Filozofie orientalne

Klasyczna joga indyjska, oprac. i tł. L. Cyboran, Warszawa 1986.

Klejnowski-Różycki D., Uwarunkowania filozofii i religijności chińskiej, Opole 2012.

Kudelska M. (red.), Filozofia Wchodu. Wybór tekstów, Kraków 2002.

Mazurek S., Filantrop czyli nieprzyjaciel i inne szkice o rosyjskim renesansie religijno-filozoficznym, Warszawa 2004.

Mazurek S., Rosyjski renesans religijno-filozoficzny. Próba syntezy, Warszaw 2008.

Mazurek S. Utopia i łaska. Idea rewolucji moralnej w rosyjskiej filozofii religijnej, Warszawa 2006.

Meyendorff J., Teologia bizantyjska. Historia i doktryna, tł. J. Prokopiuk. Warszawa 1984.

Radhakrishnann S. Filozofia indyjska, t. I-II, tł. Z. Wrzeszcz, Warszawa 1958.

Tokarz F., Z filozofii indyjskiej. Kwestia wybrane, Lublin 1990.

obowiązkowe

Mieszany: realizowany zdalnie i w sali

Wykład ma charakter elementarny. Nie zakłada się u studenta znajomości historii filozofii ani doktryn religijnych. Poszczególne filozofie orientalne (bizantyjska, żydowska, arabska, dalekowschodnia) mają odmienny charakter. W wykładzie zostaną ukazane najistotniejsze cechy poszczególnych filozofii oraz omówieni klasyczni dla danej filozofii autorzy.

Celem zajęć jest zapoznanie się z tradycjami filozoficznymi Orientu. Filozofie: bizantyjska, żydowska i arabska stanowiły syntezę tradycji filozofii greckiej oraz specyficznych wpływów religijnych (chrześcijaństwa wschodniego, judaizmu i islamu). Filozofie azjatyckie (indyjska, dalekowschodnia) kształtowały się zaś niezależnie od tradycji greckiej, a nurtem spajającym dla nich był buddyzm.

Wykład składa się z dwóch głównych części.

I część - ogólne wprowadzenie - obejmuje następujące zagadnienia:

- pojęcie (pojęcia) Orientu;

- pojęcie filozofii;

- relacja filozofii do doktryn religijnych;

- próba zdefiniowania filozofii orientalnych.

II część - charakterystyka poszczególnych filozofii - dotyczyć będzie:

- filozofii bizantyjskiej (chrześcijańskiego Wschodu),

- filozofii żydowskiej (judaistycznej),

- filozofii arabsko-islamskiej,

- filozofii indyjskiej,

- filozofii dalekowschodniej.

Adamson P., Richard C., Taylor R.C., Historia filozofii arabskiej, tłum. K. Pachniak, A. Wąs, Kraków 2015.

Balcerowicz P., Historia klasycznej filozofii indyjskiej, Warszawa 2003.

Corbin H., Historia filozofii muzułmańskiej, tłum. K. Pachniak, Warszawa 2005.

Frank D.H., Leaman O., Historia filozofii żydowskiej, tłum. P. Sajdek, Kraków 2009.

Frauwallner E., Historia filozofii indyjskiej, t. I-II, tł. L. Żylicz, Warszawa 1990.

Jakubczak K., Poza bytem i niebytem. Filozofia buddyjska wobec zarzutu nihilizmu, Kraków 2020.

Krzemień W., Filozofia w cieniu prawosławia. Rosyjscy myśliciele religijni przełomu XIX i XX wieku, Warszawa 1979.

Łosski M., Historia filozofii rosyjskiej, tłum. H. Paprocki, Kęty 2000.

Szymańska (red.), Filozofia Wschodu, Kraków 2020.

filozofia

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:

Altaner B., Stuiber A., Patrologia. Życie, pisma i nauka Ojców Kościoła, tłum. P. Pachciarek, Warszawa 1990.

Chadwick H., Historia rozłamu Kościoła wschodniego i zachodniego. Od czasów apostolskich do Soboru Florenckiego, tłum. P. Sajdek, Kraków 2009.

Copleston F., Historia filozofii, t. II: Od Augustyna do Szkota, tł. S. Zalewski, War-sza¬wa 2000, s. 219–248.

Kelly J.N.D., Początki doktryny chrześcijańskiej, tłum.J. Mrukówna, Warszawa 1988.

Mazurek S., Filantrop czyli nieprzyjaciel i inne szkice o rosyjskim renesansie religijno-filozoficznym, Warszawa 2004.

Mazurek S., Utopia i łaska. Idea rewolucji moralnej w rosyjskiej filozofii religijnej, Warszawa 2006.

Morrisson C. i in. (red.), Świat Bizancjum, t. I–III, tłum. A. Graboń, Kraków 2007–2013.

