Historia Kościoła 1073-1648

obowiązkowe

Prezentacja samorealizacji Kościoła i jego dziejowej misji zbawczej w aspekcie procesu inkulturacji („wiara, która nie staje się kulturą, jest wiarą nie w pełni przyjętą, nie w całości przemyślaną, nie przyjętą wiernie" - Jan Paweł II). Stosowane metody: wykład i prezentacje multimedialne.

Prezentowane wykłady dotyczą: (1) rozwoju przestrzennego - przechodzenia chrześcijaństwa kolejno z kręgu religii i kultury żydowskiej do kręgu kultury i religii hellenistyczno-rzymskiej, wreszcie europejskiej, której chrześcijaństwo jest najważniejszym współtwórcą, i do coraz innych formacji politycznych, współbudowanych ze strukturami kościelnymi; (2) rozwoju nauki chrześcijańskiej, jako wysiłku ujęcia chrześcijańskich prawd wiary w sformułowania słowne i pojęcia filozoficzne tych nowych kręgów języ-kowych; (3) rozwoju liturgii i pobożności; (4) rozwoju struktur organizacyjnych i życia wspólnotowego. W takim kontekście ukazuje się, jak różnymi drogami, już od starożytności, szły chrześcijańskie rodziny Wschodu i Zachodu. Część wykładów dotyczy problematyki Kościoła w Polsce średniowiecznej.

IV. ŚREDNIOWIECZE KLASYCZNE (OD WIELKIEJ REFORMY GREGORIAŃSKIEJ)

1. Reforma gregoriańska i I Sobór Laterański

2. Kościół w Polsce w okresie reformy gregoriańskiej, od XI do połowy XII w.

3. Kościół Wschodni: Obrazobórstwo

4. Patriarcha Focjusz i schizma

5. Konflikt Bolesława Śmiałego i bpa Stanisława

6. Chrystianizacja Pomorza

7. Wyprawa Niemiec na Pomorze

8. Papiestwo w epoce św. Bernarda z Clairvaux

9. Sobór Laterański II (IV 1139 r.)

10. Fryderyk I Wyprawy cesarskie do Włoch

11. Sobór Laterański III

12. Papiestwo i cesarstwo (1181-1198)

13. Innocenty III i IV Sobór Laterański (XI 1215)

14. Wyprawy krzyżowe

15. Zakony rycerskie

16. Zakony mnisze i żebracze

17. Scholastyka

18. Inkwizycja

V. JESIEŃ ŚREDNIOWIECZA

1. Celestyn V i Bonifacy VIII

2. Niewola awiniońska papieży

3. Kościół w średniowieczu schyłkowym

4. Sobór Powszechny w Vienne (16 X 1311-6 V 1312)

5. Wielka Schizma Zachodnia (1378-1415/1417)

6. Ruś Halicka

7. Herezje narodowe

8. Sobory w Konstancji, Bazylei i Florencji

9. Metropolia i prymasostwo w Polsce

10. Papieże okresu renesansu i humanizmu

VI. REFORMACJA, KONTRREFORMACJA I REFORMA KOŚCIELNA

1. Marcin Luter

2. Szwajcaria: Ulrich Zwingli i Jan Kalwin

3. Henryk VIII i anglikanizm

4. Sobór trydencki (1545-1563)

5. Polska i Litwa - protestantyzm

6. Odnowa Kościoła katolickiego

7. Papieże po Soborze Trydenckim

8. Początki nuncjatury w Polsce

9. Unia Brzeska (1596)

10. Tendencje unijne w Kościele protestanckim

Literatura podstawowa:

KUMOR B., Historia Kościoła, cz. I-V, Lublin 2001-2003.

BIHLMEYER K., TÜHLE H., Historia Kościoła, t. I: Starożytność chrześcijańska, Warszawa 1971.

BANASZAK M., Historia Kościoła katolickiego, t. I-III, cz. 1, Warszawa 1986-1989.

ROGIER L.J. I IN. (red.), Historia Kościoła, t. I-III, Warszawa 1986-1988.

B. KUMOR, Z. OBERTYŃSKI (red.), Historia Kościoła w Polsce, t. I-II, Poznań 1974.

KŁOCZOWSKI J. (red.), Chrześcijaństwo w Polsce. Zarys przemian 966-1979, Lublin 1992.

