Organoznawstwo/Instrumentoznastwo

obowiązkowe

L. BURGEMEISTER, Der Orgelbau in Schlesien, Frankfurt am Main 1973;

Służba ołtarza. Organista i organy, R. RAK (red.), Katowice 1985;

M. BALZ, Orgeln in Deutschland, Stuttgart 2008;

J. GOŁOS, Polskie organy i muzyka organowa, Warszawa 1972;

Organy na Śląsku, J. GEMBALSKI (red.), t. I-III, Katowice 1984-2004;

Śląskie organy, G. POŹNIAK (red.), t. I-II, Sympozja 69. 81, Opole 2007-2011;

A. SAPALSKI (oprac.), Przewodnik dla organistów. Wskazówki jak organy w dobrym stanie utrzymywać, reparacye i strojenie ich samemu uskuteczniać itd. Pogląd teoretyczno-praktyczny, , Kraków 1880 (reprint: Lublin 1985);

E. SMULIKOWSKA, Prospekty organowe w dawnej Polsce, Wrocław 1989.

R. GAJDA, Organy. Ich historia, budowa i pielęgnacja, Katowice 1934 (reprint: Katowice 2004).

Celem przedmiotu jest zapoznanie się z budową organów. Pogłębienie znajomości historii budownictwa organowego i estetyki brzmieniowej na przestrzeni wieków. Rozwijanie zainteresowania budownictwem organowym na Śląsku.

Treści programowe:

1. Ogólna charakterystyka instrumentu.

2. Podstawowe elementy organów i podział organów.

3. Budowa piszczałek (wargowych i językowych).

4. Charakterystyka i podział głosów organowych.

5. Prospekty organowe.

6. Zadęcie w organach (miechy, kanały, dmuchawy ciśnienie).

7. Traktura organowa (rodzaje traktury i wiatrownic).

8. Estetyka brzmieniowa organów (dyspozycje organów).

9. Ogólna historia organów od starożytności po współczesność.

10. Historia budownictwa organowego na Śląsku.

11. Ochrona i konserwacja zabytkowych organów.

Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć:

1. wykorzystywana podczas zajęć

J. CHWAŁEK, Budowa organów. Wprowadzenie do inwentaryzacji i dokumentacji zabytkowych organów w Polsce, Część I, Lublin 1971;

J. RADZIEWICZ-WINNICKI, Architektura organów w Polsce. Geneza i rozwój formy, „Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej”. Architektura, nr 875, z. 5, Gliwice 1986.

M. URBAŃCZYK, Ochrona i konserwacja organów zabytkowych na tle rozwoju sztuki organmistrzowskiej, Katowice 2011.

2. studiowana samodzielnie przez studenta

J. ERDMAN, Organy. Poradnik dla użytkowników, Warszawa 1989.

Wiedza:

1. Student ma uporządkowaną wiedzę szczegółową z zakresu akustyki muzycznej oraz instrumentologii, ze szczególnym uwzględnieniem organoznawstwa / MEA_W15

2. Student ma podstawową wiedzę o powiązaniach dyscyplin właściwych dla muzykologii z innymi dziedzinami nauki i dyscyplinami nauk humanistycznych oraz nauk o sztuce / MEA_W06

3. Student zna i rozumie podstawowe elementy dzieła muzycznego oraz metody analizy, interpretacji i wartościowania dzieł instrumentalnych, wokalnych oraz wokalno-instrumentalnych różnych epok / MEA_W08

Umiejętności:

1. Student posiada umiejętność rozpoznawania, rozróżniania i analizowania podstawowych zjawisk dźwiękowych; potrafi zastosować elementy wiedzy z zakresu akustyki muzycznej oraz instrumentologii (ze szczególnym uwzględnieniem organoznawstwa) w podejmowanych pracach badawczych / MEA_U08

2. Student posiada umiejętność przygotowania typowych prac pisemnych w języku polskim i w wybranym języku obcym, dotyczących zagadnień szczegółowych z zakresu muzykologii historycznej i systematycznej, instrumentologii oraz krytyki muzycznej, z wykorzystaniem podstawowych ujęć teoretycznych, a także różnych źródeł, ze szczególnym uwzględnieniem regionalnego dziedzictwa kulturowego / MEA_U14

3. Student potrafi wykorzystać umiejętności badawcze, obejmujące formułowanie i analizę problemów badawczych, dobór metod i narzędzi badawczych, opracowanie i prezentację wyników, pozwalające na rozwiązywanie problemów w zakresie nauk muzykologicznych (muzykologii historycznej i systematycznej) / MEA_U02

Kompetencje społeczne:

1. Student ma świadomość tradycji i dziedzictwa kultury oraz świadomość odpowiedzialności za zachowanie europejskiego i polskiego dziedzictwa kulturowego w zakresie kultury muzycznej, ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju życia muzycznego na Śląsku / MEA_K05

2. Student przyjmuje odpowiedzialność za trafność przekazywanych informacji, jest uczciwy i rzetelny w pracy badawczej, reprezentuje wysoki poziom kultury akademickiej / MEA_K08

3. Student ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego zdobywania wiedzy, dokształcania się zawodowego i zdobywania umiejętności / MEA_K01

Ocenianie studentów kierunku muzykologia odbywa się w oparciu o Wewnątrzkatedralny System Oceniania

1. Sposób zaliczenia - zaliczenie z oceną

2. Forma zaliczenia - zaliczenie ustne oraz opisanie wybranych organów

3. Podstawowe kryteria:

3.1. Znajomość zagadnień poruszanych w ramach zajęć – 60%

3.2. Napisanie pracy - opisanie wybranych organów – 40%

Nie ma