Katolicka etyka seksualna

obowiązkowe

IV rok

teologia kapłańska i katechetyczno-pastoralna

zimowy

obowiązkowe

Realizowany w sali

Przedmiot prowadzi do nabycia wieloaspektowej wiedzy z zakresu katolickiej etyki dotyczącej życia seksualnego człowieka. Chodzi zwłaszcza o poznanie zarysu historycznego tej problematyki, zaznajomienie z somatycznymi, psychicznymi oraz osobowymi wymiarami płciowości ludzkiej. Ponadto chodzi o zdobycie wiedzy na temat sensu życia seksualnego, zjawiska wstydu, jak i cnoty czystości. Celem jest uświadomienie odpowiedzialności moralnej w zakresie ludzkiej seksualności w różnych etapach życia i stanach życia człowieka. Dzięki temu jasna staje się moralna kwalifikacja różnych nieodpowiedzialnych form aktywności seksualnej.

1. Zarys dziejów katolickiej etyki seksualnej

2. Biologiczny, psychiczny, społeczny i duchowy wymiar ludzkiej seksualności

3. Sens i znaczenie aktywności seksualnej

4. Zjawisko transseksualizmu

5. Zjawisko wstydu seksualnego (rozumienie, zagrożenia, cnota wstydliwości, zjawisko nudyzmu i nagości – implikacje etyczne)

6. Cnota czystości (istota, uzasadnienie obowiązku czystości, rodzaje)

7. Celibat i dziewictwo (rozróżnienie oraz aspekt socjologiczny, psychiczny, historyczny, biblijny, teologiczny celibatu)

8. Odpowiedzialność moralna w młodości (wychowanie seksualne, problem autoerotyzmu, petting, stosunki przedmałżeńskie).

9. Odpowiedzialne przeżywanie seksualności w małżeństwie.

10. Prostytucja (opis zjawiska i ocena moralna)

11. Pornografia (ocena moralna i jej uzasadnienie)

12. Kazirodztwo (opis i ocena moralna)

13. Pedofilia (opis i ocena moralna)

14. Homoseksualizm (aspekt historyczno-prawny, rodzaje, przyczyny, ocena etyczna skłonności, zachowań homoseksualnych, legalizacji prawnej związków osób tej samej płci, duszpasterstwo osób homoseksualnych)

15. Problematyka choroby AIDS (opis i zobowiązania moralne osób chorych i wobec nich)

Literatura wykorzystywana podczas zajęć:

JAN PAWEŁ II, Adhortacja apostolska „Familiaris consortio” o zadaniach rodziny chrześcijańskiej w świecie współczesnym, Watykan 1981.

BENEDYKT XVI, Encyklika „Deus caritas est” o miłości chrześcijańskiej, Watykan 2005.

KONGREGACJA NAUKI WIARY, Deklaracja o niektórych zagadnieniach etyki seksualnej „Persona humana”, Watykan 1975.

KONGREGACJA NAUKI WIARY, List do biskupów Kościoła katolickiego o duszpasterstwie osób homoseksualnych „Homosexualitatis problema”, Watykan 1986.

KONGREGACJA NAUKI WIARY, Instrukcja dotycząca niektórych problemów bioetycznych „Dignitas personae”, Watykan 2008.

PAPIESKA RADA DS. RODZINY, Ludzka płciowość: prawda i znaczenie. Wskazania dla wychowania w rodzinie, Watykan 1995.

PAPIESKA RADA DS. RODZINY, Rodzina a ludzka prokreacja, Watykan 2006.

MARCOL A., Etyka życia seksualnego, Opole 1998.

KOKOSZKA A., Moralność życia małżeńskiego. Sakramentologia moralna, cz. III, Tarnów 2005.

MORCINIEC P. (red.), Miłość – Płciowość – Płodność. Aktualne problemy etyki seksualnej, Opole 2007.

NAGÓRNY J., Płciowość – miłość – rodzina, Lublin 2009.

TROSKA J., Moralność życia płciowego, Poznań 1994.

WIECZOREK W. (red.), Naturalne planowanie rodziny w ujęciu wybranych dyscyplin naukowych, Lublin 2008.

Literatura studiowana samodzielnie przez studenta:

PAWEŁ VI, Encyklika „Humanae vitae” o zasadach moralnych w dziedzinie przekazywania życia ludzkiego, Watykan 1968.

Paweł VI, Encyklika "Sacerdotalis coelibatus", Watykan 1967.