Palusińska A., Filozofia bizantyjska, w: Przewodnik po filozofii średniowiecznej. Od św. Augustyna do Joachima z Fiore, red. A. Kijewska, Kraków 2012, s. 79–96.

Said E.W., Orientalizm, tłum. M. Wyrwas-Wiśniewska, Poznań 2005.

Viglas K., Zarys historyczny filozofii bizantyjskiej i jej podstawowe zagadnienia, tłum. S. Tokariew, S. Lemańczyk, „Peitho – Examina Antiqua” 1 (2010), s. 121–144 (dostępny na stronie: http://peitho.amu.edu.pl/volume1/Viglas.pdf).

obowiązkowe

Mieszany: realizowany zdalnie i w sali

Wykład ma charakter elementarny. Nie zakłada się u studenta znajomości historii filozofii ani doktryn religijnych. Poszczególne filozofie orientalne (patrystyczna, bizantyjska, armeńska, gruzińska, rosyjska) mają zarówno cechy wspólne, jak i oryginalny charakter. W wykładzie zostaną ukazane najistotniejsze cechy poszczególnych filozofii oraz omówieni klasyczni dla danej filozofii autorzy. Ze względu na kierunek studiów (orientalistyka chrześcijańska) tematyka wykłady będzie skupiona na orientalnych filozofiach chrześcijańskich.

Wykład ma charakter elementarny. Nie zakłada się u studenta znajomości historii filozofii ani doktryn religijnych. Poszczególne filozofie orientalne (patrystyczna, bizantyjska, armeńska, gruzińska, rosyjska) mają zarówno cechy wspólne, jak i oryginalny charakter. W wykładzie zostaną ukazane najistotniejsze cechy poszczególnych filozofii oraz omówieni klasyczni dla danej filozofii autorzy. Ze względu na kierunek studiów (orientalistyka chrześcijańska) tematyka wykłady będzie skupiona na orientalnych filozofiach chrześcijańskich.

W trzydziestogodzinnym wykładzie omawia się następujące zagadnienia:

I. Wprowadzenie ogólne:

1. Pojęcie Orientu;

2. Pojęcie filozofii;

3. Filozofie orientalne (wybór);

4. Literatura.

II. Filozofia chrześcijańskiego Wschodu w okresie patrystycznym:

1. Stosunek Ojców Kościoła do filozofii;

2. Orygenes i orygenizm;

3. Ojcowie kapadoccy;

4. Pseudo-Dionizy Areopagita;

5. Maksym Wyznawca;

6. Jan Damasceński.

III. Filozofia bizantyjska:

1. Humanizm bizantyjski;

2. Focjusz I Wielki;

3. Michał Psellos;

4. Grzegorz Palamas.

IV. Filozofia armeńska:

1. Patrystyka armeńska;

2. Szkoła hellenofilska;

3. Szkoła w Tatew.

V. Filozofia gruzińska:

1. Szkoła kolchidzka i syryjska;

2. Jan Petrici;

3. Arsen z Ikalto.

VI. Filozofia rosyjskiego renesansu filozoficzno-religijnego:

1. Pojęcie rosyjskiego renesansu;

2. Władimir Sołowjow;

3. Paweł Florenski;

4. Sergiusz Bułgakow;

5. Nikołaj Bierdiajew.

LITERATURA:

Fiedorowicz M., Teologia Ojców Kościoła. Podstawy wczesnochrześcijańskiej refleksji nad wiarą, tłum. W. Szymona, Kraków 2009.

Krzemień W., Filozofia w cieniu prawosławia. Rosyjscy myśliciele religijni przełomu XIX i XX wieku, Warszawa 1979.

Kuksewicz Z., Zarys filozofii średniowiecznej. Filozofia bizantyjska, krajów zakaukaskich, słowiańska, arabska i żydowska, Warszawa 1982.

Łosski M., Historia filozofii rosyjskiej, tłum. H. Paprocki, Kęty 2000.

Mazurek S., Rosyjski renesans religijno-filozoficzny. Próba syntezy, Warszawa 2008.

Meyendorff J., Teologia bizantyjska. Historia i doktryna, tł. J. Prokopiuk. Warszawa 1984.

Tatakis B., Filozofia bizantyńska, tłum. S. Tokariew, Kraków 2012.

filozofia

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:

Altaner B., Stuiber A., Patrologia. Życie, pisma i nauka Ojców Kościoła, tłum. P. Pachciarek, Warszawa 1990.

Chadwick H., Historia rozłamu Kościoła wschodniego i zachodniego. Od czasów apostolskich do Soboru Florenckiego, tłum. P. Sajdek, Kraków 2009.

Copleston F., Historia filozofii, t. II: Od Augustyna do Szkota, tł. S. Zalewski, Warszawa 2000, s. 219–248.

