Wybrane zagadnienia z historii literatury polskiej i powszechnej 4
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 1.S3.ED.18 |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Wybrane zagadnienia z historii literatury polskiej i powszechnej 4 |
Jednostka: | Wydział Filologiczny |
Grupy: |
Studia stacjonarne Studia stacjonarne |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Poziom studiów: | I (licencjacki) |
Kierunek studiów: | Edytorstwo |
Semestr, w którym realizowany jest przedmiot: | 4 |
Profil kształcenia: | akademicki |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Tryb prowadzenia: | Lektura monograficzna |
Wymagania: | znajomość literatury polskiej i powszechnej w epokach wcześniejszych niż druga połowa XIX wieku |
Literatura uzupełniająca: | Borkowska G., Pozytywiści i inni, Warszawa 1996; 2. Tomkowski J., Mój pozytywizm. Warszawa, 1993; 3. Przełom antypozytywistyczny w polskiej świadomości kulturowej końca XIX, red. Maciejewski J. i Bujnicki T., Wrocław 1986 (wybór); 4. „Lalka" i inne. Studia w stulecie powieści realistycznej, red. Bachórz J. i Głowiński M., Warszawa 1992; 5. Kulczycka-Saloni I, Knysz-Rudzka D., Paczoska E., Naturalizm i naturaliści w Polsce. Doświadczenia, poszukiwania, kreacje, Warszawa 1992; 6. Prokop J., Uniwersum polskie, Kraków 1993 (tu: Uniwersum polskie; Rodzina pod. zaborami; Święte rany polskiego narodu); 7. M. Gloger, Pozytywizm: między nowoczesnością a modernizmem, „Pamiętnik Literacki” 2007, z. 1. 8. Dynamika wewnętrzna światopoglądu Młodej Polski, w: Porównania. Studia o kulturze modernizmu, red. R.Zimand, Warszawa 1993; 9. Wyka. K, Młoda Polska /t. 1 Modernizm polski, t.2 Szkice z problematyki epoki), Kraków 3.977 ; 10. Tomkowski J., Młoda Polska, Warszawa 2001. 11. Ihnatowicz E. , Literatura II połowy XIX wieku, Warszawa 2000. 12. Nycz R., Język modernizmu. Prolegomena historycznoliterackie, Warszawa 1997. 13. E. Paczoska, Prawdziwy koniec XIX wieku, Warszawa 2010. |
Nakład pracy studenta: | uczestnictwo w zajęciach 30 h 1.25 ECTS przygotowanie się do zajęć, studiowanie literatury, 20 h 0.75 ECTS |
Założenia: | zapoznanie studenta z przykładowymi, ważniejszymi tekstami literackimi polskiego i europejskiego realizmu w różnych kontekstach odbioru |
Skrócony opis: |
Analiza i interpretacja wybranych tekstów poetyckich, prozatorskich i dramaturgicznych, reprezentatywnych dla polskiej i europejskiej literatury drugiej połowy XIX wieku; ich kontekst historyczny i światopoglądowy, problematyka, konwencje estetyczne, aspekty edytorskie |
Pełny opis: |
Stan edycji polskich tekstów literackich epoki pozytywizmu. Specyfika polskich manifestów krytycznoliterackich (w wyborze: A. Świętochowski, A. Wiślicki, F. Krupiński, J. Ochorowicz, P. Chmielowski, H. Sienkiewicz). Problematyka i poetyka tekstów lirycznych (m.in. „poeci przeklęci”, A. Asnyk, J. Gomulicki, M. Konopnicka); tendencje postromantyczne, parnasistowskie i premodernistyczne w poezji polskiej drugiej połowy XIX wieku. Ewolucja nowelistyki polskiej w epoce realizmu, jej problematyka i konwencje estetyczne (H. Sienkiewicz, B. Prus, E. Orzeszkowa, M. Konopnicka, A. Świętochowski). Specyfika prozy polskiego i europejskiego realizmu oraz naturalizmu (gatunki, konwencje, tematy, problemy) na przykładzie ważniejszych osiągnięć epoki (w wyborze: teksty B. Prusa, E. Orzeszkowej, H. Sienkiewicza, A. Dygasińskiego, G. Flauberta, F. Dostojewskiego, F. Tołstoja, E. Zoli). Pokrewne wątki i aspekty w tekstach polskiego i europejskiego realizmu. Ciekawe przypadki genezy i ewolucji tekstów literackich |
