Katolicka nauka o małżeństwie i rodzinie

obowiązkowe

jednolite magisterskie

teologia

Semestr dziewiąty

ogólnoakademicki

obowiązkowe

Realizowany w sali

Znajomość podstawowych treści z zakresu teologii sakramentów i z etyka życia seksualnego.

Biblia o rodzinie, red. G. Witaszek, Lublin 1997.

Dyczewski l., Rodzina polska w okresie transformacji systemowej i kierunki rozwoju polityki rodzinnej, Ateneum kapłańskie 124 (1995) nr 516, z. 2, s. 195-216.

Eborowicz W., Małżeństwo i rodzina w nauce i praktyce duszpasterskiej św. Augustyna, Vox patrum (1985) z. 8-9, s. 141-149.

Filipiak M., Biblia o człowieku. Zarys antropologii biblijnej Starego Testamentu, Lublin 1979.

Filipiak M., Pojęcie i struktura rodziny w Starym Testamencie, Zeszyty Naukowe KUL 23(1980) nr 3, s. 25-31.

Flandrin J.L., Historia rodziny, Warszawa 1998.

Grześkowiak J., Misterium małżeństwa, Poznań 1996.

Kukołowicz T., Jan Paweł II wobec „patologii” małżeństwa i rodziny, Ethos (1989) nr 5, s. 95-104.

Langkammer H., Małżeństwo w nowym testamencie, Zeszyty Naukowe KUL23(1980) nr 3, s. 33-44.

Murawski Cz., teologia małżeństwa i rodziny w nauczaniu biskupów polskich 1945-1980, Sandomierz 1988.

Naumowicz J., Stosunek św. Ambrożego do małżeństwa i życia rodzinnego, Vox patrum (1985) z. 8-9, s. 135-140.

Piwowarski W., Rodzina jako społeczność naturalna według św. Tomasza z Akwinu, Roczniki filozoficzne 8(1960) nr 2, s. 89-111.

Rubinkiewicz R., Małżeństwo i dziewictwo w nauce św. Pawła (1 kor 7, 1-40), ZN KUL 23(1980) nr 3, s. 45-50.

Sarmiento A., Małżeństwo chrześcijańskie. Podręcznik teologii małżeństwa i rodziny, Kraków 2002.

Stachowiak L., Biblijny obraz małżeństwa - od Starego do Nowego Testamentu, ZN KUL 23(1980) nr 3, s. 17-24.

Teologia małżeństwa i rodziny, (red.) K. Majdański, J. Bajda, B. Mierzwiński, t. 1-2, Warszawa 1990.

Wojaczek K., Kształtowanie katolickiej koncepcji małżeństwa w diecezjalnym studium rodziny - studium pastoralne, Opole 1997.

Wójtowicz A., Zadania rodziny chrześcijańskiej w nauczaniu św. Jana Chryzostoma, Vox patrum (1985) z. 8-9, s. 201-214.

Wybrane artykuły z czasopism dedykowanych rodzinie, zwł. Family Forum.

Kolejne tomy serii wydawniczej „Nauki o rodzinie”, Kraków 2014-

Zajęcia z udziałem nauczyciela akad.: 15 godzin

Przygotowanie impulsów problemowych na podstawie przeanalizowanej literatury teologicznej: 5 godzin

Praca własna (przyswojenie treści dokumentów Kościoła z zakresu teologii małżeństwa i rodziny i ich zaliczenie pisemne): 5 godzin

Przygotowanie prezentacji z omówieniem konkretnego zagadnienia z zakresu teologii małżeństwa i rodziny: 5 godzin.

Celem wykładu jest prezentacja i analiza rzeczywistości życia małżeńskiego jako naturalnego powołania człowieka, które ma się realizować pomiędzy mężczyzną i kobietą, poprzez miłość ludzką i rodzicielstwo. Związek małżeński ochrzczonych przybiera postać sakramentu, który ma utwierdzać i uświęcać małżeństwo i rodzinę, poprzez miłość, jedność i nierozerwalność.

