Teologia moralna: bioetyka

Studia podyplomowe

Studia Teologiczno-Katechetyczne

Trzeci

Ogólnoakademicki

obowiązkowe

Mieszany: realizowany zdalnie i w sali

Brak

1. Bartoszek A., Człowiek w obliczu umierania i śmierci, Katowice 2000

2. Brusiło J. (red.), Historia i przyszłość bioetyki, Kraków 2009

3. Czachorowski M., Skrypt z wybranych zagadnień bioetyki i etyki seksualnej, Lublin 2013.

4. Grzybowski J., Longchamps De Berier F. (red.), Wobec in vitro. Genetyczne, moralne, filozoficzne, teologiczne i prawne aspekty zapłodnienia pozaustrojowego, Kielce 2017

5. Hołub G., Osoba w labiryncie decyzji moralnych. Bioetyka w perspektywie personalistycznej, Kraków 2014

6. Lucas R.L., Bioetyka dla każdego, Częstochowa 2005

7. Morciniec P. (red.), Eutanazja w dyskusji, Opole 2001

8. Morciniec P., Bioetyka personalistyczna wobec zwłok ludzkich, Opole 2009

9. Machinek M., Życie w dyspozycji człowieka. Teologia moralna wobec problemów etycznych u początku życia ludzkiego, Olsztyn 20042

10. Machinek M., Śmierć w dyspozycji człowieka, Olsztyn 20042

11. Ślipko T., Bioetyka. Najważniejsze problemy, Kraków 2009

12. Wróbel J., Człowiek i medycyna. Teologicznomoralne podstawy ingerencji medycznych, Kraków 1999.

Wykład: 15 godzin

Praca własna: 20 godzin

Przygotowanie do egzaminu: 15 godzin

Celem przedmiotu jest zapoznanie słuchaczy studium z podstawowymi zagadnieniami bioetyki katolickiej (teologii moralnej w zakresie V i częściowo VI przykazania) wraz z przedstawieniem obowiązującego nauczania Kościoła; przedstawienie rodzajów argumentacji bioetycznej.

Problematyka podjęta w czasie wykładu:

1. Pojęcie i zawartość merytoryczna terminów: „bioetyka” i „godność osoby ludzkiej”

2. Różne modele bioetyki i istota ich odmienności

3. Wartość życia ludzkiego w świetle Objawienia i w etyce laickiej

4. Moralne aspekty troski o zdrowie i życie

5. Początki życia ludzkiego i jego ochrona (status embrionu-płodu; diagnostyka prenatalna; problem aborcji i środków wczesnoporonnych; poronienia samoistne)

6. Uprawniona obrona – pojęcie, argumentacja i warunki dopuszczalności

7. Problematyka moralna kary śmierci i jej najnowsze odsłony

8. Samobójstwo – przyczyny, zakres, modyfikacje oceny moralnej i ich podłoże, perspektywa prawnokanoniczna

9. Eugenika – pojęcie, przejawy, konsekwencje i ocena moralna działań

10. Problemy moralne końca życia ludzkiego (starzenie się, terapia daremna, paliatyw i opieka hospicyjna, eutanazja)

1. Kongregacja Nauki Wiary, Deklaracja o eutanazji Iura et bona (1980)

2. Kongregacja Nauki Wiary, Instrukcja o szacunku dla rodzącego się życia ludzkiego i o godności jego przekazywania Donum vitae (1987)

3. Kongregacja Nauki Wiary, Instrukcja Dignitas personae dotycząca niektórych problemów bioetycznych (2008)

4. Encyklika Jana Pawła II Evangelium vitae o ochronie życia ludzkiego (1995)

5. KKK nr 2258-2330 (V przykazanie) + fragm. VI przykaz. (nr 2375-78)

6. Papieska Rada ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia, Nowa Karta Pracowników Służby Zdrowia, Watykan 2016

