Anthropology of marriage and family

Zapoznanie się ze współczesnymi modelami oraz koncepcjami małżeństwa i rodziny kształtowanymi przez różne kierunki antropologii kultury. Poznanie różnic i podobieństw poszczególnych ujęć antropologii małżeństwa i rodziny.

Przedmiot antropologii małżeństwa i rodziny: Fazy rozwoju refleksji antropologicznej. Małżeństwo i rodzina w poglądach B. Malinowskiego. Katolicka koncepcja małżeństwa i rodziny w dobie ponowoczesności. Pojęcie osoby i wspólnoty osób jako podstawowe kryterium dla antropologii małżeństwa i rodziny. Błąd antropologiczny jako zagrożenie dla integralności osoby, małżeństwa i rodziny. Antropologiczna sytuacja małżeństwa i rodziny we współczesnym świecie.

A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu):

A.1. Wykorzystywana podczas zajęć

ADAMSKI F., Rodzina. Wymiar społeczno-kulturowy, Kraków 2002;

DYCZEWSKI L., Rodzina twórcą i przekazicielem kultury, Lublin 2003;

GRYGIEL S, Podstawy antropologiczne małżeństwa i nie tylko…, „Życie i Płodność” (2009), nr. 1, s. 5-13;

JABŁOŃSKI D., Modele rodzinno-małżeńskie i sytuacja w nich dziecka według antropologii kulturowej, „Kultura i Edukacja” (2000), nr 3-4, s. 63-68;

KOCHEL J., Wprowadzenie do antropologii pedagogicznej, Opole 2018;

KWAK A., Rodzina w dobie przemian. Małżeństwo i kohabitacja, Warszawa 2005.

SLANY K., Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego w ponowoczesnym świecie, Kraków 2006.

TYSZKA Z., Rodzina we współczesnym świecie, Poznań 2002.

A.2. Studiowana samodzielnie przez studenta

ADAMSKI F., Przyszłość rodziny, „Wychowawca” (2001), nr 10, s. 9-10;

BUTTIGLIONE R., Rodzina – centralną kwestią naszych czasów, „Ethos” (2001), nr 55, s. 48-58;

CHROST S., Homo capax Dei jako ideał wychowania, Kraków 2013;

DĄBROWSKA-CABAN Z., Z badań nad małżeństwem w Polsce. Uwarunkowania i właściwości, „Problemy Rodziny” (2001), nr 2, s. 3-12;

KIEREŚ B., Prawda o małżeństwie, Lublin 2005.

KIEREŚ B., Człowiek i wychowanie. Od osoby do osobowości, Lublin 2017.

KOCIK L., Wzory małżeństwa i rodziny, Kraków 2002.

MORCINIEC P., Antropologiczne podstawy afirmacji życia ludzkiego, w: J. DZIERŻANOWSKI (red.), Wychowanie do szacunku dla ludzkiego życia, Opole 2004, s. 63-71;

B. Literatura uzupełniająca

FLADRIN J.L., Historia rodziny, Warszawa 2015.

Wiedza:

Student posiada usystematyzowaną wiedzę o rodzajach więzi społecznych i rządzących nimi prawidłowościach - współczesne modele i koncepcje małżeństwa i rodziny - NRL_W012; P6S_WG;

– ma pogłębioną wiedzę dotyczącą procesów komunikowania interpersonalnego i społecznego, ich prawidłowości i zakłóceń - NRL_W013; P6S_WG/K;

– ma uporządkowaną i pogłębioną wiedzę nt. teorii dotyczących wychowania, etapów życia rodzinnego, rozumie różnorodne uwarunkowania tych procesów - NRL_W10 - P6S_WG/K.

Umiejętności:

Student potrafi samodzielnie wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i interpretować informacje z wykorzystaniem różnych źródeł oraz formować na tej podstawie krytyczne sądy z wykorzystaniem wiedzy z zakresu nauk o rodzinie - NRL_U01; P6S_UW;

– potrafi wykorzystywać podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu nauk o rodzinie oraz powiązanych z nią dyscyplin w celu analizowania i interpretowania problemów wychowawczych, opiekuńczych, kulturowych, religijnych i pomocowych, a także motywów i wzorów ludzkich zachowań - NRL_U06; P6S_UW;

– potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać swoje profesjonalne umiejętności, korzystając z różnych źródeł (w języku rodzimym i obcym) i nowoczesnych technologii (ICT) - NRL_U05; P6S_UW;

– potrafi w sposób precyzyjny i spójny wypowiadać się w mowie i na piśmie, na tematy dotyczące wybranych zagadnień z zakresu nauk o rodzinie; z wykorzystaniem różnych ujęć teoretycznych, korzystając zarówno z dorobku nauk o rodzinie, jak i innych dyscyplin - NRL_U11; P6S_UW/K.

Kompetencje społeczne:

Student docenia znaczenie nauk o rodzinie dla utrzymania i rozwoju prawidłowych więzi w środowiskach społecznych i odnosi zdobytą wiedzę do projektowania działań zawodowych - NRL_K01; P6S_KK;

– potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji wartości i potrzebie podejmowania działań z zakresu nauk o rodzinie w środowisku społecznym; jest gotowy do podejmowania wyzwań zawodowych; wykazuje aktywność, podejmuje trud i odznacza się wytrwałością w realizacji indywidualnych i zespołowych działań profesjonalnych w zakresie nauk o rodzinie - NRL_K04; P6S_KK; P6S_KO;

– uczestniczy w grupach, organizacjach i instytucjach realizujących działania na rzecz małżeństwa i rodziny i zdolny do porozumiewania się z osobami będącymi i nie będącymi specjalistami w danej dziedzinie - NRL_K10; P6S_KO;

– odpowiedzialnie przygotowuje się do swojej pracy, projektuje i wykonuje działania w zakresie nauk o rodzinie - NRL_K07; P6S_KO.

