Uniwersytet Opolski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Filozofia przyrody i przyrodoznawstwa

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 5.FAK.072
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (0223) Filozofia i etyka Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Filozofia przyrody i przyrodoznawstwa
Jednostka: Wydział Teologiczny
Grupy:
Strona przedmiotu: http://wt.uni.opole.pl
Punkty ECTS i inne: 2.00 LUB 6.00 (w zależności od programu) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Poziom studiów:

Jednolite studia magisterskie
Kierunek studiów:

Teologia
Semestr, w którym realizowany jest przedmiot:

Semestr letni (II) 2023/2024
Profil kształcenia:

Profil ogólnoakademicki
Rodzaj przedmiotu:

fakultatywne
Tryb prowadzenia:

Realizowany w sali
Wymagania:

Wymagania dla studentów kierunku "teologia": zaliczenie przedmiotów: metafizyka (5.1.0.2.04) i teoria poznania (5.1.0.2.02).



Literatura uzupełniająca:

- S.M. Barr, Wierzący naukowiec. Eseje o nauce i religii, Kraków 2023.

- Encyklopedia filozofii przyrody, red. Z.E. Roskal, Lublin 2016.

-- M. Heller, T. Pabjan, Stworzenie i początek wszechświata. Teologia - filozofia - kosmologia, Kraków 2013.

- R. Janusz, Zarys zorientowanej obiektowo filozofii przyrody, w: Racjonalizm, krytycyzm, ścisłość, red. P. Duchliński, P.S. Mazur, J. Poznański, Kraków 2023, s. 165-184.

- A. Plantinga, Gdzie naprawdę jest konflikt. Nauka, religia i naturalizm, Warszawa 2023.
Nakład pracy studenta:

Nakład pracy studenta (w godzinach):


(A) godziny kontaktowe:

udział w zajęciach: 30 godzin / 0,6 ECTS;

konsultacje: 15 godzin / 0,4 ECTS


(B) praca własna studenta:

(1) przygotowanie do zaliczenia - 30 godzin / 0,5 ECTS;

(2) studiowanie literatury i realizacja zadań - 30 godzin / 0,5 ECTS.
Założenia:

"Przedmiot prezentuje główne zagadnienia filozoficzne dotyczące własności i natury świata materialnego w kontekście osiągnięć nauk przyrodniczych. Uzyskany w ten sposób filozoficzno-przyrodniczy obraz świata stanowi podstawę dla dalszego studium nad jego naturą w perspektywie ustaleń teologicznych i pozwala na zharmonizowanie go z właściwie interpretowanym przekazem biblijnym w ramach teologii stworzenia i teologii objawienia. Strukturę części zajęć wyznaczają trzy główne obszary tematyczne: (1) przyrodoznawstwo; (2) filozofia przyrodoznawstwa; (3) filozofia przyrody" (na podstawie programu nauczania studiów teologicznych z 2021 r.).

Skrócony opis:

Celem przedmiotu jest ukazanie problemów filozoficznych i światopoglądowych implikowanych przez współczesne nauki przyrodnicze. Pokazana zostanie transformacja tradycyjnych problemów ontologicznych, jaka dokonała się pod wpływem rozwoju nauk współczesnych. Analizie zostaną poddane wybrane problemy (case studies), w której wykorzystana zostanie wiedza z zakresu metodologii nauk , historii nauki oraz historii filozofii.

Pierwsza część poświęcona jest wybranym zagadnieniom filozofii kosmologii (początek wszechświata, zasada antropiczna, problem "precyzyjnego dostrojenia"). Druga część dotyczy wybranych zagadnień z zakresu filozofii biologii (fenomen życia, redukacjonizm i antyredukcjonizm, teoria ewolucji i jej interpretacje, ewolucjonizm chrześcijański, teoria inteligentnego projektu) W trzeciej części wykładu wprowadzone zostają pojęcia obrazu świata (obrazów świata) oraz światopoglądu. Omówione są tu relacje pomiędzy naukowym a religijnym obrazem świata).
Pełny opis:

I. Elementy filozofii kosmologii:

1. Zagadnienie początku świata (kosmologia, filozofia, teologia)

2. Problem "fine tuning" (preceyzyjnego dostrojenia)

3. Zasada antropiczna i jej interpretacje.

II. Elementy filozofii biologii:

1. Próby opisu fenomenu życia.

2. Koncepcje pochodzenia życia.

3. Teoria ewolucji i jej interpretacje.

4. Ewolucjonizm chrześcijański.

5. Kontrowersje wokół teorii inteligentnego projektu (Intelligent Design).

III. Obraz świata i światopogląd:

1. Pojęcie obrazu świata:

a. naukowy obraz świata,

b. religijny obraz świata.