Literatura: |
J. Kulczycka-Saloni, Pozytywizm, Warszawa 1971 (Biblioteka Polonistyki),( tu: A. Comte, Prawo trzech stadiów; H.T.Buckle, Historia cywilizacji w Anglii; J.S. Mill, O zasadzie użyteczności; K. Darwin, Autobiografia; H.Spencer, Jednostka wobec państwa; H.A. Taine, Trzy siły pierwiastkowe; E. Zola, Powieść eksperymentalna). Programy i dyskusje literackie okresu pozytywizmu, oprac. J. Kulczycka-saloni, BN I 249; ( A. Wiślicki, Groch o ścianę; P. Chmielowski, Niemoralność w literaturze; Utylitaryzm w literaturze; A. Świętochowski, My i wy; Pleśń społeczna i literacka) Publicystyka okresu pozytywizmu 1860-1900. Antologia, oprac. S. Fita, Warszawa 2002. (tu: J. Ochorowicz, Romantycy i realiści; F. Krupinski, Romantyzm i jego skutki; A. Świętochowski, Praca u podstaw; Dumania pesymisty; Wskazania polityczne , E. Orzeszkowa , Kilka słów o kobietach ; A. Dygasiński, Praca krajowa) Poetki przełomu XIX i XX wieku, pod red. J. Zacharskiej, Białystok 2000 (M. Konopnicka,M. Bartusówna) Asnyk Adam, Poezje zebrane, Toruń 1995 (wstęp; Sen grobów; cykl Nad głębiami; wybór wierszy miłosnych i tatrzańskich; Do młodych) Dygasiński Adolf, Zając; Faleński Felicjan, Wybór utworów, oprac. M. Grzędzielska, 1971, BNI , 202 (Melodie z domu niewoli, Sponad mogił, Meandry) ; Konopnicka Maria, Poezje, oprac. A. Brodzka lub Pisma wybrane, pod red, J. Nowakowskiego, t. I Utwory poetyckie , oprac. M. Zięba (cykle Z łąk i pól, Wieczorne pieśni, Italia, Z mojej Biblii); Nowele ( Banasiowa, Panna Florentyna, Józik Srokacz, Mendel Gdański, Nasza szkapa, W dolinie Skawy); pisma krytycznoliterackie , w: Pisma wybrane, t. IV (Mickiewicz – jego życie i duch; Teofil Lenartowicz; O Krzyżakach) Kraszewski Jozef Ignacy, Dziecię Starego Miasta, oprac. S. Burkot, Wrocław 1988, BN I 71; Orzeszkowa Eliza, Nowele i opowiadania ( Daj kwiatek, W zimowy wieczór, Dobra Pani;, Melancholicy – Światło w ruinach, Ogniwa; Gloria victis – Hekuba i Gloria victis), powieści: Marta, Meir Ezofowicz, Nad Niemnem, Cham; artykuły: Kilka uwag nad powieścią; O powieściach T.T. Jeża z rzutem oka na powieść w ogóle) Prus Bolesław, Nowele i opowiadania (Grzechy dzieciństwa, Kamizelka, Omyłka, Powracająca fala, Przygoda Stasia, Z legend dawnego Egiptu); Kroniki. Wybór, oprac. J. Bachórz, 1994, BN I, 285; Placówka; Lalka, oprac. J. Bachórz, BN I, 262; Emancypantki; Faraon; artykuły: „Ogniem i mieczem” powieść z lat dawnych Henryka Sienkiewicza, w: Programy i dyskusje okresu pozytywizmu, oprac. J. Kulczycka-Saloni, BN I 249; Sienkiewicz Henryk, Wybór nowel i opowiadań, oprac. T. Bujnicki, BN I, 231 (Szkice węglem, Jamioł, Latarnik, Wspomnienie z Maripozy, Pójdź za mną; W mgle); Trylogia; Bez dogmatu; Quo vadis; Krzyżacy; artykuły: O powieści historycznej; O naturalizmie, w: Programy i dyskusje … Sygietyński Antoni, Na skałach Calvados, artykuł: Nasz ruch powieściowy, w: Polska krytyka literacka1800-1918, pod red. J. Krzyżanowskiego, Warszawa 1959, t. III . Szymański Adam, Szkice, Kraków 1998 (tu: Dwie modlitwy) ; wstęp B. Burdzieja. Świętochowski Aleksander, Liberum veto , t. 1-2, oprac. M. Brykalska (2 felietony); artykuły, w: Programy i dyskusje okresu pozytywizmu… |
