Gleboznawstwo

obowiązkowe

zob. w sekcji "Literatura"

Znajomość i umiejętność oceny przydatności metod oraz narzędzi służących do rozwiązania prostych zadań z zakresu nauki o glebach (wybór i zastosowanie właściwej metodyki badań gleboznawczych); umiejętność interpretacji uzyskanych wyników analiz laboratoryjnych oraz ich dyskusja z krajową i międzynarodową literaturą naukową; umiejętność interpretacji i sporządzania map glebowych.

Suma godzin: 70

punkty ECTS:5 (4 ECTS = 70h udział w zajęciach; 1 ECTS = 15h samodzielne przygotowywanie do zajęć + 5h konsultacje z prowadzącym)

Celem kursu jest zapoznanie z problematyką nauk o glebie jako miejsca uprawy roślin użytkowych. Podkreślenie znaczenia właściwości gleb jako głównego czynnika warunkującego plonowanie roślin.

Treści programowe:

A. Problematyka wykładu: Miejsce gleby w naukach rolniczych. Czynniki glebotwórcze i powstawanie gleb. Charakterystyka ważniejszych skał macierzystych gleb. Profil glebowy i jego cechy morfologiczne. Trójfazowy układ gleby: faza stała, ciekła i gazowa. Właściwości fizykochemiczne gleb. Właściwości chemiczne gleb. Żyzność i urodzajność gleb, zasady podnoszenia żyzności. Systematyka gleb Polski. Bonitacja gleb Polski. Kompleksy rolniczej przydatności gleb. Waloryzacja rolniczej przestrzeni produkcyjnej.

B. Problematyka laboratorium: BHP na pracowni. Oznaczanie właściwości fizycznych gleb. Oznaczanie właściwości fizykochemicznych gleb. Oznaczanie właściwości chemicznych gleb.

C. Problematyka zajęć terenowych: Metody pobierania próbek glebowych. Przygotowanie materiału glebowego do analiz laboratoryjnych. Odkrywka glebowa. Budowa morfologiczna gleb (materiały kartograficzne). Mapy glebowe i ich interpretacja.Metodyka prac inżynieryjno-rolniczych. Elementy kartografii gleb.

1.Bednarek R., Dziadowiec H., Pokojska U., Prusinkiewicz Z.: Badania ekologiczno- gleboznawcze. PWN, Warszawa, 2005.

2. Drozd J., Licznar M., Pisarek I.: Gleboznawstwo – skrypt. WSP Opole 1992.

3. Mocek A, Drzymała S., Maszner P.: Geneza, analiza i klasyfikacja gleb. Wyd. AR Poznań, 1997.

4. Systematyka gleb Polski. Roczniki Glebozn.,62, 3, ss.193, 2011.

5. Mocek A..: Gleboznawstwo. PWN, Warszawa 2016.

6. Źródła elektroniczne (wejście przez Wirtualną Bibliotekę Nauki, stronę biblioteki UO)

Efekty uczenia się wg PRK z 2019 r.

WIEDZA: po zakończeniu kursu student:

1. Opisuje procesy prowadzące do powstania gleb, omawia budowę morfologiczną gleb (R_W01);

2. Przedstawia procesy zachodzące w litosferze (R_W02);

3. Wyjaśnia przebieg procesów fizycznych, chemicznych i biologicznych zachodzących w środowisku glebowym (R_W06);

4. Wymienia podstawowe technik i narzędzia badawcze stosowane w charakterystyce i diagnostyce gleb (R_W04);

UMIEJĘTNOŚCI: po zakończeniu kursu student:

1. Operuje podstawowym słownictwem stosowanym w gleboznawstwie (R_U02);

2. Stosuje podstawowe techniki laboratoryjne przydatne w diagnostyce gleb (R_U03);

3. Czyta ze zrozumieniem fachową literaturę gleboznawczą oraz wykorzystuje ją w opracowaniu sprawozdań z przebiegu ćwiczeń laboratoryjnych (R_U02, R_U011);

4. Wykonuje odkrywkę glebową i w terenie określa podstawowe właściwości fizyczne i fizykochemiczne gleb (R_U05, R_U09);

5. Potrafi ocenić stan zasobności, żyzność i urodzajność gleb, interpretuje mapy glebowe mapy tematyczne (R_U04, R_U010).

KOMPETENCJE SPOŁECZNE: po zakończeniu kursu student:

1. Jest odpowiedzialny za powierzony sprzęt laboratoryjny i utrzymanie należytego porządku w laboratorium gleboznawczym (R_K06);

2. Efektywnie współdziała w pracy zespołowej w ramach zajęć laboratoryjnych i terenowych (R_K01);

3. Wykazuje odpowiedzialność za bezpieczeństwo pracy własnej i kolegów (R_K02);

4. Jest koleżeński oraz pomocny w realizacji prac badawczych (R_K08).

Podstawowe metody i kryteria oceny:

• wykład: egzamin pisemny (100%)

• laboratorium: zaliczenie z oceną

prace kontrolne - kolokwia (60%), sprawozdania z ćwiczeń (30%), aktywność podczas zajęć (10%);

• kurs terenowy: aktywność podczas zajęć (40%); sprawozdanie z zajęć terenowych (60%).