Kontrola konstytucyjności prawa w Polsce

Prawo

ogólnoakademicki

obowiązkowe

Realizowany w sali

1. Zapoznanie studentów z istotą i modelami kontroli konstytucyjności prawa.

2. Uświadomienie studentom znaczenia kontroli konstytucyjności prawa dla ochrony wolności i praw człowieka

3. Zapoznanie studentów z teoretycznymi i praktycznymi aspektami kontroli konstytucyjności prawa w Rzeczypospolitej Polskiej

1. Źródła prawa RP;

- przedstawienie źródeł prawa obowiązujących w Polsce z punktu widzenia ich hierarchii opartej na mocy prawnej aktów;

- przedstawienie hierarchii źródeł prawa obowiązujących w Polsce z punktu widzenia miejsca, w systemie organów państwowych, organu wydającego dany akt;

- wskazanie na miejsce prawa międzynarodowego oraz ponadnarodowego w systemie źródeł prawa;

- podkreślenie nadrzędności Konstytucji RP jako podstawy konstytucyjności całego systemu prawa.

2. Modele kontroli konstytucyjności prawa

- model amerykański;

- model europejski (kontynentalny);

- modele mieszane (można przedstawić je w formie tabeli i rozróżnić cechy przeciwne); ustalenie, który z modeli obowiązuje w Polsce;

- problematyka prawa lub braku prawa sędziego do niezastosowania przepisów ustawy, które uzna on za niekonstytucyjne.

3. Normy programowe a prawa podmiotowe jako normy wynikające z Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej;

- cechy charakterystyczne oraz dyspozycje wynikające z obydwu rodzajów norm;

- konsekwencje uznania danego przepisu Konstytucji RP za n.p. lub p.p dla dopuszczalności dochodzenia konstytucyjności prawa.

4. Nadrzędność i bezpośrednie stosowanie Konstytucji RP

- pojęcie i rodzaje bezpośredniego stosowania Konstytucji RP;

- nadrzędność Konstytucji RP a zasada przyjaznej interpretacji prawa europejskiego;

- zasada nadrzędności Konstytucji RP (znaczenie materialne i formalne).

5. Trybunał Konstytucyjny (TK) jako organ wyspecjalizowany do dokonywania kontroli konstytucyjności prawa

- czym różni się TK od sądów sprawujących wymiar sprawiedliwości

- czym się różni kontrola konstytucyjności od wymiaru sprawiedliwości

- charakter i skutki orzeczenia TK, jego publikacja i obowiązywanie a skuteczność wyroków sądów sprawujących wymiar sprawiedliwości.

6. Trybunał Konstytucyjny jako organ właściwy do dokonywania kontroli konstytucyjności

- rodzaje kontroli (abstrakcyjna, konkretna, prewencyjna, represyjna);

- kompetencje, za pomocą których TK wykonuje poszczególne rozdziale kontroli

- podmioty inicjujące wszczęcie postępowania przed TK

7. Wybieralność sędziów TK

- warunki powołania na stanowisko sędziego TK;

- wybieralność i charakterystyka kadencji sędziów TK;

- organy TK i ich wybieralność;

- składy sędziowskie.

1. Kryzys-konstytucyjny-w-Polsce-2015-2016, opracowanie na zlecenie Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka M. Szuleka, M. Wolny, M. Szwed, Warszawa 2016, materiał powielony;

2. Konstytucja RP. Komentarz. Art. 1–86, t. I, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016 (komentarze do odpowiednich artykułów);

3. Konstytucja RP. Komentarz. Art. 1–86, t. II, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016 (komentarze do odpowiednich artykułów);

4. Kontrola konstytucyjności prawa. Komentarz praktyczny dla sędziów i pełnomocników procesowych. Wzory pism procesowych, dr hab. Leszek Bosek, Mikołaj Wild, Warszawa 2014; Wprowadzenie oraz Część I Zagadnienia ustrojowe;

5. P. Uziębło, Systemy sądowej kontroli konstytucyjności prawa, materiał powielony, s. 1-4;

6. A. Syryt, Kontrola uchwalenia ustawy przed Trybunałem Konstytucyjnym, Warszawa 2014;

7. M. Zubik, Status prawny sędziego Trybunału Konstytucyjnego, Warszawa 2011.

Wiedza:

K_W01 Student zna podstawowe pojęcia prawne, budowę, hierarchię i dekodowanie norm prawnych.

K_W05 Student zna różne rodzaje wykładni, posiada podstawową wiedzę, w stopniu koniecznym dla prawnika, w zakresie ekonomii, politologii, filozofii i socjologii.

K_W08 Student objaśnia reguły tworzenia i stosowania prawa.

Umiejętności:

K_U05 Student rozwiązuje złożone problemy (kazusy) wymagające zastosowania poszerzonej wiedzy specjalistycznej i interdyscyplinarnej.

K_U09 Student formułuje postulaty rozwiązań prawnych de lege lata i de lege ferenda.

K_U10 Student potrafi samodzielnie uczyć się w sposób ukierunkowany.

Kompetencje społeczne:

K_K01 Student jest świadom konieczności stałego aktualizowania wiedzy, podnoszenia kompetencji zawodowych i osobistych z zakresu prawa i nauk pokrewnych.

K_K02 Student potrafi współpracować w grupie, pełniąc w niej różne role.

K_K03 Student potrafi otwarcie wyrażać swoje opinie i przedstawiać priorytety służące realizacji zadań z zakresu prawa i nauk pokrewnych.

Sposób zaliczenia: zaliczenie z oceną,

Metody i środki dydaktyczne: wykład tradycyjny, wykład konwersatoryjny, wykład z prezentacją multimedialną, analiza tekstów prawnych i orzecznictwa,

Forma zaliczenia wykładu: przygotowanie prezentacji multimedialnej w oparciu o treści prezentowane na wykładzie.

Ocena na zaliczenie wystawiana jest na podstawie ilości obecności na wykładzie (ew. uczestnictwo w dyskusji) oraz ocenę uzyskaną z prezentacji.