2. Modele relacji między naukowym a religijnym obrazem świata.

3. Miejsce obrazu świata w strukturze światopoglądu.
Literatura:

- G. Bugajak i in., Tajemnice natury. Zarys filozofii przyrody, Warszawa 2009.

- Filozofia przyrody, red. S. Janeczek i in., Lublin 2013.

- M. Heller, Filozofia kosmologii, Kraków 2017.

- M. Heller, T. Pabjan, Elementy filozofii przyrody, Kraków 2014.

- M. Rządeczka, Problematyka metafizyczna we współczesnych naukach biologicznych, Kraków 2018.
Efekty uczenia się:

1. Wiedza ("Student wie i rozumie"):

- Student ma podstawową o specyfice przedmiotowej i metodologicznej filozofii, którą jest w stanie rozwijać i stosować w działalności profesjonalnej: TMA_W02; P7S_WG;

- Zna terminologię nauk filozoficznych (oraz przyrodniczych i teologicznych) i jej korzenie grecko-łacińskie: TMA_W03; P7S_WG;

- Ma uporządkowaną i pogłębioną wiedzę z zakresu filozofii przyrody: TMA_W09; P7S_Wg.

2. Umiejętności ("Student potrafi"):

- Student posiada podstawowe umiejętności badawcze w zakresie dyscyplin pomocniczych teologii: TMA_U03; P7S_UW;

- Posiada umiejętność merytorycznego argumentowania, prowadzenia merytorycznej dyskusji światopoglądowej dotyczącej zagadnień teologicznych z wykorzystaniem własnych poglądów oraz poglądów innych autorów, formułowania wniosków oraz tworzenia syntetycznych podsumowań: TMA_U09; P7S_UK;

- Potrafi prawidłowo interpretować i wyjaśniać zjawiska społeczne oraz wzajemne relacje między zjawiskami społecznymi: TMA_U12; P7S_UW;

3. Kompetencje społeczne ("Student jest gotów do..."):

- Student ma świadomość złożoności rzeczywistości i rozumie potrzebę interdyscyplinarnego podejścia do rozwiązywanych problemów: TMA_K05; P7S_KO;

- Identyfikuje i rozstrzyga dylematy, zwłaszcza doktrynalne i etyczno-moralne, związane z życiem indywidualnym i społecznym: TMA_K06; P7S_KK; P7S_KO;

- Interesuje się dokonaniami, ośrodkami i szkołami badawczymi w zakresie filozofii, teologii oraz nauk przyrodniczych: TMA_K08; P7S_KR.
Metody i kryteria oceniania:

A. Formy zaliczenia (weryfikacja efektów uczenia się):

(1) Zadania cząstkowe (W2, U1, U2, K1, K3);

(2) Zaliczenie końcowy (W1, W2, W3, U3, K2)

Materiał obowiązujący do zaliczenia obejmuje:

- treść konwersatoriów,

- zawartość przekazywanych materiałów,

- znajomość zadanych lektur.

Pytania egzaminacyjne sprawdzają wiedzą oraz umiejętność dynamicznego operowania nią w rozwiązywaniu problemów i dylematów. Skala ocen:

16 p. = bardzo dobry (5),

15 p. = dobry plus (4,5)

13-14 p. = dobry (4,0)

11-12 p. = dostateczny plus (3,5)

9-10 p. = dostateczny (3,0)

poniżej 9 p. = niedostateczny (2)

B. Podstawowe kryteria ustalenia oceny:

Ustalenie końcowej oceny na podstawie ocen cząstkowych (30%) i egzaminu (70%).
Praktyki zawodowe:

Nie dotyczy.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/2023" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-02-28
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin, 23 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Kazimierz Wolsza
Prowadzący grup: Kazimierz Wolsza
Strona przedmiotu: http://wt.uni.opole.pl
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Zaliczenie na ocenę
Dyscyplina:

filozofia
Literatura uzupełniająca:

- Encyklopedia filozofii przyrody, red. Z.E. Roskal, Lublin 2016.