7. Encyklopedia bioetyki, red. A. MUSZALA, Radom 2005

8. Aramini M., Bioetyka dla wszystkich, Kraków 2011

9. Kowalski E., Osoba i bioetyka. Zagadnienia biomedyczne dla duszpasterzy

i katechetów, Kraków 2009

10. Muszala A., Rudziewicz A., Bioetyka w szkole. Dla nauczycieli, wychowawców i katechetów, Kraków 2007

SPTK_W04 ma uporządkowaną, pogłębioną, prowadzącą do specjalizacji, szczegółową wiedzę z zakresu teologii systematycznej, zwłaszcza fundamentalnej, dogmatycznej i moralnej

SPTK_W09 ma pogłębioną znajomość współczesnego nauczania Kościoła katolickiego w zakresie zagadnień bioetycznych; zna także katolicką naukę społeczną

SPTK_W10 ma pogłębioną wiedzę o powiązaniach teologii z innymi dziedzinami nauki, a zwłaszcza z naukami humanistycznymi, społecznymi i prawnymi, pozwalającą na integrowanie perspektyw właściwych dla kilku dyscyplin naukowych

SPTK_U01 potrafi samodzielnie wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i integrować informacje z wykorzystaniem różnych źródeł oraz formułować na tej podstawie krytyczne sądy z wykorzystaniem wiedzy teologicznej

SPTK_U05 posiada umiejętność merytorycznego argumentowania, prowadzenia merytorycznej dyskusji światopoglądowej dotyczącej zagadnień teologicznych i bioetycznych,

z wykorzystaniem własnych poglądów oraz poglądów innych autorów, formułowania wniosków oraz tworzenia syntetycznych podsumowań

SPTK_U07 potrafi posługiwać się systemami normatywnymi, normami

i regułami (przede wszystkim dogmatycznymi i etyczno-moralnymi) Kościoła katolickiego w celu rozwiązywania konkretnych problemów

SPTK_K05 identyfikuje i rozstrzyga dylematy – zwłaszcza doktrynalne

i etyczno-moralne – związane z życiem indywidualnym

i społecznym

SPTK_K08 dostrzega i formułuje problemy moralne i dylematy etyczne związane z ludzką aktywnością, poszukuje optymalnych rozwiązań z punktu widzenia światopoglądu chrześcijańskiego; postępuje zgodnie z zasadami moralności chrześcijańskiej; wykazuje cechy refleksyjnego praktyka

Egzamin ustny z prezentowanej podczas zajęć teorii – 100%.

Kryteria oceniania:

Student otrzymuje ocenę końcowa z egzaminu:

- bardzo dobrą (5), gdy ma bardzo dobrą wiedzę opartą na treści wykładów i lekturze obowiązkowej, poszerzoną dzięki lekturze uzupełniającej;

- dobrą plus (4,5), gdy ma bardzo dobrą wiedzę opartą na treści wykładów i lekturze obowiązkowej;

- dobrą (4), gdy ma dobrą wiedzę opartą na treści wykładów i literaturze obowiązkowej, ale wykazuje pewne niewielkie braki dotyczą precyzyjnego ujęcia istoty problemu bioetycznego w odniesieniu do konkretnych działań ludzkich;

- dostateczną plus (3,5), gdy ma niepełną wiedzę opartą na treści wykładów i lekturze obowiązkowej, zaś braki dotyczą poprawności opisu niektórych działań biomedycznych lub ukazania istoty problemu bioetycznego w odniesieniu do tych działań;

- dostateczną (3), gdy ma jedynie podstawową wiedzę opartą na treści wykładów lub lekturze obowiązkowej, braki dotyczą znajomości niektórych zagadnień wstępnych lub poprawności opisu niektórych kwestii biomedycznych i dotyczące ukazania istoty problemu bioetycznego w odniesieniu do podejmowanych działań;

- niedostateczną (2), gdy ma istotne braki dotyczą znajomości zagadnień wstępnych lub samego tylko rozumienia zagadnień szczegółowych lub choćby ogólnego ukazania niektórych zagadnień biomedycznych oraz problemu bioetycznego w odniesieniu do analizowanych działań.

Nie dotyczy