Wprowadzenie do psychologii i historia myśli psychologicznej

obowiązkowe

Zajęcia służą wyposażeniu studenta w podstawową wiedzę z zakresu psychologii ogólnej oraz poznaniu najważniejszych koncepcji psychologicznych, opisujących i wyjaśniających funkcjonowanie psychiki człowieka i jego zachowanie. Student poznaje ewolucję tych koncepcji od najdawniejszych czasów do współczesności. Poznaje też podstawowe informacje o funkcjonowaniu procesów poznawczych, emocjonalnych, motywacyjnych i osobowości, jak również o sposobach ich badania.

A. Problematyka wykładu:

1. Psychologia jako nauka o zachowaniu i jego psychicznych regulatorach. Teoria psychologiczna jako organizacja naukowej wiedzy psychologicznej. Elementarna budowa oraz funkcje OUN i AUN.

2. Znaczenie historii psychologii dla rozumienia kształtu psychologii współczesnej i prognozowania perspektyw jej rozwoju.

3. Metodologia badań psychologicznych: proces badawczy; eksperyment i historia badań eksperymentalnych w psychologii. Współczesne programy badawcze w psychologii

4. Nieświadoma aktywność psychiki jako przedmiot psychoanalizy. Źródła i założenia koncepcji Freuda. Ewolucja poglądów Freuda. Problem naukowego statusu dzieła Freuda i współczesne oceny jego koncepcji.

5. Koncepcje wyrosłe z rewizji teorii Freuda: psychologia analityczna Junga; psychologia indywidualna Adlera; neopsychoanaliza – koncepcje Horney i Fromma.

6. Zachowanie jako wyłączny przedmiot psychologii: źródła i założenia koncepcji behawiorystycznej. Ewolucja behawioryzmu.

7. Krytyka behawioryzmu i psychoanalizy – założenia psychologii humanistycznej. Koncepcje Maslowa i Rogersa. Ocena naukowego statusu psychologii humanistycznej.

8. Orientacja w otoczeniu. Ogólna charakterystyka procesów orientacji w otoczeniu. Spostrzeganie, myślenie, pamięć, uczenie się, uwaga. Pojęcie i rodzaje inteligencji.

9. Psychologia poznawcza: założenia i źródła. Specyfika poznawczego podejścia do analizy emocji i motywacji.

10. Główne psychologiczne podstawy konstruktów osobowość i temperament.

B. Problematyka ćwiczeń:

1. Współczesna definicja psychologii. Wiedza psychologiczna: potoczna, przednaukowa, naukowa. Myślenie krytyczne i twórcze.

2. Wielość teorii psychologicznych, jej źródła i konsekwencje. Dominujące w psychologii szkoły i podejścia.

3. Metody badań psychologicznych. Metody opisowi i podstawowy model eksperymentu.

4. Uczenie się – procesy nabywania względnie trwałych zmian w zachowaniu (rzeczywistym lub potencjalnym)

5. Pamięć – procesy kodowania, przechowywania i wydobywania informacji.

6. Myślenie: rozwiązywanie problemów, rozumowanie.

7. Emocje – złożone wzory zmian cielesnych i psychicznych, zachodzące w odpowiedzi na sytuację spostrzeganą jako ważna dla podmiotu. Rodzaje, funkcje i źródła emocji.

8. Motywacja – procesy inicjowania, kierowania i podtrzymywania aktywności fizycznych i psychicznych. Motywacja a potrzeby. Maslowa koncepcja hierarchii potrzeb.

9. Osobowość – główne teorie psychologiczne.

Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu):

A.1. wykorzystywana podczas zajęć:

• Tavris C., Wade C. (2008). Psychologia. Podejścia oraz koncepcje. Poznań: ZYSK I S-KA.

• Zimbardo P., Gerrig R. (2011). Psychologia i życie. Warszawa: PWN.

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta: (rozdziały wybrane do poszerzenia wiedzy wg zainteresowań studenta)

• Strelau J., Doliński D. (2008). Psychologia, tom 1. Gdańsk: GWP.

• Łukaszewski W. (2015). Wielkie (i te nieco mniejsze) pytania psychologii. Sopot: Wydawnictwo Smak Słowa.

• Schultz D., Schultz S. (2008). Historia współczesnej psychologii. Kraków: Wyd. UJ.

Wiedza

w wyniku przeprowadzonych zajęć student:

• klasyfikuje i opisuje podstawowe kierunki oraz koncepcje psychologiczne człowieka w nawiązaniu do ich założeń filozoficznych i podstaw biologicznych

• identyfikuje i definiuje podstawowe pojęcia i prawa z zakresu procesów poznawczych, emocjonalno-motywacyjnych i osobowości

• wskazuje związki między procesami spostrzegania, uczenia, pamięci, myślenia , emocji i motywacji z uwzględnieniem regulacyjnej roli osobowości

Umiejętności

w wyniku przeprowadzonych zajęć student powinien :

• zastosować wiedzę do rozróżnia i genezy psychologicznych orientacji: klasycznej, behawioralnej, psychodynamicznej, humanistyczne i psychobiologicznej

• rozumie i potrafi wykorzystywać

psychologiczne mechanizmy poznanych procesów oraz potrafi za ich pomocą wyjaśnić proste sytuacje życiowe

Kompetencje społeczne

w wyniku przeprowadzonych zajęć student :

• interpretuje i uzasadnia rzeczywistość społeczną także z perspektywy mechanizmów psychologicznych

• ma umiarkowaną świadomość mocnych i słabych stron pracy w grupie

• ma gotowość do pracy nad rozwojem własnym i komunikacja interpersonalną

• ma rozwagę/dojrzałość w zakresie planowania zadań

• jest odpowiedzialny za wkład do pracy grupowej

1. Wykład:

Pisemny egzamin z treści przedmiotu (wykład) on-line wg propozycji osoby prowadzącej,

2. Ćwiczenia:

2. Kolokwium (konwersatorium) on-line wg propozycji osoby prowadzącej.

Ocena końcowa z poszczególnych form zajęć zostanie ustalona na podstawione uzyskanej liczby punktów wg zasady:

• ocena dostateczna: jeśli student uzyska powyżej 60% punktów

• ocena dobra: jeśli student uzyska powyżej 75% punktów

• ocena bardzo dobra: jeśli student uzyska powyżej 90% punktów