Rebellion and opposition in the upbringing process

Zaznajomienie z wybranymi koncepcjami i teoriami buntu i sprzeciwu w naukach humanistycznych i społecznych.

Wypracowanie umiejętności identyfikowania elementów struktury buntu i sprzeciwu w aspekcie ich potencjału edukacyjnego.

Uwrażliwienie na znaczenie problemu przeżywania buntu i sprzeciwu przez młodzież w procesie wychowania.

Bunt i sprzeciw jako zjawiska społeczne i edukacyjne. Bunt w wybranych teoriach filozoficznych, socjologicznych, psychologicznych i pedagogicznych. Pedagogika krytyczna i emancypacyjna. Bunt w kulturze współczesnej. Bunt a środowisko wychowujące. Bunt jako rezultat kryzysu autorytetów. Sprzeciw a kultura konsumencka i masowa. Bunt a happening. Bunt jako poszukiwanie utopii. Charakterystyka buntu indywidualnego. Bunt młodzieńczy jako zjawisko psychologiczne. Formy buntu młodzieńczego. Sposoby przejawiania się buntu. Bunt młodzieńczy a sposób przeżywania siebie. Edukacyjny potencjał przeżywania buntu.

A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć:

A.1. wykorzystywana i omówiona podczas zajęć:

KULIGOWSKI W., POMIECIŃSKI A. (RED.), Oblicza buntu. Praktyki i teorie sprzeciwu w kulturze współczesnej, Poznań 2012; OLESZKOWICZ A., Bunt młodzieńczy. Uwarunkowania. Formy. Skutki, Warszawa 2006; TILLMANN K.-J., Teorie socjalizacji. Społeczność, instytucja, upodmiotowienie, Warszawa 2013; URBAN B., Zachowania dewiacyjne młodzieży, Kraków 2000; TURNER J. H., Struktura teorii socjologicznej. Wydanie nowe, Warszawa 2006; GUTEK G. L., Filozoficzne i ideologiczne podstawy edukacji, Gdańsk 2003; URBAN B., STANIK J. M. (RED.), Resocjalizacja. Teoria i praktyka pedagogiczna, t. 1 – 2, Warszawa 2008; WOJTYŁA K., Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne, Lublin 2000.

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta:

OLESZKOWICZ A., Bunt młodzieńczy. Uwarunkowania. Formy. Skutki, Warszawa 2006, s. 191 – 212.

B. Literatura uzupełniająca

GULLA B., WYSOCKA-PLECZYK M. (RED.), Przestępczość nieletnich, Kraków 2009; BARTKOWICZ Z., WOJNARSKA A., WĘ-GLIŃSKI A. (RED.), Efektywność resocjalizacji nieletnich w warunkach wolnościowych, Lublin 2013; HEJNICKA-BEZWIŃSKA T., Pedagogika ogólna, Warszawa 2008; NOWAK M., Teorie i koncepcje wychowania, Warszawa 2008; PYTKA L., Pedagogika resocjalizacyjna. Wybrane zagadnienia teoretyczne, diagnostyczne i metodyczne, Warszawa 2008; FERRERA A., Byłem zły, Kraków 2013; KAWECKI P., Siła serca kontra siła pięści, Kraków 2010.

Wiedza

- zna wybrane koncepcje człowieka: filozoficzne, psychologiczne, społeczne i teologiczne stanowiące teoretyczne podstawy działalności w zakresie życia małżeńskiego i rodzinnego,

- ma podstawową wiedzę na temat rozwoju człowieka w cyklu życia zarówno w aspekcie biologicznym, jak i psychologicznym oraz społecznym,

- ma podstawową wiedzę o rodzajach więzi społecznych i o rządzących nimi prawidłowościach,

- ma elementarną wiedzę o różnych rodzajach struktur społecznych i instytucjach życia społecznego oraz zachodzących między nimi relacjach,

- ma elementarną wiedzę dotyczącą procesów komunikowania interpersonalnego i społecznego, ich prawidłowości i zakłóceń.

Umiejętności

- potrafi dokonać obserwacji i interpretacji zjawisk społecznych; analizuje ich powiązania z różnymi obszarami działalności z zakresu nauk o rodzinie,

- potrafi wykorzystywać podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu nauk o rodzinie oraz powiązanych z nią dyscyplin w celu analizowania i interpretowania problemów wychowawczych, opiekuńczych, kulturalnych i pomocowych, a także motywów i wzorów ludzkich zachowań,

- potrafi posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi w celu analizowania motywów i wzorów ludzkich zachowań, diagnozowania i prognozowania sytuacji oraz analizowania strategii działań praktycznych w odniesieniu do różnych kontekstów działalności z zakresu nauk o rodzinie.

Kompetencje społeczne (postawy)

- ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego, dokonuje samooceny własnych kompetencji i doskonali umiejętności, wyznacza kierunki własnego rozwoju i kształcenia,

- dostrzega i formułuje problemy moralne i dylematy etyczne związane z własną i cudzą pracą, poszukuje optymalnych rozwiązań, postępuje zgodnie z zasadami etyki.

A. Sposób zaliczenia

• zaliczenie z oceną.

B. Formy zaliczenia

• krótka (ok. 10 min.) prezentacja multimedialna przygotowana według zadanego schematu w grupie kilkuosobowej, odwołująca się do informacji zawartych w notatkach z zajęć i do treści lektury.

C. Podstawowe kryteria

• prezentacja multimedialna zaliczeniowa – 70%,

• obecność i aktywność na zajęciach – 30%.