(in Polish) Historia Kościołów wschodnich

Celem wykładu jest zapoznanie studenta z dziejami wschodnich Kościołów. Rozwój chrześcijaństwa we wschodniej Europie i Azji zostanie omówiony w kluczu chronologicznym, dzięki czemu słuchacze będą mieli okazję poznać historię ekspansji chrześcijaństwa, rozwój doktryny, momenty sukcesów i świetności, a także trawiące tamtejsze wspólnoty problemy, spory i wynikające z nich rozłamy. Dodatkowo przedmiotem rozważań będzie kwestia misji chrześcijańskich w Azji, a także problematyka konfrontacji z islamem.

Początki chrześcijaństwa we wschodniej części Imperium Rzymskim.

Patriarchaty wschodniego Kościoła – powstanie i zasięg.

Starożytne sobory powszechne.

Rywalizacja wschodniego chrześcijaństwa z Rzymem.

Rozwój wschodniej teologii – dogmaty i herezje.

Powstanie chrześcijaństwa w Gruzji i innych obszarach poza Imperium.

Cesarze a Kościół na Wschodzie.

Chrześcijaństwo wobec ekspansji islamu; krucjaty.

Misja Cyryla i Metodego oraz początki Kościoła na Rusi

Wielka schizma wschodnia i próby pojednania z Zachodem.

Patriarchat moskiewski i jego stosunki z caratem.

Nowożytne misje dalekowschodnie.

Chrześcijaństwo w Związku Radzieckim.

Kościół w Chinach i Japonii.

Dzieje najnowsze – prześladowania, wyzwania i perspektywy.

Bihlmeyer K. Tühle H., Historia Kościoła, t. I: Starożytność chrześcijańska, Warszawa 1971.

Carroll W., Historia chrześcijaństwa, t. I-VI, Wrocław 2011.

Meyendorff J., Teologia bizantyjska. Historia i doktryna, Kraków 2007.

Shepard J. (red.), The expansion of orthodox Europe. Byzantium, the Balkans and Russia, Aldershot – Burlington 2007.

Stachura M., Heretycy, schizmatycy i manichejczycy wobec Cesarstwa Rzymskiego (lata 324-428, wschodnia część Imperium), Kraków 2000.

Starowieyski. M., Sobory niepodzielonego Kościoła, Kraków 2016.

Student zna elementarną terminologię używaną w orientalistyce chrześcijańskiej i teologii oraz rozumie jej źródła oraz zastosowania w obrębie pokrewnych dyscyplin naukowych; ma uporządkowaną wiedzę na temat chrześcijaństwa w świecie Orientu, jego filozoficznych, społeczno-kulturowych, historycznych, geograficznych i politycznych podstaw; ma podstawową wiedzę na temat rozwoju sztuki jako elementu szeroko pojętej kultury i religijności; ma elementarną wiedzę o różnych językach chrześcijańskiego Wschodu; ma elementarną wiedzę dotyczącą stosunków między wyznaniami chrześcijańskimi Orientu; zna podstawowe teorie dotyczące ustrojów politycznych i gospodarek Azji, rozumie ich różnorodne uwarunkowania; ma podstawową, uporządkowaną wiedzę o różnych kwestiach dotyczących zagadnień prawnych i ich specyfice w krajach Orientu; zna najważniejsze tradycyjne i współczesne nurty i systemy kulturowe, rozumie ich historyczne uwarunkowania; ma podstawową wiedzę o współczesnych próbach integracyjnych państw Bliskiego i Dalekiego Wschodu, w szczególności na płaszczyźnie dyplomacji i negocjacji międzykulturowych; potrafi dokonać obserwacji i interpretacji zjawisk religijnych; analizuje ich powiązania z różnymi obszarami ludzkiej działalności; potrafi wykorzystywać podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu orientalistyki chrześcijańskiej oraz powiązanych z nią dyscyplin w celu analizowania i interpretowania problemów religijnych, kulturalnych i politycznych Orientu; potrafi posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi w celu analizowania przestrzeni kultury i sztuki oraz projektowania strategii działań praktycznych w odniesieniu do różnych kontekstów działalności kulturalnej i religijnej; potrafi dokonać analizy własnych działań i wskazać ewentualne obszary wymagające modyfikacji w przyszłym działaniu w obszarze teologii chrześcijańskiego Wschodu i pozachrześcijańskich kultur Orientu; docenia znaczenie nauk dotyczących kultury i sztuki dla utrzymania i rozwoju prawidłowych kontaktów w ramach cywilizacji chrześcijańskiego Wschodu i odnosi zdobytą wiedzę do projektowania działań zawodowych; ma świadomość własnej, indywidualnej odpowiedzialności za kształt życia społecznego i dziedzictwa religijno-kulturowego chrześcijańskiego Orientu.

1. Przygotowanie i aktywność studenta podczas zajęć (podejmowanie dyskusji, forma i treść używanych argumentów) – 20%

2. Egzamin z teorii zaprezentowanej podczas wykładu – 80%