Podstawy prawa precedensowego

fakultatywne

Celem wykładów jest zaznajomienie studenta z podstawowymi problemami wpływającymi na zmiany w sposobach postrzegania prawa; zaznajomienie z uwarunkowaniami geopolitycznymi i prawnymi wpływającymi na rozwój kultury prawnej, jej przeobrażeń oraz procesów konwergencyjnych

Treści programowe:

- znaczenie i wpływ kultury dla kształtowania się systemów prawnych;

- historia kształtowania się systemu anglosaskiego;

- cechy kultury common law na tle innych kultur prawnych, odmienności tego typu kultury prawnej w systemach konkretnych (Wielka Brytania, Stany Zjednoczone Ameryki Północnej);

- źródła prawa w kulturze anglosaskiej, definicja i podziały precedensów, znacznie precedensów samoistnych dla kształtowania się systemu prawa;

- odmienności języka prawnego i prawniczego w systemie common law, metod tworzenia, wykładni i stosowania prawa względem kultury prawa stanowionego;

-problematyka aktywizmu i pasywizmu sędziowskiego w kulturze anglosaskiej i kontynentalnej;

- polska teoria prawa wobec możliwości zastosowania precedensów niesamoistnych w kulturze prawa stanowionego.

Wykaz literatury

A. Literatura podstawowa:

A.1.

1) M. Koszowski, Anglosaska doktryna precedensu. Porównanie z polską doktryną orzeczniczą, Warszawa 2009.

2) L. Morawski, Główne problemy współczesnej filozofii prawa. Prawo w toku przemian, Warszawa 2003.

3) R. Tokarczyk, Współczesne kultury prawne, Kraków 2005.

A.2.

1) L. Morawski, Precedens a wykładnia, „Państwo i Prawo”, nr 10/1996.

2) R. Tokarczyk, Kultura prawa europejskiego, „Studia Europejskie”, nr 1/2000.

B. Literatura uzupełniająca

1) A. Orłowska, Czy orzeczenia Trybunału Europejskiego są precedensami?, [w:] Teoretycznoprawne problemy integracji europejskiej, red. L. Leszczyński, Lublin 2004.

Wiedza

Zna historię ewolucji ustrojów i systemów prawa, instytucji prawa i jego źródeł; rozumie wpływ kultury prawnej na funkcjonowanie społeczeństwa , organów publicznych i instytucji; zna pojęcia języka prawnego i prawniczego systemów civil law i common law; zna i rozumie znacznie źródeł prawa w systemie anglosaskim i systemie prawa stanowionego, rozumie pojęcia: prawo sędziowskie, zasada stare deisis, ratio decidendi i obiter dicta; ma wiedzę na temat procedur sądowych w prawie anglosaskim oraz roli wykładni w tym typie prawa.

Umiejętności

Posiada umiejętność spójnego, merytorycznego myślenia i wypowiedzi w mowie i piśmie na tematy dotyczące wybranych zagadnień związanych kulturą prawną common law z wykorzystaniem wiedzy teoretyczno-praktycznej również w powiązaniu i odniesieniu do innych dyscyplin nauki; posiada umiejętność wskazania podobieństw i różnic w zakresie kryteriów kształtujących kontynentalny i anglosaski system prawa; posiada umiejętność analizy wykładni orzeczeń sądowych; dokonuje identyfikację strategii argumentacyjnych oraz posiada umiejętności prezentacji własnych tez i poglądów.

Kompetencje społeczne (postawy)

Zdolność analizy współczesnego znaczenia systemów prawnych wobec wyzwań globalizacji i regionalizacji; kształtowanie aprobujących postaw wobec różnorodnych kultur prawnych; świadomość swojej wiedzy i umiejętności; rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się i rozwoju; zdolność do pogłębiania wiedzy i nadążania za zmianami prawa

zaliczenie ustne z pytaniami (zadaniami) otwartymi

oceny : na podstawie wiedzy przedstawionej w czasie ustnego zaliczenia