Efekty uczenia się: |
WIEDZA: ABSOLWENT ZNA I ROZUMIE k_W01 w zaawansowanym stopniu – wybrane fakty, obiekty i zjawiska kulturowe oraz dotyczące ich metody i teorie literaturoznawcze i językoznawcze (w tym tekstologiczne) wyjaśniające złożone zależności między nimi, stanowiące podstawową wiedzę ogólną z zakresu polonistycznego literaturoznawstwa i językoznawstwa z elementami kulturoznawstwa (w tym edytorstwa i liternictwa), tworzące jej podstawy teoretyczne oraz wybrane zagadnienia z zakresu szczegółowej wiedzy z obszaru literaturoznawstwa i językoznawstwa polskiego k_W02 miejsce i znaczenie polskiego literaturoznawstwa i językoznawstwa w systemie nauk humanistycznych i społecznych, ich specyfikę przedmiotową i metodologiczną oraz kierunki ich rozwoju k_W03 teorie, metodologię i terminologię ogólną i szczegółową z zakresu literaturoznawstwa i językoznawstwa oraz szczegółową z zakresu edytorstwa (projektowania i przygotowywania do druku publikacji zwartych i ciągłych) k_W04 metody analizy, interpretacji oraz edycji, redakcji, korekty tekstów literackich, naukowych oraz popularnonaukowych w obrębie wybranych tradycji, teorii i szkół badawczych w literaturoznawstwie k_W05 poszczególne fazy powstania utworu literackiego, naukowego i popularnonaukowego, jak również znaki stosowane w aparacie krytycznym w wydaniach krytycznych dzieł literackich, naukowych i popularnonaukowych przy zestawiania różnych wersji tego samego tekstu literackiego UMIEJĘTNOŚCI: ABSOLWENT POTRAFI k_U01 wykorzystywać posiadaną wiedzę literaturoznawczą i językoznawczą (w tym szczególnie dotyczącą korekty, redakcji i edycji krytycznej dzieł literackich, naukowych oraz popularnonaukowych) – formułować i rozwiązywać złożone i nietypowe problemy dotyczące zjawisk literackich oraz wykonywać zadania w warunkach nie w pełni przewidywalnych przez: - właściwy dobór źródeł oraz informacji z nich pochodzących, dokonywanie oceny, krytycznej analizy i syntezy tych informacji, - właściwy dobór technik i metod pracy edytora związanych z przygotowaniem tekstu do druku (m.in. prace organizacyjne, adiustacja, dbałość o właściwy poziom merytoryczny, artystyczny, graficzny, typograficzny wydawanego dzieła) - dobór oraz stosowanie właściwych metod i narzędzi, w tym zaawansowanych technik informacyjno-komunikacyjnych (ICT) k_U02 formułować i analizować problemy badawcze, dobierać metody i narzędzia ich rozwiązania z wykorzystaniem wiedzy z zakresu literaturoznawstwa i językoznawstwa (z możliwością uwzględnienia wiedzy z nauk pokrewnych, w tym szczególnie z zakresu edytorstwa i liternictwa) k_U03 rozpoznać teksty literackie oraz przeprowadzić ich krytyczną analizę i interpretację z zastosowaniem typowych metod literaturoznawczych pozwalających na ocenę ich znaczenia i oddziaływania w procesie historyczno-kulturowym k_U04 komunikować się z użyciem specjalistycznej terminologii dotyczącej opisu tekstów literackich, naukowych |
Metody i kryteria oceniania: |
Obecność i aktywność na zajęciach (ewent. referat ustny) Pisemna praca zaliczeniowa |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Opolski.