KONGREGACJA NAUKI WIARY, Deklaracja o niektórych zagadnieniach etyki seksualnej „Persona humana”, Watykan 1975.

KONGREGACJA DS. WYCHOWANIA KATOLICKIEGO, Wytyczne wychowawcze na temat miłości ludzkiej. Zasady wychowania seksualnego, Watykan 1983.

Literatura uzupełniająca:

BRZEZIŃSKA-WALESZCZYK M., Wszystko, co chcecie wiedzieć o seksie bez antykoncepcji, ale boicie się zapytać, Warszawa 2013.

CZACHOROWSKI M., Skrypt z wybranych zagadnień bioetyki i etyki seksualnej, Lublin 2013.

KNOTZ K., Seks jakiego nie znacie. Dla małżonków kochających Boga, Częstochowa 2009.

GLOMBIK K. (red.), Wychowanie seksualne w rodzinie i w szkole, Opole 2010.

KUBY G., Globalna rewolucja seksualna. Likwidacja wolności w imię wolności, Kraków 2013.

TERLIKOWSKI T., Homoseksualista w Kościele, Kraków 2010.

Wiedza:

TMA_W06 ma uporządkowaną, pogłębioną, prowadzącą do specjalizacji, szczegółową wiedzę z zakresu teologii systematycznej, zwłaszcza fundamentalnej, dogmatycznej i moralnej P7S_WG

TMA_W10 zna proces i uwarunkowania rozwoju religijno-duchowego oraz jego zagrożenia P7S_WG

TMA_W11 ma pogłębioną znajomość współczesnego nauczania Kościoła katolickiego; zna także katolicką naukę społeczną P7S_WG

TMA_W12 ma pogłębioną wiedzę o powiązaniach teologii z innymi dziedzinami nauki, a zwłaszcza z naukami humanistycznymi, społecznymi i prawnymi, pozwalającą na integrowanie perspektyw właściwych dla kilku dyscyplin naukowych P7S_WG

Umiejętności:

TMA_U01 potrafi samodzielnie wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i integrować informacje z wykorzystaniem różnych źródeł oraz formułować na tej podstawie krytyczne sądy z wykorzystaniem wiedzy teologicznej P7S_UW

TMA_U06 posiada umiejętność integrowania wiedzy z różnych dyscyplin w zakresie nauk humanistycznych oraz jej zastosowania w nietypowych sytuacjach profesjonalnych P7S_UW

TMA_U07 potr afi integrować wiedzę z różnych subdyscyplin teologii, odnajdywać powiązania pomiędzy poszczególnymi elementami chrześcijańskiego dziedzictwa doktrynalnego P7S_UW

TMA_U13 potrafi posługiwać się systemami normatywnymi, normami i regułami (dogmatycznymi, etyczno-moralnymi, prawnymi, zawodowymi) Kościoła katolickiego w celu rozwiązywania konkretnych problemów P7S_UW

Kompetencje społeczne (postawy):

TMA_K02 rozumie potrzebę intelektualnego oraz religijno-duchowego formowania się przez całe życie, potrafi inspirować i organizować proces kształcenia się innych osób oraz potrafi samodzielnie i krytycznie uzupełniać wiedzę i umiejętności,rozszerzone o wymiar interdyscyplinarny P7S_KR

TMA_K04 potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania i potrafi przewidywać wielokierunkowe skutki swojej działalności P7S_KK, P7S_KO

TMA_K05 ma świadomość złożoności rzeczywistości i rozumie potrzebę interdyscyplinarnego podejścia do rozwiązywanych problemów P7S_KO

TMA_K06 identyfikuje i rozstrzyga dylematy — zwłaszcza doktrynalne i etycznomoralne — związane z życiem indywidualnym i społecznym P7S_KK, P7S_KO

A. Sposób zaliczenia: egzamin

B. Forma zaliczenia: egzamin ustny

C. Podstawowe kryteria

1. Egzamin – 50%

2. Obecność i aktywność na zajęciach – 25%

3. Znajomość zadanych lektur – 25%

ocena niedostateczna

Wiedza:

TMA_W06 nie ma uporządkowaną szczegółowej wiedzy z zakresu teologii systematycznej, zwłaszcza fundamentalnej, dogmatycznej i moralnej P7S_WG

TMA_W10 nie zna procesu i uwarunkowań rozwoju religijno-duchowego P7S_WG

TMA_W11 nie ma znajomości współczesnego nauczania Kościoła katolickiego; ani nie zna katolickiej nauki społecznej P7S_WG