1. Współczesna sytuacja małżeństwa i rodziny – próba diagnozy

1.1. Wzrost zainteresowania małżeństwem i rodziną w dobie obecnej

1.2. Aktualny kryzys (polskiego) małżeństwa i rodziny – poszukiwanie antidotum

1.3. Najistotniejsze trendy deprecjonujące małżeństwo i ich korzenie

1.4. Zagrożenia w sferze istotnych celów małżeństwa

2. Biblijna wizja małżeństwa i rodziny

2.1 Stary Testament na temat małżeństwa i rodziny

2.1. Małżeństwo w teologii stworzenia

2.2. Rozwój nauki o małżeństwie i rodzinie w ST

2.3. Nowość nauki Jezusa o małżeństwie i rodzinie

2.4. Św. Paweł o małżeństwie i rodzinie – specyfika jego nauczania

2.4. Teologia ciała jako swoisty komentarz do nauczania biblijnego

3. Kościół pierwotny o małżeństwie i rodzinie

3.1. Tezy błędne i ich korekta

3.2. Cechy małżeństwa chrześcijańskiego

3.3. Małżeństwo a macierzyństwo

3.4. Pawłowa nauka w interpretacji eklezjalnej

3.4.1. Wewnętrzna struktura małżeństwa

3.4.2. Wyższość dziewictwa nad małżeństwem

3.4.3. Małżeństwa mieszane i rozejście się małżonków

3.4.4. Godność małżeństwa (Ef 5)

4. Nauczanie Ojców Kościoła o małżeństwie i rodzinie i jego konsekwencji w teologii

4.1. Jan Chryzostom (+407)

4.2. Św. Augustyn (354–430)

5. Współczesne nauczanie Kościoła o małżeństwie i rodzinie

5.1. Sobór Watykański II i nauczanie KDK (nr 47-52)

5.2. Adhortacja Jana Pawła II Familiaris consortio (1981)

5.3. Nauczanie Benedykta XVI (enc. Deus Caritas est) i Franciszka (enc. Amoris laetitia)

6. Podstawowe tezy teologiczne odnoszące się do sakramentalnego małżeństwa i rodziny

6.1. Antropologiczne podstawy katolickiej koncepcji małżeństwa

6.2. Trynitarne podstawy katolickiej koncepcji małżeństwa

6.3. Sakramentalno-eklezjalne podstawy katolickiej koncepcji małżeństwa

6.4. Ustanowienie sakramentu małżeństwa

6.5. Przymioty małżeństwa wg ustanowienia Bożego (sakramentalność, wierność, jedność i nierozerwalność)

6.6. Rodzina jako „Kościół domowy” w misterium Chrystusa.

Dokumenty Kościoła:

Paweł VI, Enc. Humanae vitae (1968).

Jan Paweł II, Adh. Familiaris consortio (1981).

Benedykt XVI, Enc. Deus caritas est (2006).

Franciszek, Enc. Amoris laetitia (2016)

Sobór Watykański II, Konstytucja duszpasterska Gaudium et spes (1965)

Jan Paweł II, Mężczyzną i niewiastą stworzył ich. Chrystus odwołujący się do „początku”. Chrystus odwołujący się do zmartwychwstania. Chrystus odwołujący się do „serca” (1979-84).

Teksty do samodzielnego studiowania:

Słownik małżeństwa i rodziny, red. E. Ozorowski, Warszawa 1999.

Sarmiento A., Małżeństwo chrześcijańskie. Podręcznik teologii małżeństwa i rodziny, Kraków 2002.

A2. studiowana samodzielnie przez studenta

▪ Eborowicz W., Małżeństwo i rodzina w nauce i praktyce duszpasterskiej św. Augustyna, „Vox Patrum”

(1985) z. 8-9, s. 141-149.