Literatura uzupełniająca:

ŻUREK A., Pierwsze wieki Kościoła (I-VII wiek), Tarnów 2000.

ZIELIŃSKI Z., Historia Kościoła. Odbicie rzeczywistości Bożej w świecie, Wrocław 2005.

BEDOUELLE G., Kościół w dziejach, Poznań 1994.

DELUMEAU J., Reformy chrześcijaństwa w XVI i XVII w., t. I-II, Warszawa 1986.

Literatura podstawowa do ćwiczeń:

Dokumenty Soborów powszechnych, t. I: (325-787), oprac. A. BARON, H. PIETRAS, Kraków 2002. Dokumenty Soborów powszechnych, t. II: (869-1312), oprac. A. BARON, H. PIETRAS, Kraków 2003. Dokumenty Soborów powszechnych, t. III: (1414-1445), oprac. A. BARON, H. PIETRAS, Kraków 2003. Dokumenty Soborów powszechnych, t. IV: (1511-1870), oprac. A. BARON, H. PIETRAS, Kraków 2005, s. 1-867.

Wiedza:

W 1. Absolwent zajęć ma pogłębioną wiedzę o specyfice przedmiotowej i metodologicznej teologii, w szczególności w zakresie historii Kościoła, którą jest w stanie rozwijać i twórczo stosować w działalności profesjonalnej TMA_W01; P7S_WG;

W 2. Zna terminologię nauk teologicznych i jej korzenie grecko-łacińskie TMA_W03; P7S_WG;

W 3. Rozumie kulturotwórczą rolę Kościoła i teologii, zarówno w aspekcie historycznym, jak i społecznym TMA_W14; P7S_WG; PS7_WK.

W 4. Ma pogłębioną wiedzę o kompleksowej naturze języka oraz o historycznej zmienności jego znaczeń i ich konsekwencjach dla teologii oraz elementarną wiedzę dotyczącą procesów komunikowania interpersonalnego i społecznego, ich prawidłowości i zakłóceń TMA_W16; P7S_WG.

Umiejętności:

U 1. Absolwent potrafi samodzielnie wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i integrować in-formacje z wykorzystaniem różnych źródeł oraz formułować na tej podstawie krytyczne sądy z wykorzystaniem wiedzy teologicznej TMA_U01, P7S_UW;

U 2. Posiada umiejętność integrowania wiedzy z różnych dyscyplin w zakresie nauk humanistycznych oraz jej zastosowania w nietypowych sytuacjach profesjonalnych TMA_U06, P7S_UW;

U 3. Posiada umiejętność merytorycznego argumentowania, prowadzenia merytorycznej dyskusji światopoglądowej dotyczącej zagadnień teologicznych i życia Kościoła, z wykorzystaniem własnych poglądów oraz poglądów innych autorów, formułowania wniosków oraz tworzenia syntetycznych podsumowań TMA_U09, P7S_UK.

Kompetencje społeczne:

K 1. Absolwent rozumie potrzebę intelektualnego oraz religijno-duchowego formowania się przez całe życie, potrafi inspirować i organizować proces kształcenia się innych osób oraz potrafi samodzielnie i krytycznie uzupełniać wiedzę i umiejętności, rozszerzone o wymiar interdyscyplinarny TMA_K02, P7S_KR;

K 2. Ma świadomość złożoności rzeczywistości i rozumie potrzebę interdyscyplinarnego podejścia do rozwiązywanych problemów TMA_K05, P7S_KO;

K 3. Uczestniczy w działaniach na rzecz zachowania dziedzictwa chrześcijańskiego i kulturowego regionu, kraju i Europy TMA_K10, P7S_KO.

FORMA ZALICZENIA:

z wykładu – egzamin ustny (75%), poprzedzony kolokwium z zadanych lektur (25%)

z ćwiczeń – przygotowanie prezentacji na zadany temat (50%), sprawdzian z prezentowanych 2 lektur (50%).

ocena niedostateczna:

Wiedza:

W 1. Absolwent nie posiada wystarczającej wiedzy z prezentowanych zagadnień z historii Kościoła.

W 2. Nie zna terminologii nauk teologicznych i jej korzeni grecko-łacińskich.

W 4. Brak mu wiedzy o historycznej zmienności przemian historycznych i ich konsekwencjach dla teologii.

