Polskie służby ratownicze - historia i współczesność

nieobowiazkowe

A. Godziny kontaktowe: 50h/ 2 ECTS

Udział w zajęciach: 20h

Udział w innych formach kontaktu bezpośredniego*: 30h

B. Praca własna studenta: 25h/ 1 ECTS

Przygotowanie do zajęć: 15h

Przygotowanie do zaliczenia: 10h

Celem kształcenia jest zapoznanie studentów z klasyfikacją i historią powstania poszczególnych rodzajów służb ratowniczych, a także ich pozycją prawno-ustrojową i obszarem działania.

Opis:

Studenci zostaną zapoznani z historią powstania ratownictwa: górskiego; wodnego; walki z pożarami i innymi klęskami; medycznego; chemicznego i ekologicznego; wysokościowego; górniczego oraz humanitarnego. Omówione zostaną obszary działania tych służb, ich pozycja w Polskim systemie prawnym oraz historia powstania. Studenci dowiedzą się jak w praktyce przebiega akcja ratunkowa. Studenci poznają także rolę organizacji pozarządowych w polskim systemie ratownictwa.

Zakres tematów:

1. Klasyfikacja polskich służb ratowniczych,

2. Historia powstania służb ratowniczych,

3. Prawna i ustrojowa pozycja służb ratowniczych,

4. Obszar działania służb ratowniczych,

5. Przebieg akcji ratowniczych.

Wskazane treści programowe dotyczą poszczególnych systemów ratownictwa m.in.:

• górskiego (GOPR, TOPR),

• wodnego (WOPR, SAR),

• walki z pożarami i innymi klęskami (PSP, OSP),

• medycznego (SOR, LPR),

• chemicznego i ekologicznego (SGRChem-Eko),

• wysokościowego (np. PSP),

• górniczego,

• humanitarnego (PCK).

A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć

A1. wykorzystywana podczas zajęć

1. Fusek W., Porębski J., GOPR: na każde wezwanie, Warszawa 2022.

2. Telak J., Ratownictwo wodne oraz inne aspekty bezpieczeństwa na obszarach wodnych : dylematy i wyzwania, Legionowo 2017.

3. Tabaczek-Bejster I., Konieczny G., Działalność wodnego ochotniczego pogotowia ratunkowego : 1989-2012, Rzeszów 2020.

4. Napierała M., Skaliy A., Stan, perspektywy i rozwój ratownictwa, kultury fizycznej i sportu w XXI wieku, Bydgoszcz 2015.

5. Abramek Z., Powstanie i działalność Polskiego Czerwonego Krzyża (1912-1951), Warszawa 2001.

6. Wojnarowski A., Obolewicz-Pietrusiak A., Podstawy ratownictwa chemicznego, Warszawa 2001.

7. Derkowski T., Kowalski M., Gałązkowski R., Medycyna przedszpitalna w lotniczym pogotowiu ratunkowym, Warszawa 2021.

8. Trzos A., Ratownictwo medyczne wobec współczesnych zagrożeń, Katowice 2019.

9. Biniak-Pieróg M., Zamiar Z., Organizacja systemów ratownictwa, Wrocław 2013.

A2. studiowana samodzielnie przez studenta

1. Karpiuk M., Czuryk M., System ratownictwa w Polsce, Warszawa 2016.

2. Skoczylas J., Prawo ratownicze, Warszawa 2011.

3. Konieczny J. (red.), Ratownictwo w Polsce. Lata 1990 – 2010, Poznań-Inowrocław 2010.

4. S.J. Rysz, Ostrzeganie alarmowanie powiadamianie ratunkowe, Warszawa 2022.

B. Literatura uzupełniająca

1. Jagiełło M., Wołanie w górach : wypadki i akcje ratunkowe w Tatrach, Warszawa 2019.

2. Stochmal M., Państwowa Straż Pożarna w systemie bezpieczeństwa państwa. Studium socjologiczne, Wrocław 2015.

3. Szymczak M., Pożary – kompendium wiedzy, Katowice 2021.

Wiedza: student zna i rozumie

1. W_ PHiW1 Ma pogłębioną znajomość zagadnień związanych ze zjawiskiem stanów nadzwyczajnych jak np. stan klęski żywiołowej oraz prowadzenia akcji ratowniczej przez odpowiednie służby (OSP, PSP, SGRChem-Eko, PCK) (K_W04)

Umiejętności: student potrafi

2. U_ PHiW1 W pełni samodzielnie prezentować własne tezy, poglądy, sugestie i wątpliwości dotyczące funkcjonowania polskich służb ratowniczych, poprzedzone wizytami studyjnymi lub warsztatami z ratownikami WOPR, PSP/OSP (K_U07)

3. U_ PHiW2 Prowadzić debatę na tematy dotyczące prawnych aspektów zapobiegania zagrożeniom przez polskie służby ratownicze (GOPR, TOPR, WOPR, SAR, PSP, OSP, SOR, LPR, SGRChem-Eko, PCK). (K_U09)

Kompetencje społeczne: student jest gotów do

4. K_ PHiW1 Myślenia i działania w sposób przedsiębiorczy w granicach określonych prawem i służących przeciwdziałaniu przestępczości, a także pomocy ofiarom przestępstw np. podpalenia domu/mieszkania, czy uszkodzenia ciała lub narażenia życia i zdrowia przez służby ratownicze takie jak PSP/OSP, bądź SOR, LPR (K_K04)

Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin:

A. Formy zajęć

Wykład

B. Tryb realizacji

w sali dydaktycznej

C. Liczba godzin

20h

D. Sposób zaliczenia

zaliczenie z oceną

Metody dydaktyczne:

Wykład konwersatoryjny

Analiza tekstów

Symulacje działań

Metody i kryteria oceniania:

A. Formy zaliczenia (weryfikacja efektów uczenia się)

Praca zaliczeniowa (efekty 1,2,3,4);

Zadania cząstkowe (efekty 2,3).

B. Podstawowe kryteria ustalenia oceny

Ustalenie oceny końcowej na podstawie ocen cząstkowych: obecność na zajęciach (10%) i pracy zaliczeniowej (90%).

Ocena końcowa z przedmiotu:

• Ocena bardzo dobry (bdb) – 5,0 – osiągnięcie zakładanych efektów uczenia się obejmujących wszystkie istotne aspekty (≥ 91% stopnia opanowania wiedzy);

• Ocena dobry plus (db plus) – 4,5 – osiągnięcie zakładanych efektów uczenia się obejmujących wszystkie istotne aspekty z pewnymi błędami lub nieścisłościami (≤81-90% stopnia opanowania wiedzy);

• Ocena dobry (db) – 4,0 – osiągnięcie zakładanych efektów uczenia się z pominięciem niektórych mniej istotnych aspektów (≤71-80% stopnia opanowania wiedzy);

• Ocena dostateczny plus (dst plus) – 3,5 – osiągnięcie zakładanych efektów uczenia się z pominięciem niektórych istotnych aspektów lub z istotnymi nieścisłościami (≤61-70% stopnia opanowania wiedzy);

• Ocena dostateczny (dst) – 3,0 – osiągnięcie zakładanych efektów uczenia się z pominięciem niektórych ważnych aspektów lub z poważnymi nieścisłościami (≤51-60% stopnia opanowania wiedzy);

• Ocena niedostateczny (ndst) – 2,0 – brak osiągnięcia zakładanych efektów k uczenia się (≤50% stopnia opanowania wiedzy).