1961.

– S.H. Lubomirski, Ermida albo Królewna pasterska, Kraków 2004.

– Poezja polska XVIII wieku, oprac. Z. Libera, Warszawa 1983 (utwory: Adama Stanisława Naruszewicza, Stanisława Trembeckiego, Franciszka Karpińskiego, Franciszka Dionizego Kniaźnina, poezja konfederacji barskiej).

– I. Krasicki, Bajki, oprac. Z. Goliński, Wrocław 1975, BN I 220.

– I. Krasicki, Satyry i Listy, oprac. J. T. Pokrzywniak, Wrocław 1988, BN I 169.

– I. Krasicki, Myszeidos Pieśni X, oprac. J. Maślanka, Wrocław 1982, BN I 244.

– I. Krasicki, Monachomachia i Antymonachomachia, oprac. Z. Goliński, Wrocław 2003.

– I. Krasicki, Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki, wstęp B. Gubrynowicz, uzup. J. Krzyżanowski, Wrocław 2005.

– T.K. Węgierski, Organy. Poema heroikomiczne, wyd. A. Norkowska, Warszawa 2007.

– F. Zabłocki, Fircyk w zalotach, oprac. J. Pawłowiczowa, Wrocław 1986, BN I 176.

– J.U. Niemcewicz, Powrót posła oraz wybór bajek politycznych, oprac. Z. Skwarczyński, Wrocław 1983, BN I 4.

– W. Bogusławski, Cud albo Krakowiaki i Górale, oprac. M. Klimowicz, Wrocław 2005, BN I 162.

– „Abyśmy o ojczyźnie naszej radzili”. Antologia publicystyki doby stanisławowskiej, oprac. Z. Goliński, Warszawa 1984 (wybór z pism: Stanisława Staszica, Hugona Kołłątaja).

– A. Feliński, Barbara Radziwiłłówna, Kraków 2003.

– W. Wirtemberska, Malwina, czyli domyślność serca, Kraków 2002.

– J. Potocki, Rękopis znaleziony w Saragossie, przekł. E. Chojecki, oprac. E. Zarych, Kraków 2010 (przeczytać pierwszych 10 dni).

– Oświeceni o literaturze. Wypowiedzi pisarzy polskich 1740- 1800, oprac. T. Kostkiewiczowa i Z. Goliński, Warszawa 1993 (Franciszek Karpiński, O wymowie w prozie albo wierszu; Franciszek Ksawery Dmochowski, Sztuka rymotwórcza).

Teksty z literatury powszechnej

– T. Tasso, Gofred abo Jeruzalem wyzwolona, przekł. P. Kochanowski, oprac. S. Grzeszczuk, Warszawa 1968.

– P. Corneille, Cyd albo Roderyk, przekł. J. A. Morsztyn, wyd. A. Karpiński, A. Stepnowski, Warszawa 1999.

– J. Racine, Fedra, przekł. i oprac. A. Libera, Warszawa 2011.

– P. Calderon de la Barca, Życie snem. Książę Niezłomny, przekł. E. Boyé, J. Słowacki, oprac. B. Baczyńska, Wrocław 2003, BN II 249 (Życie snem).

– Molière, Świętoszek, przekł. i oprac. T. Boy-Żeleński, Warszawa 2005.

– Wolter, Powiastki filozoficzne, przekł. i wstęp T. Boy-Żeleński, Warszawa 2003 (Kandyd).

Literatura przedmiotu

– C. Hernas, Barok, Warszawa 2002.

– A. Nowicka-Jeżowa, Barok polski między Europą i Sarmacją, cz. I: Profile i zarysy całości, Warszawa 2009-2011.

– M. Klimowicz, Oświecenie, Warszawa 2002.

– M. Cieński, Literatura polskiego oświecenia wobec tradycji i Europy. Studia, Kraków 2013.

– Słownik literatury staropolskiej. Średniowiecze – renesans – barok, red. T. Michałowska, Wrocław 2002.

– Słownik literatury polskiego oświecenia, red. T. Kostkiewiczowa, Wrocław 2002.

Wiedza: absolwent

1. ma uporządkowaną wiedzą ogólną w zakresie literatury i kultury polskiej epok dawnych (baroku i oświecenia), uwzględniającą główne nurty dziedzictwa europejskiego i nowożytnych literatur narodowych; zna kanon literatury polskiej i najważniejsze dzieła literatury światowej; zna podstawowe pojęcia, zjawiska literackie, cezury czasowe oraz główne kierunki rozwoju dawnej literatury (k_ W01);

2. zna podstawowe metody analizy i interpretacji tekstów literatury dawnej (k _ W04)

Umiejętności: absolwent

3. potrafi wykorzystywać posiadaną wiedzę literaturoznawczą w formułowaniu i analizowaniu problemów badawczych (k_U01);

4. potrafi dokonać analizy i interpretacji tekstów z zastosowaniem odpowiednich metod literaturoznawczych (k_U03);

Kompetencje społeczne: student

5. jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy literaturoznawczej (k_K01).

Metody i kryteria oceniania

A. Formy zaliczenia (weryfikacja efektów uczenia się)

– aktywność na zajęciach (efekty 1, 4, 5);

– kolokwium pisemne z lektur (efekty 1 );

– praca zaliczeniowa (efekty 1,2,3).

B. Podstawowe warunki zaliczenia przedmiotu i dopuszczenia do egzaminu: aktywność na zajęciach, kolokwium pisemne z lektur, przygotowanie pracy zaliczeniowej.

Egzamin w formie wypowiedzi ustnej – 100%.

Metody dydaktyczne: wykład konwersatoryjny, analiza i interpretacja utworów literackich, dyskusja na temat wybranych zagadnień przedmiotowych, prezentacja materiałów ilustracyjnych (np.: wywiadu, sztuki teatralnej).

nie dotyczy