(in Polish) Fonetyczne i fonologiczne podstawy logopedii 2

Pogłębienie wiedzy z zakresu fonetyki artykulacyjnej i o systemie fonologicznym języka polskiego oraz wprowadzenie podstawowej wiedzy z zakresu fonetyki i, w mniejszym stopniu, fonologii języków wschodniosłowiańskich (na przykładzie j. ukraińskiego oraz j. rosyjskiego) w ujęciu kontrastywnym.

Pogłębienie wiedzy o procesie artykulacji głosek języka polskiego oraz wzorcach wymowy głosek polskich i ich kontekstowo uwarunkowanych wariantach. Poszerzenie zakresu specjalistycznej terminologii fonetycznej i fonologicznej – rozumienie tej terminologii i sprawne posługiwanie się nią w opisie fonemów i głosek oraz ich wariantów. Wyjaśnienie relacji miedzy systemem fonetycznym a systemem fonologicznym języka polskiego. Zastosowanie teoretycznej wiedzy z zakresu fonetyki i fonologii do analizy wypowiedzi mówionej. W odniesieniu do języków wschodniosłowiańskich: uświadomienie kluczowych różnic między artykulacją języka polskiego oraz języków wschodniosłowiańskich (ujęcie kontrastywne), a także trudności w przyswajaniu języka polskiego jako obcego, które z tych różnic wynikają. Nabyte kompetencje mają służyć rozwiązywaniu problemów logopedycznych, nie tylko rozpoznawaniu, ale i rozumieniu przyczyn ewentualnych zniekształceń i błędów artykulacyjnych zarówno u osób polskojęzycznych od urodzenia, jak i u osób uczących się języka polskiego jako obcego, oraz stanowić skuteczną pomoc w projektowaniu terapii logopedycznej (wypracowaniu prawidłowych nawyków artykulacyjnych).

Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć

A1. wykorzystywana podczas zajęć

Klebanowska B., Interpretacja fonologiczna zjawisk fonetycznych w języku polskim – z ćwiczeniami, Warszawa 2007.

Ostaszewska D., Tambor J., Fonetyka i fonologia współczesnego języka polskiego, Warszawa 2000. Zinkiewicz-Tomanek B., Fonetyka współczesnego języka ukraińskiego, Kraków 2009.

Wiedza: student zna i rozumie

1. terminologię z zakresu fonetyki i fonologii (K_W02)

2. proces powstawania i różnicowania się dźwięków mowy (K_W01)

3. cechy charakterystyczne głosek języka polskiego i wybranych głosek języka ukraińskiego i języka rosyjskiego (K_W01)

4. relacje między systemem fonetycznym a systemem fonologicznym języka polskiego (K_W04)

5. konteksty dystrybucji alofonów fonemów języka polskiego (K_W04)

6. podstawowe różnice między artykulacją polską a ukraińską i rosyjską (K_W04)

Umiejętności: student potrafi

7. stosować odpowiedni aparat pojęciowy i terminologię do opisu procesów fonetycznych (K_U01)

8. wykorzystać posiadaną wiedzę z zakresu fonetyki i fonologii do analizy wypowiedzi mówionej (K_U01)

9. rozpoznać problemy w przyswajaniu języka polskiego jako obcego wynikające z właściwości artykulacyjnych języków wschodniosłowiańskich (K_U01)

Kompetencje społeczne: student jest gotów do

10. uznawania znaczenia teoretycznej wiedzy z zakresu fonologii i fonetyki, w tym kontrastywnej, w rozwiązywaniu problemów logopedycznych (K_K03).

Metody dydaktyczne: Wykład konwersatoryjny, dyskusja, analiza wypowiedzi, ćwiczenia praktyczne

Metody i kryteria oceniania:

A. Formy zaliczenia (weryfikacja efektów uczenia się) Kolokwia pisemne (efekty 1,2,3,4,5,7,8) aktywność na zajęciach (efekty 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10).

B. Podstawowe kryteria ustalenia oceny

Ustalenie oceny końcowej na podstawie średniej oceny za kolokwia pisemne (70%) i aktywności na zajęciach (30%).