- Z. Hajduk, Filozofia przyrody, filozofia przyrodoznawstwa, metakosmologia, Lublin 2004.

- M. Heller, Filozofia i wszechświat, Kraków 2006.

- M. Heller, T. Pabjan, Stworzenie i początek wszechświata. Teologia - filozofia - kosmologia, Kraków 2013.

- Oblicza filozofii w nauce, red. P. Polak, J. Mączka, W.P. Grygiel, Kraków 107.
Rodzaj przedmiotu:

fakultatywne
Tryb prowadzenia:

Realizowany w sali
Wymagania:

Metafizyka 5.1.0.2.04
Teoria poznania 5.1.0.2.02
Założenia:

"Przedmiot prezentuje główne zagadnienia filozoficzne dotyczące własności i natury świata materialnego w kontekście osiągnięć nauk przyrodniczych. Uzyskany w ten sposób filozoficzno-przyrodniczy obraz świata stanowi podstawę dla dalszego studium nad jego naturą w perspektywie ustaleń teologicznych i pozwala na zharmonizowanie go z właściwie interpretowanym przekazem biblijnym w ramach teologii stworzenia i teologii objawienia. Strukturę części zajęć wyznaczają trzy główne obszary tematyczne: (1) przyrodoznawstwo; (2) filozofia przyrodoznawstwa; (3) filozofia przyrody" (na podstawie programu nauczania studiów teologicznych z 2021 r.).

Skrócony opis:

W pierwszej części wykładu wprowadzone zostają pojęcia obrazu świata (obrazów świata) oraz światopoglądu. Omówione są tu relacje pomiędzy naukowym a religijnym obrazem świata). Druga część poświęcona jest wybranym zagadnieniom filozofii kosmologii (początek wszechświata, zasada antropiczna, problem "precyzyjnego dostrojenia"). Trzecia część dotyczy wybranych zagadnień z zakresu filozofii biologii (fenomen życia, redukacjonizm i antyredukcjonizm, teoria ewolucji i jej interpretacje, ewolucjonizm chrześcijański, teoria inteligentnego projektu).

Pełny opis:

I. Obraz świata i światopogląd:

1. Pojęcie obrazu świata:

a. naukowy obraz świata,

b. religijny obraz świata.

2. Modele relacji między naukowym a religijnym obrazem świata.

3. Miejsce obrazu świata w strukturze światopoglądu.

II. Elementy filozofii kosmologii:

1. Zagadnienie początku świata (kosmologia, filozofia, teologia)

2. Problem "fine tuning" (preceyzyjnego dostrojenia)

3. Zasada antropiczna i jej interpretacje.

III. ELementy filozofii biologii:

1. Próby opisu fenomenu życia.

2. Koncepcje pochodzenia życia.

3. Teoria ewolucji i jej interpretacje.

4. Ewolucjonizm chrześcijański.

5. Kontrowersje wokół teorii inteligentnego projektu (Intelligent Design).
Literatura:

- G. Bugajak i in., Tajemnice natury. Zarys filozofii przyrody, Warszawa 2009.

- Filozofia przyrody, red. S. Janeczek i in., Lublin 2013.

- M. Heller, Filozofia kosmologii, Kraków 2017.

- M. Heller, T. Pabjan, Elementy filozofii przyrody, Kraków 2014.

- M. Rządeczka, Problematyka metafizyczna we współczesnych naukach biologicznych, Kraków 2018.
Uwagi:

Przedmiot fakultatywny WT

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/2024" (zakończony)

Okres: 2024-03-01 - 2024-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Konwersatorium, 30 godzin, 23 miejsc więcej informacji
Koordynatorzy: Kazimierz Wolsza
Prowadzący grup: Kazimierz Wolsza
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Konwersatorium - Zaliczenie na ocenę
Dyscyplina:

filozofia
Literatura uzupełniająca:

- S.M. Barr, Wierzący naukowiec. Eseje o nauce i religii, Kraków 2023.