A. Sposób zaliczenia:

• egzamin ustny

B. Kryteria oceniania:

• ocena niedostateczna

Wiedza:

Student nie posiada wiedzy w zakresie antropologii małżeństwa i rodziny - ich natury oraz formalnych kompetencji, jej istocie, naturze i genezie;

– nie zna różnych modeli małżeństwa i rodziny i pojęcia osoby i wspólnoty osób jako podstawowego kryterium antropologicznego;

– nie zna stanowisk nauk humanistycznych, określających stosunek chrześcijaństwa do koncepcji małżeństwa i rodziny.

Umiejętności:

Student nie posiada umiejętności badawczych obejmujących analizę literatury familologicznej (nauk o rodzinie);

– nie potrafi przeprowadzić analizy i interpretacji poglądów familiologicznych celem określenia ich znaczeń i implikacji;

– nie posiada umiejętności argumentowania oraz prowadzenia dyskusji dotyczącej nauk o rodzinie i jej miejsca w społeczeństwie i kulturze.

Kompetencje społeczne:

Student nie ma świadomości złożoności rzeczywistości i nie rozumie potrzeby interdyscyplinarnego podejścia do rozwiązywania problemów;

– nie identyfikuje i nie rozstrzyga dylematów współczesnych związanych z funkcjonowanie rodziny i małżeństwa we współczesnym świecie;

– nie interesuje się współczesnymi dokonaniami w zakresie nauk o rodzinie.

• Ocena dostateczna

Student posiada podstawową wiedzę w zakresie antropologii małżeństwa i rodziny - różnych kompetencji, jej istocie, naturze i genezie;

– zna niektóre błędne ujęcia antropologiczne i familiologiczne;

– zna stanowisko chrześcijańskie nt. wspólnoty osób w małżeństwie i rodzinie.

Student posiada umiejętności badawcze obejmujące analizę literatury familiologicznej;

– potrafi przeprowadzić krytyczną analizę i interpretację niektórych poglądów dotyczących antropologii kulturowej i pedagogicznej;

– posiada umiejętność argumentowania oraz prowadzenia dyskusji nt. roli i miejsca małżeństwa i rodziny.

Student ma świadomość złożoności rzeczywistości i poglądów antropologicznych;

– identyfikuje niektóre dylematy doktrynalne związane z formowaniem właściwego modelu rodziny;

– interesuje się niektórymi dokonaniami w zakresie nauk o rodzinie.

• Ocena dobra

Student posiada wiedzę w zakresie nauk o rodzinie, ma kompetencji w orzekaniu o jej istocie, naturze i genezie;

– zna różne ujęcia antropologiczne oraz niektóre koncepcje nauk o rodzinie w kontekście doktryny chrześcijańskiej;

– zna stanowiska familiologiczne, określające stosunek chrześcijaństwa do innych koncepcji nt. małżeństwa i rodziny.

Student posiada umiejętności badawcze obejmujące analizę literatury familiologicznej oraz syntezę różnych idei i zjawisk społeczno-kulturowych;

– potrafi przeprowadzić krytyczną analizę i interpretację różnych poglądów celem określenia ich znaczeń i implikacji;

– posiada umiejętność merytorycznego argumentowania, prowadzenia merytorycznej dyskusji dotyczącej znaczenia małżeństwa i rodziny oraz ich miejsca w społeczeństwie oraz formułowania wniosków i syntetycznych podsumowań.

Student ma świadomość złożoności rzeczywistości i rozumie potrzebę interdyscyplinarnego podejścia do rozwiązywania niektórych problemów;

– prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga niektóre dylematy związane z życiem w małżeństwie i rodzinie;

– interesuje się współczesnymi dokonaniami w zakresie nauk o rodzinie.

• Ocena bardzo dobra

Student posiada usystematyzowaną i pogłębioną wiedzę w zakresie antropologii małżeństwa i rodziny - kompetencje w orzekaniu o ich modelu, istocie, naturze i genezie;

– ma pogłębioną wiedzę na temat różnych ujęć małżeństwa i rodziny;

– ma pogłębioną wiedzę na temat różnych stanowisk określających stosunek chrześcijaństwa do małżeństwa i rodziny.

Student posiada umiejętności badawcze obejmujące analizę literatury antropologicznej i familiologicznej, syntezę różnych idei i zjawisk oraz opracowanie i prezentację wyników;

– potrafi przeprowadzić pogłębioną analizę krytyczną oraz interpretację różnych poglądów celem określenia ich znaczeń i implikacji;

– posiada umiejętność merytorycznego argumentowania, prowadzenia merytorycznej dyskusji dotyczącej współczesnych modeli małżeństwa i rodziny i ich miejsca w społeczeństwie, z wykorzystaniem własnych poglądów oraz poglądów innych autorów, formułowania wniosków oraz tworzenia syntetycznych podsumowań.

Student ma świadomość złożoności rzeczywistości i rozumie potrzebę interdyscyplinarnego podejścia do rozwiązywania problemów;

– trafnie identyfikuje i rozstrzyga dylematy społeczno-kulturowe związane z życiem osób w małżeństwie i rodzinie;

– interesuje się współczesnymi dokonaniami w zakresie antropologii, nauk o rodzinie, socjologii i teologii religii.