TMA_W12 nie ma wiedzy o powiązaniach teologii z innymi dziedzinami nauki P7S_WG

Umiejętności:

TMA_U01 nie potrafi samodzielnie wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i integrować informacji z wykorzystaniem różnych źródeł P7S_UW

TMA_U06 nie posiada umiejętności integrowania wiedzy z różnych dyscyplin w zakresie nauk humanistycznych oraz jej zastosowania w nietypowych sytuacjach profesjonalnych P7S_UW

TMA_U07 nie potrafi integrować wiedzy z różnych subdyscyplin teologii, ani odnajdywać powiązania pomiędzy poszczególnymi elementami chrześcijańskiego dziedzictwa doktrynalnego P7S_UW

TMA_U13 nie potrafi posługiwać się systemami normatywnymi, normami i regułami (dogmatycznymi, moralnymi, prawnymi, zawodowymi) Kościoła katolickiego w celu rozwiązywania konkretnych problemów P7S_UW

Kompetencje społeczne (postawy):

TMA_K02 nie rozumie potrzeby intelektualnego oraz religijno-duchowego formowania się przez całe życie, ani nie potrafi inspirować i organizować proces kształcenia się innych osób, nie potrafi samodzielnie i krytycznie uzupełniać wiedzę i umiejętności P7S_KR

TMA_K04 nie potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania i nie potrafi przewidywać skutków swojej działalności P7S_KK, P7S_KO

TMA_K05 nie ma świadomość złożoności rzeczywistości i nie rozumie potrzeby interdyscyplinarnego podejścia do rozwiązywanych problemów P7S_KO

TMA_K06 nie posiada zdolności do identyfikacji i rozstrzygania dylematów — zwłaszcza doktrynalnych i etycznych — związanych z życiem indywidualnym i społecznym P7S_KK, P7S_KO

ocena dostateczna

Wiedza:

TMA_W06 ma elementarną wiedzę z zakresu teologii systematycznej, zwłaszcza fundamentalnej, dogmatycznej i moralnej P7S_WG

TMA_W10 zna podstawy procesu i uwarunkowań rozwoju religijno-duchowego P7S_WG

TMA_W11 ma podstawową znajomość współczesnego nauczania Kościoła katolickiego; zna także najważniejsze elementy katolickiej nauki społecznej P7S_WG

TMA_W12 ma elementarną wiedzę o powiązaniach teologii z innymi dziedzinami nauki, a zwłaszcza z naukami humanistycznymi, społecznymi i prawnymi P7S_WG

Umiejętności:

TMA_U01 potrafi wyszukiwać i analizować informacje z wykorzystaniem różnych źródeł oraz formułować na tej podstawie sądy z wykorzystaniem wiedzy teologicznej P7S_UW

TMA_U06 posiada umiejętność zastosowania wiedzy z zakresu nauk humanistycznych w nietypowych sytuacjach P7S_UW

TMA_U07 potrafi odnajdywać powiązania pomiędzy poszczególnymi elementami chrześcijańskiego dziedzictwa doktrynalnego P7S_UW

TMA_U13 potrafi posługiwać się normami i regułami (dogmatycznymi, etycznymi, prawnymi, zawodowymi) Kościoła katolickiego w celu rozwiązywania konkretnych problemów P7S_UW

Kompetencje społeczne (postawy):

TMA_K02 rozumie potrzebę intelektualnego oraz religijno-duchowego formowania się przez całe życie P7S_KR

TMA_K04 potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania P7S_KK, P7S_KO

TMA_K05 ma świadomość złożoności rzeczywistości P7S_KO

TMA_K06 identyfikuje i rozstrzyga dylematy — zwłaszcza doktrynalne i etyczne — związane z życiem indywidualnym i społecznym P7S_KK, P7S_KO

ocena dobra

Wiedza:

TMA_W06 ma uporządkowaną, prowadzącą do specjalizacji, szczegółową wiedzę z zakresu teologii systematycznej, zwłaszcza fundamentalnej, dogmatycznej i moralnej P7S_WG

TMA_W10 zna proces i uwarunkowania rozwoju religijno-duchowego oraz jego zagrożenia P7S_WG

TMA_W11 ma znajomość współczesnego nauczania Kościoła katolickiego; zna także katolicką naukę społeczną P7S_WG