Kelly J.N.D., Początki doktryny chrześcijańskiej, tłum.J. Mrukówna, Warszawa 1988.

Mazurek S., Filantrop czyli nieprzyjaciel i inne szkice o rosyjskim renesansie religijno-filozoficznym, Warszawa 2004.

Mazurek S., Utopia i łaska. Idea rewolucji moralnej w rosyjskiej filozofii religijnej, Warszawa 2006.

Morrisson C. i in. (red.), Świat Bizancjum, t. I–III, tłum. A. Graboń, Kraków 2007–2013.

Palusińska A., Filozofia bizantyjska, w: Przewodnik po filozofii średniowiecznej. Od św. Augustyna do Joachima z Fiore, red. A. Kijewska, Kraków 2012, s. 79–96.

Said E.W., Orientalizm, tłum. M. Wyrwas-Wiśniewska, Poznań 2005.

Viglas K., Zarys historyczny filozofii bizantyjskiej i jej podstawowe zagadnienia, tłum. S. Tokariew, S. Lemańczyk, „Peitho – Examina Antiqua” 1 (2010), s. 121–144 (dostępny na stronie: http://peitho.amu.edu.pl/volume1/Viglas.pdf).

obowiązkowe

Mieszany: realizowany zdalnie i w sali

Wykład ma charakter elementarny. Nie zakłada się u studenta znajomości historii filozofii ani doktryn religijnych. Poszczególne filozofie orientalne (patrystyczna, bizantyjska, rosyjska, judaistyczna, arabska) mają zarówno cechy wspólne, jak i oryginalny charakter. W wykładzie zostaną ukazane najistotniejsze cechy poszczególnych filozofii oraz omówieni klasyczni dla danej filozofii autorzy.

Wykład ma charakter elementarny. Nie zakłada się u studenta znajomości historii filozofii ani doktryn religijnych. Poszczególne filozofie orientalne (patrystyczna, bizantyjska, rosyjska, judaistyczna, arabska) mają zarówno cechy wspólne, jak i oryginalny charakter. W wykładzie zostaną ukazane najistotniejsze cechy poszczególnych filozofii oraz omówieni klasyczni dla danej filozofii autorzy.

W trzydziestogodzinnym wykładzie omawia się następujące zagadnienia:

I. Filozofia chrześcijańskiego Wschodu:

1. Okres patrystyczny (od Orygenesa do Jana z Damaszku);

2. Filozofia bizantyjska (humanizm bizantyjski, Focjusz I Wielki, Michał Psellos. Grzegorz Palamas);

3. Rosyjski renesans filozoficzno-religijny ( Władimir Sołowjow, Paweł Florenski; Sergiusz Bułgakow,, Nikołaj Bierdiajew).

II. Filozofia judaistyczna:

1. Starożytność (Biblia, wpływ hellenizmu, Talmud);

2. Średniowiecze (recepcja neoplatonizmu i kalamu, Izaak Izraeli, Mojżesz Majmonides);

3. Czasy nowożytne i współczesne (istota nowożytnej filozofii judaistycznej, nowe tematy filozoficzne: nacjonalizm, syjonizm, Shoah).

III. Filozofia arabska (islamska):

1. Początki filozofii arabskiej (ruch translatorski, kalam);

2. Falsafa: średniowieczna filozofia arabska (Awicenna, Al-Ghazali, Awerroes);

3. Czasy nowożytne i współczesne (modernizm, tradycjonalizm, islamizm).

LITERATURA:

Adamson P., Taylor R.C., Historia filozofii arabskiej, tł. K. Pachniak, A. Wąs, Kraków 2015.

Fiedorowicz M., Teologia Ojców Kościoła. Podstawy wczesnochrześcijańskiej refleksji nad wiarą, tłum. W. Szymona, Kraków 2009.

Frank D.H., Leaman O., Historia filozofii żydowskiej, tł. P. Sajdek, Kraków 2009.

Krzemień W., Filozofia w cieniu prawosławia. Rosyjscy myśliciele religijni przełomu XIX i XX wieku, Warszawa 1979.

Kuksewicz Z., Zarys filozofii średniowiecznej. Filozofia bizantyjska, krajów zakaukaskich, słowiańska, arabska i żydowska, Warszawa 1982.

Łosski M., Historia filozofii rosyjskiej, tłum. H. Paprocki, Kęty 2000.

Mazurek S., Rosyjski renesans religijno-filozoficzny. Próba syntezy, Warszawa 2008.

Meyendorff J., Teologia bizantyjska. Historia i doktryna, tł. J. Prokopiuk. Warszawa 1984.

Tatakis B., Filozofia bizantyńska, tłum. S. Tokariew, Kraków 2012.

Orientalistyka chrześcijańska, I stopień, semestr 01