▪ Filipiak M., Pojęcie i struktura rodziny w Starym Testamencie, Zeszyty Naukowe KUL 23(1980) nr 3, s.

25-31.

▪ Langkammer H., Małżeństwo w nowym testamencie, Zeszyty Naukowe KUL 23(1980) nr 3, s. 33-44.

Literatura uzupełniająca

▪ Biblia o rodzinie, red. G. Witaszek, Lublin 1997.

▪ Dyczewski l., Rodzina polska w okresie transformacji systemowej i kierunki rozwoju polityki rodzinnej,

„Ateneum Kapłańskie” 124 (1995) nr 516, z. 2, s. 195-216.

▪ Flandrin J.L., Historia rodziny, Warszawa 1998.

▪ Grześkowiak J., Misterium małżeństwa, Poznań 1996.

▪ Rubinkiewicz R., Małżeństwo i dziewictwo w nauce św. Pawła (1 Kor 7, 1-40), ZN KUL 23(1980) nr 3,

s. 45-50.

▪ Stachowiak L., Biblijny obraz małżeństwa - od Starego do Nowego Testamentu, ZN KUL 23(1980) nr

3, s. 17-24.

▪ Teologia małżeństwa i rodziny, red. K. Majdański, J. Bajda, B. Mierzwiński, t. 1-2, Warszawa 1990.

▪ Wójtowicz A., Zadania rodziny chrześcijańskiej w nauczaniu św. Jana Chryzostoma, „Vox Patrum”

(1985) z. 8-9, s. 201-214.wnik małżeństwa i rodziny, red. E. Ozorowski, Warszawa 1999.

WIEDZA:

W1: TMA_W07 - ma uporządkowaną i pogłębioną, prowadzącą do specjalizacji, szczegółową wiedzę z zakresu innych dyscyplin teologicznych (P7S_WG);

W2: TMA_W11 - ma pogłębioną znajomość współczesnego nauczania Kościoła katolickiego; zna także katolicką naukę społeczną (P7S_WG).

UMIEJĘTNOŚCI:

U1: TMA_U08 - potrafi przeprowadzić krytyczną analizę i interpretację różnych poglądów teologicznych i światopoglądowych, wytworów kultury w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego, miejsca w procesie historyczno-kulturowym (P7S_UW);

U2: TMA_U09 - posiada umiejętność merytorycznego argumentowania, prowadzenia merytorycznej dyskusji światopoglądowej dotyczącej zagadnień teologicznych i życia Kościoła, z wykorzystaniem własnych poglądów oraz poglądów innych autorów, formułowania wniosków oraz tworzenia syntetycznych podsumowań (P7S_UW).

KOMPETENCJE SPOŁECZNE:

K1: TMA_K05 - ma świadomość złożoności rzeczywistości i rozumie potrzebę interdyscyplinarnego podejścia do rozwiązywanych problemów (P7S_KO);

K2: TMA_K06 - identyfikuje i rozstrzyga dylematy — zwłaszcza doktrynalne i etyczno-moralne — związane z życiem indywidualnym i społecznym (P7S_KK; P7S_KO).

Metody prowadzenia zajęć: wykład problemowy z prezentacją multimedialną; dyskusja wybranych zagadnień z zakresu teologii małżeństwa i rodziny; analiza wskazanych treści dokumentów Kościoła dotyczących wykładanej problematyki; krytyczne omówienie prezentacji problemowych przygotowanych przez uczestników zajęć; omówienie pisemnych zaliczeń treści wybranych dokumentów Kościoła odnoszących się do małżeństwa..

Kryteria oceny:

Ustalenie oceny zaliczeniowej na podstawie ocen cząstkowych otrzymywanych w trakcie trwania semestru, na którą złożą się:

- zaliczenie znajomości treści wskazanych dokumentów Kościoła (40%)

• Przygotowanie prezentacji problemowych dotyczących teologii małżeństwa i rodziny (40%)

. Aktywna obecność na zajęciach (20%)

Nie dotyczy