Umiejętności:

U 1. Absolwent nie potrafi samodzielnie wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i integrować informacje z wykorzystaniem różnych źródeł oraz formułować na tej podstawie krytyczne sądy z wykorzystaniem wiedzy teologicznej.

U 2. Nie posiada umiejętności integrowania wiedzy z różnych dyscyplin w zakresie nauk humanistycznych.

Kompetencje społeczne:

K 1. Absolwentowi brak argumentów rozumienia potrzeby intelektualnego oraz religijno-duchowego formowania się przez całe życie.

K 2. Nie ma świadomości złożoności rzeczywistości.

ocena dostateczna:

Wiedza:

W 1. Absolwent posiada małą wiedzę z prezentowanych zagadnień z historii Kościoła.

W 2. Nie zbyt dobrze orientuje się w terminologii nauk teologicznych i jej korzeniach grecko-łacińskich.

W 4. Ma małą wiedzę o historycznej zmienności przemian historycznych i ich konsekwencjach dla teologii.

Umiejętności:

U 1. Absolwent w bardzo małym stopniu potrafi samodzielnie wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i integrować informacje z wykorzystaniem różnych źródeł oraz formułować na tej podstawie krytyczne sądy z wykorzystaniem wiedzy teologicznej.

U 2. Posiada średnią umiejętność integrowania wiedzy z różnych dyscyplin w zakresie nauk humanistycznych.

Kompetencje społeczne:

K 1. Absolwent rozumie potrzebę intelektualnego oraz religijno-duchowego formowania się przez całe życie.

K 2. Ma świadomość złożoności rzeczywistości.

Ocena dobra:

Umiejętności:

U 1. Potrafi samodzielnie wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i integrować informacje z wykorzystaniem różnych źródeł oraz formułować na tej podstawie krytyczne sądy z wykorzystaniem wiedzy teologicznej.

U 2. Posiada umiejętność integrowania wiedzy z różnych dyscyplin w zakresie nauk humanistycznych oraz jej zastosowania w nietypowych sytuacjach profesjonalnych.

U 3. Posiada umiejętność merytorycznego argumentowania, prowadzenia merytorycznej dyskusji światopoglądowej dotyczącej zagadnień teologicznych i życia Kościoła, z wykorzystaniem własnych poglądów oraz poglądów innych autorów, formułowania wniosków oraz tworzenia syntetycznych podsumowań.

Kompetencje społeczne:

K 1. Absolwent rozumie potrzebę intelektualnego oraz religijno-duchowego formowania się przez całe życie, potrafi inspirować i organizować proces kształcenia się innych osób.

K 2. Ma świadomość złożoności rzeczywistości i rozumie potrzebę interdyscyplinarnego podejścia do rozwiązywanych problemów.

K 3. Uczestniczy w działaniach na rzecz zachowania dziedzictwa chrześcijańskiego i kulturowego regionu, kraju i Europy.

Ocena bardzo dobra:

Umiejętności:

U 1. Potrafi samodzielnie wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i bardzo dobrze integrować informacje z wykorzystaniem różnych źródeł oraz trafnie formułować na tej podstawie krytyczne sądy z wykorzystaniem wiedzy teologicznej.

U 2. Posiada doskonałą umiejętność integrowania wiedzy z różnych dyscyplin w zakresie nauk humanistycznych oraz jej zastosowania w nietypowych sytuacjach profesjonalnych.

U 3. Posiada w bardzo dobrym stopniu umiejętność merytorycznego argumentowania, prowadzenia merytorycznej dyskusji światopoglądowej dotyczącej zagadnień teologicznych i życia Kościoła, z wykorzystaniem własnych poglądów oraz poglądów innych autorów, formułowania wniosków oraz tworzenia syntetycznych podsumowań.

Kompetencje społeczne:

K 1. Absolwent rozumie potrzebę intelektualnego oraz religijno-duchowego formowania się przez całe życie, samodzielnie potrafi inspirować i organizować proces kształcenia się innych osób.

K 2. Ma świadomość złożoności rzeczywistości i rozumie potrzebę interdyscyplinarnego podejścia do rozwiązywanych problemów, którą prezentuje w swoich działaniach i wypowiedziach.

K 3. Uczestniczy w działaniach na rzecz zachowania dziedzictwa chrześcijańskiego i kulturowego regionu, kraju i Europy i w dzieła te się chętnie angażuje.

brak