Zoologia kręgowców

Prowadzący: dr Grzegorz Hebda, dr Grzegorz Kłys

Termin: II semestr

Warunki wpisu na kurs: brak

Warunki zaliczenia: wykład - egzamin, laboratorium - zaliczenie na ocenę, zajęcia terenowe - zaliczenie bez oceny

Cele przedmiotu: znajomość różnorodności strunowców współczesnych i niektórych grup wymarłych, budowy i trybu życia kręgowców, na tle ich historii i pokrewieństw. Poznanie modyfikacji wspólnego planu budowy. Powstawanie (lub zanik) struktur związanych z adaptacjami środowiskowymi. Umiejętność podania przykładów takich modyfikacji. Znajomość poszczególnych grup systematycznych i ich pokrewieństwo. Rozpoznawania podstawowych taksonów (rząd, gromada) strunowców. W ważniejszych grupach rozpoznawanie rodzin i gatunków.

Wprowadzenie do różnorodności żyjących strunowców. Systematyczny przegląd większych, żyjących grup w nowoczesnym układzie filogenetycznym (kladystycznym), ale z nawiązaniem do tradycyjnych klasyfikacji przeważających w polskich podręcznikach. Omówienie każdej grupy obejmuje krótką charakterystykę i podstawowe wiadomości o biologii rozrodu, odżywianiu, ekologii i występowaniu geograficznym. Przy większych grupach (szczebla gromad) uwzględnione są kluczowe adaptacje związane z ich powstaniem, szczególnie przystosowania w układzie kostno - mięśniowym do lokomocji i pobierania pokarmu.

A. Problematyka wykładu

Metody porównawcze, podobieństwo strunowców. Różnorodność kopalnych i współczesnych strunowców. Zmiennocieplność i stałocieplność – korzyści i ograniczenia. Przegląd systematyczny poszczególnych gromad strunowców.

B. Problematyka laboratorium

Morfologia zewnętrzna, budowa wewnętrzna strunowców, w szczególności: pokrycie ciała, układ kostny, pokarmowy, krwionośny, nerwowy, narządy zmysłów, układ wydalniczy i rozrodczy. Klasyfikacja oraz rozpoznawanie wybranych grup strunowców

A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu):

A.1. wykorzystywana podczas zajęć. Artykuły naukowe z poszczególnych gromad strunowców. Jako pomocnicze:

Zamachowski W., Zysk A. 1997. Strunowce Chordata. Podręcznik dla studentów. Wydawnictwo Naukowe WSP Kraków.

Dobrowolski K., Klimaszewski S., Szelęgiewicz H. 1974. Zoologia. WSP. Warszawa.

Kowalski K. 1971. Ssaki. Zarys teriologii. PWN. Warszawa

Ferens, Wojtusiak 1960r: Ornitologia ogólna. PWN. Warszawa

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta

B. Literatura uzupełniająca

Źródła elektroniczne (wejście przez Wirtualną Bibliotekę Nauki, stronę biblioteki UO).

Wiedza

K_W11 przedstawia źródła zmienności organizmów oraz czasowe i przestrzenne uwarunkowania różnorodności biologicznej OP1A_W02

K_W13 przedstawia historyczne i współczesne przyczyny zróżnicowania flory i fauny oraz podstawy regionalizacji przyrodniczej Ziemi OP1A_W02

Umiejętności

K_U03 posługuje się biologiczną literaturą naukową w języku ojczystym OP1A_U02

K_U05 samodzielnie wyszukuje i korzysta z dostępnych źródeł informacji biologicznej, w tym ze źródeł elektronicznych OP1A_U03

K_U09 dokonuje syntezy danych pochodzących z różnych źródeł i wyciąga na tej podstawie wnioski OP1A_U07

K_U10 w dyskusji specjalistycznej potrafi posługiwać się językiem naukowym typowym dla nauk biologicznych OP1A_U08

Kompetencje społeczne (postawy)

K_K01 wykazuje zainteresowanie podstawowymi zjawiskami i procesami przyrodniczymi, w szczególności biologicznymi OP1A_K01

K_K04 krytycznie podchodzi do informacji upowszechnianych w mediach, szczególnie z zakresu nauk przyrodniczych OP1A_K04

K_K06 dąży do stałego aktualizowania wiedzy z zakresu nauk biologicznych OP1A_K06

Sposób zaliczenia

• wykład: egzamin

• laboratorium: zaliczenie z oceną

Formy zaliczenia na przykład:

• wykład :egzamin pisemny

• laboratorium: ocena końcowa na podstawie ocen cząstkowych ze sprawdzianów,

Podstawowe kryteria

W: 50% + 1 poprawnych odpowiedzi

L: ustalenie oceny zaliczeniowej na podstawie ocen cząstkowych