Pastoral marital counseling

Poznanie pojęcia, kierunków, założeń duszpasterskiego poradnictwa małżeństw. Nabycie umiejętności prowadzenia rozmów w poradni, diagnozowania stanu relacji małżeńskich, budowania relacji pomagania i kontaktu terapeutycznego.

Pojęcie, zadania i założenia duszpasterskiego poradnictwa małżeńskiego. Antropologiczne podstawy poradnictwa. Główne kierunki poradnictwa. Poradnictwo integralne, poradnictwo na poszczególnych etapach życia małżeństwa. Prowadzenia rozmów z osobami potrzebującymi wsparcia; przygotowywanie diagnozy i prognozy w procesie terapeutycznym; rozpoznawanie konfliktów i kryzysów; opracowywania strategii rozwiązywania kryzysów; organizowania poradnictwa małżeńsko-rodzinnego; wskazywania właściwych form prywatnej i publicznej pomocy instytucjonalnej małżeństwu i rodzinie. Zasady komunikacji w poradnictwie małżeńskim i rodzinnym. Budowanie kontaktu interpersonalnego, posługiwania się komunikatami werbalnymi i niewerbalnymi w relacji interpersonalnej; identyfikowania sytuacji konfliktowych i ich źródeł; rozwiązywania konfliktów; przyjmowania i udzielania informacji zwrotnych. Warunki pracy poradni. Poradnictwo telefoniczne – zasady i techniki rozmowy. Pomoc małżeństwu i rodzinie w infrastrukturach świeckich i eklezjalnych. Diagnozowanie życia rodzinnego; identyfikowania systemów wsparcia rodziny; diagnozowanie i doradztwo w sprawach stosowania ośrodków terapeutycznych.

A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu):

A.1. wykorzystywana podczas zajęć

D.R. FREEMAN, Kryzys małżeński i psychoterapia, Warszawa 1991;

S. KRATOCHVIL, Terapia małżeńska, Gdańsk 2006;

J.F. CROSBY, Kiedy jedno chce odejść – terapia związków małżeńskich, Gdańsk 1998;

S. MURGATROYD, Poradnictwo i pomoc, Poznań 2000;

E. SUJAK, Poradnictwo małżeńskie i rodzinne, Katowice 1988;

D.R. CRANE, Podstawy terapii małżeństw, Gdańsk 2002;

V. SATIR, Terapia rodziny, Gdańsk 2000;

G. Cecchini, Mediolańska szkoła terapii rodzin, Kraków 1995;

H. GOLDENBERG, I. GOLDDENBERG, Terapia rodzin, Kraków 2006;

P. SANDERS, Sztuka prowadzenia poradnictwa przez telefon, Kraków 2004.

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta

E. KENNEDY, S.C. CHARLES, Jak pomagać dobrą radą, Kraków 2004;

L. GRZESIUK, Psychoterapia – teoria, Warszawa 2005;

L. GRZESIUK, Psychoterapia – praktyka, Warszawa 2006;

A. KARGULOWA, O teorii i praktyce poradnictwa, Warszawa 2004;

H. STIERLIN, I. RUCKER-EMBDEN, N. WETZEL, M. WIRSCHING, Pierwszy wywiad z rodziną, Gdańsk1999;

O.K. BENEDYKTOWICZ, Duszpasterstwo i psychoterapia – poradnictwo pastoralne w praktyce, Warszawa 2002;

B. Literatura uzupełniająca

L. GÓRNIAK, B. JÓZEFIK, Ewolucja myślenia systemowego w terapii rodzin, Kraków 2003;

S. KRATOCHVIL, Podstawy psychoterapii, Poznań 2003;

I. NAMYSŁOWSKA, Terapia rodzin, Warszawa 1997.

Wiedza

1. zna terminologię używaną w naukach o rodzinie oraz jej zastosowanie w dyscyplinach pokrewnych na poziomie rozszerzonym

2. ma pogłębioną wiedzę o rodzajach więzi społecznych i o rządzących nimi prawidłowościach istotnych z perspektywy małżeństwa i rodziny

3. ma rozszerzoną wiedzę o różnych rodzajach struktur społecznych i instytucjach życia społecznego oraz zachodzących między nimi relacjach istotnych z perspektywy małżeństwa i rodziny

4. ma uporządkowaną wiedzę o celach, organizacji i funkcjonowaniu małżeństwa i rodziny oraz instytucji wychowawczych, opiekuńczych, religijnych, pomocowych i terapeutycznych, pogłębioną w wybranych zakresach

5. ma pogłębioną i uporządkowaną wiedzę o wybranych środowiskach wychowawczych, ich specyfice i procesach w nich zachodzących

6. ma uporządkowaną wiedzę o podmiotach życia małżeńskiego i rodzinnego, działalności wychowawczej, opiekuńczej, pomocowej i terapeutycznej, pogłębioną w wybranych zakresach

Umiejętności

1. posiada pogłębione umiejętności obserwowania, wyszukiwania i przetwarzania informacji na temat zjawisk społecznych przy użyciu różnych źródeł oraz interpretowania ich z punktu widzenia problemów małżeńsko-rodzinnych

2. potrafi wykorzystywać i integrować wiedzę teoretyczną z zakresu nauk o rodzinie oraz powiązanych z nią dyscyplin w celu analizy złożonych problemów życia małżeńskiego i rodzinnego, wychowawczych, opiekuńczych, pomocowych i terapeutycznych, a także diagnozowania i projektowania działań praktycznych

3. ma pogłębione umiejętności obserwowania, diagnozowania, racjonalnego oceniania złożonych sytuacji małżeńskich i rodzinnych oraz analizowania motywów i wzorów ludzkich zachowań

4. potrafi pracować w zespole; umie wyznaczać oraz przyjmować wspólne cele działania; potrafi przyjąć rolę lidera w zespole

Kompetencje społeczne (postawy)

1. ma pogłębioną świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego rozwoju osobistego i zawodowego

2. jest gotowy do podejmowania wyzwań zawodowych i osobistych; wykazuje aktywność i odznacza się wytrwałością w podejmowaniu indywidualnych i zespołowych działań profesjonalnych w zakresie nauk o rodzinie; angażuje się we współpracę

3. jest wrażliwy na problemy małżeństwa i rodziny, gotowy do komunikowania się i współpracy z otoczeniem, w tym z osobami niebędącymi specjalistami w danej dziedzinie, oraz do aktywnego uczestnictwa w grupach i organizacjach realizujących działania na rzecz małżeństwa i rodziny

A. Sposób zaliczenia

• zaliczenie

B. Formy zaliczenia:

• egzamin ustny

• egzamin pisemny – dłuższa wypowiedź pisemna (rozwiązanie problemy)

C. Podstawowe kryteria

1. Egzamin – jakość wypowiedzi – 60%

2. Aktywność na zajęciach – 10%

3. Znajomość lektur – 30%