TMA_W12 ma wiedzę o powiązaniach teologii z innymi dziedzinami nauki, a zwłaszcza z naukami humanistycznymi, społecznymi i prawnymi, pozwalającą na integrowanie perspektyw właściwych dla kilku dyscyplin naukowych P7S_WG

Umiejętności:

TMA_U01 potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać i selekcjonować informacje z wykorzystaniem różnych źródeł oraz formułować na tej podstawie sądy z wykorzystaniem wiedzy teologicznej P7S_UW

TMA_U06 posiada umiejętność integrowania wiedzy z różnych dyscyplin w zakresie nauk humanistycznych oraz jej zastosowania w sytuacjach profesjonalnych P7S_UW

TMA_U07 potrafi integrować wiedzę z różnych subdyscyplin teologii, odnajdywać powiązania pomiędzy poszczególnymi elementami chrześcijańskiego dziedzictwa doktrynalnego P7S_UW

TMA_U13 potrafi posługiwać się systemami normatywnymi, normami i regułami (dogmatycznymi, etycznymi, prawnymi, zawodowymi) Kościoła katolickiego w celu rozwiązywania konkretnych problemów P7S_UW

Kompetencje społeczne (postawy):

TMA_K02 rozumie potrzebę intelektualnego oraz religijno-duchowego formowania się przez całe życie, potrafi inspirować i organizować proces kształcenia się innych osób P7S_KR

TMA_K04 potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania i potrafi przewidywać skutki swojej działalności P7S_KK, P7S_KO

TMA_K05 ma świadomość złożoności rzeczywistości i rozumie potrzebę interdyscyplinarnego podejścia do rozwiązywanych problemów P7S_KO

TMA_K06 identyfikuje i rozstrzyga dylematy — zwłaszcza doktrynalne i etyczne — związane z życiem indywidualnym P7S_KK, P7S_KO

ocena bardzo dobra

Wiedza:

TMA_W06 ma uporządkowaną, pogłębioną, prowadzącą do specjalizacji, szczegółową wiedzę z zakresu teologii systematycznej, zwłaszcza fundamentalnej, dogmatycznej i moralnej P7S_WG

TMA_W10 zna proces i uwarunkowania rozwoju religijno-duchowego oraz jego zagrożenia P7S_WG

TMA_W11 ma pogłębioną znajomość współczesnego nauczania Kościoła katolickiego; zna także katolicką naukę społeczną P7S_WG

TMA_W12 ma pogłębioną wiedzę o powiązaniach teologii z innymi dziedzinami nauki, a zwłaszcza z naukami humanistycznymi, społecznymi i prawnymi, pozwalającą na integrowanie perspektyw właściwych dla kilku dyscyplin naukowych P7S_WG

Umiejętności:

TMA_U01 potrafi samodzielnie wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i integrować informacje z wykorzystaniem różnych źródeł oraz formułować na tej podstawie krytyczne sądy z wykorzystaniem wiedzy teologicznej P7S_UW

TMA_U06 posiada umiejętność integrowania wiedzy z różnych dyscyplin w zakresie nauk humanistycznych oraz jej zastosowania w nietypowych sytuacjach profesjonalnych P7S_UW

TMA_U07 potrafi integrować wiedzę z różnych subdyscyplin teologii, odnajdywać powiązania pomiędzy poszczególnymi elementami chrześcijańskiego dziedzictwa doktrynalnego P7S_UW

TMA_U13 potrafi posługiwać się systemami normatywnymi, normami i regułami (dogmatycznymi, etycznymi, prawnymi, zawodowymi) Kościoła katolickiego w celu rozwiązywania konkretnych problemów P7S_UW

Kompetencje społeczne (postawy):

TMA_K02 rozumie potrzebę intelektualnego oraz religijno-duchowego formowania się przez całe życie, potrafi inspirować i organizować proces kształcenia się innych osób oraz potrafi samodzielnie i krytycznie uzupełniać wiedzę i umiejętności, rozszerzone o wymiar interdyscyplinarny P7S_KR

TMA_K04 potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania i potrafi przewidywać wielokierunkowe skutki swojej działalności P7S_KK, P7S_KO

TMA_K05 ma świadomość złożoności rzeczywistości i rozumie potrzebę interdyscyplinarnego podejścia do rozwiązywanych problemów P7S_KO

TMA_K06 identyfikuje i rozstrzyga dylematy — zwłaszcza doktrynalne i etyczne — związane z życiem indywidualnym i społecznym P7S_KK, P7S_KO

Brak