- Encyklopedia filozofii przyrody, red. Z.E. Roskal, Lublin 2016.

- M. Heller, T. Pabjan, Stworzenie i początek wszechświata. Teologia - filozofia - kosmologia, Kraków 2013.

- R. Janusz, Zarys zorientowanej obiektowo filozofii przyrody, w: Racjonalizm, krytycyzm, ścisłość, red. P. Duchliński, P.S. Mazur, J. Poznański, Kraków 2023, s. 165-184.

- A. Plantinga, Gdzie naprawdę jest konflikt. Nauka, religia i naturalizm, Warszawa 2023.
Rodzaj przedmiotu:

fakultatywne
Tryb prowadzenia:

Realizowany w sali
Założenia:

"Przedmiot prezentuje główne zagadnienia filozoficzne dotyczące własności i natury świata materialnego w kontekście osiągnięć nauk przyrodniczych. Uzyskany w ten sposób filozoficzno-przyrodniczy obraz świata stanowi podstawę dla dalszego studium nad jego naturą w perspektywie ustaleń teologicznych i pozwala na zharmonizowanie go z właściwie interpretowanym przekazem biblijnym w ramach teologii stworzenia i teologii objawienia. Strukturę części zajęć wyznaczają trzy główne obszary tematyczne: (1) przyrodoznawstwo; (2) filozofia przyrodoznawstwa; (3) filozofia przyrody" (na podstawie programu nauczania studiów teologicznych z 2021 r.).

Skrócony opis:

Celem przedmiotu jest ukazanie problemów filozoficznych i światopoglądowych implikowanych przez współczesne nauki przyrodnicze. Pokazana zostanie transformacja tradycyjnych problemów ontologicznych, jaka dokonała się pod wpływem rozwoju nauk współczesnych. Analizie zostaną poddane wybrane problemy (case studies), w której wykorzystana zostanie wiedza z zakresu metodologii nauk , historii nauki oraz historii filozofii.

Pierwsza część poświęcona jest wybranym zagadnieniom filozofii kosmologii (początek wszechświata, zasada antropiczna, problem "precyzyjnego dostrojenia"). Druga część dotyczy wybranych zagadnień z zakresu filozofii biologii (fenomen życia, redukacjonizm i antyredukcjonizm, teoria ewolucji i jej interpretacje, ewolucjonizm chrześcijański, teoria inteligentnego projektu) W trzeciej części wykładu wprowadzone zostają pojęcia obrazu świata (obrazów świata) oraz światopoglądu. Omówione są tu relacje pomiędzy naukowym a religijnym obrazem świata).
Pełny opis:

I. Elementy filozofii kosmologii:

1. Zagadnienie początku świata (kosmologia, filozofia, teologia)

2. Problem "fine tuning" (preceyzyjnego dostrojenia)

3. Zasada antropiczna i jej interpretacje.

II. Elementy filozofii biologii:

1. Próby opisu fenomenu życia.

2. Koncepcje pochodzenia życia.

3. Teoria ewolucji i jej interpretacje.

4. Ewolucjonizm chrześcijański.

5. Kontrowersje wokół teorii inteligentnego projektu (Intelligent Design).

III. Obraz świata i światopogląd:

1. Pojęcie obrazu świata:

a. naukowy obraz świata,

b. religijny obraz świata.

2. Modele relacji między naukowym a religijnym obrazem świata.

3. Miejsce obrazu świata w strukturze światopoglądu.
Literatura:

- G. Bugajak i in., Tajemnice natury. Zarys filozofii przyrody, Warszawa 2009.

- Filozofia przyrody, red. S. Janeczek i in., Lublin 2013.

- M. Heller, Filozofia kosmologii, Kraków 2017.

- M. Heller, T. Pabjan, Elementy filozofii przyrody, Kraków 2014.

- M. Rządeczka, Problematyka metafizyczna we współczesnych naukach biologicznych, Kraków 2018.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Opolski.
pl. Kopernika 11a, 45-040 Opole https://uni.opole.pl kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.0.0-8 (2024-11-08)