Uniwersytet Opolski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Wybrane zagadnienia z historii literatury polskiej i powszechnej 4

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 1.S3.ED.18
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Wybrane zagadnienia z historii literatury polskiej i powszechnej 4
Jednostka: Wydział Filologiczny
Grupy: Studia stacjonarne
Studia stacjonarne
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Poziom studiów:

I (licencjacki)

Kierunek studiów:

Edytorstwo

Semestr, w którym realizowany jest przedmiot:

4

Profil kształcenia:

akademicki

Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Tryb prowadzenia:

Lektura monograficzna
Realizowany w sali

Wymagania:

znajomość literatury polskiej i powszechnej w epokach wcześniejszych niż druga połowa XIX wieku

Literatura uzupełniająca:

Borkowska G., Pozytywiści i inni, Warszawa 1996;

2. Tomkowski J., Mój pozytywizm. Warszawa, 1993;

3. Przełom antypozytywistyczny w polskiej świadomości kulturowej końca XIX, red. Maciejewski J. i Bujnicki T., Wrocław 1986 (wybór);

4. „Lalka" i inne. Studia w stulecie powieści realistycznej, red. Bachórz J. i Głowiński M., Warszawa 1992;

5. Kulczycka-Saloni I, Knysz-Rudzka D., Paczoska E., Naturalizm i naturaliści w Polsce. Doświadczenia, poszukiwania, kreacje,

Warszawa 1992;

6. Prokop J., Uniwersum polskie, Kraków 1993 (tu: Uniwersum polskie; Rodzina pod. zaborami; Święte rany polskiego narodu);

7. M. Gloger, Pozytywizm: między nowoczesnością a modernizmem, „Pamiętnik Literacki” 2007, z. 1.

8. Dynamika wewnętrzna światopoglądu Młodej Polski, w: Porównania. Studia o kulturze modernizmu, red. R.Zimand, Warszawa 1993;

9. Wyka. K, Młoda Polska /t. 1 Modernizm polski, t.2 Szkice z problematyki epoki), Kraków 3.977 ;

10. Tomkowski J., Młoda Polska, Warszawa 2001.

11. Ihnatowicz E. , Literatura II połowy XIX wieku, Warszawa 2000.

12. Nycz R., Język modernizmu. Prolegomena historycznoliterackie, Warszawa 1997.

13. E. Paczoska, Prawdziwy koniec XIX wieku, Warszawa 2010.

Nakład pracy studenta:

uczestnictwo w zajęciach 30 h 1.25 ECTS

przygotowanie się do zajęć, studiowanie literatury, 20 h 0.75 ECTS

Założenia:

zapoznanie studenta z przykładowymi, ważniejszymi tekstami literackimi polskiego i europejskiego realizmu w różnych kontekstach odbioru

Skrócony opis:

Analiza i interpretacja wybranych tekstów poetyckich, prozatorskich i dramaturgicznych, reprezentatywnych dla polskiej i europejskiej literatury drugiej połowy XIX wieku; ich kontekst historyczny i światopoglądowy, problematyka, konwencje estetyczne, aspekty edytorskie

Pełny opis:

Stan edycji polskich tekstów literackich epoki pozytywizmu. Specyfika polskich manifestów krytycznoliterackich (w wyborze: A. Świętochowski, A. Wiślicki, F. Krupiński, J. Ochorowicz, P. Chmielowski, H. Sienkiewicz). Problematyka i poetyka tekstów lirycznych (m.in. „poeci przeklęci”, A. Asnyk, J. Gomulicki, M. Konopnicka); tendencje postromantyczne, parnasistowskie i premodernistyczne w poezji polskiej drugiej połowy XIX wieku. Ewolucja nowelistyki polskiej w epoce realizmu, jej problematyka i konwencje estetyczne (H. Sienkiewicz, B. Prus, E. Orzeszkowa, M. Konopnicka, A. Świętochowski). Specyfika prozy polskiego i europejskiego realizmu oraz naturalizmu (gatunki, konwencje, tematy, problemy) na przykładzie ważniejszych osiągnięć epoki (w wyborze: teksty B. Prusa, E. Orzeszkowej, H. Sienkiewicza, A. Dygasińskiego, G. Flauberta, F. Dostojewskiego, F. Tołstoja, E. Zoli). Pokrewne wątki i aspekty w tekstach polskiego i europejskiego realizmu. Ciekawe przypadki genezy i ewolucji tekstów literackich

Literatura:

J. Kulczycka-Saloni, Pozytywizm, Warszawa 1971 (Biblioteka Polonistyki),( tu: A. Comte, Prawo trzech stadiów; H.T.Buckle, Historia

cywilizacji w Anglii; J.S. Mill, O zasadzie użyteczności; K. Darwin, Autobiografia; H.Spencer, Jednostka wobec państwa; H.A. Taine, Trzy

siły pierwiastkowe; E. Zola, Powieść eksperymentalna).

Programy i dyskusje literackie okresu pozytywizmu, oprac. J. Kulczycka-saloni, BN I 249; ( A. Wiślicki, Groch o ścianę; P. Chmielowski,

Niemoralność w literaturze; Utylitaryzm w literaturze; A. Świętochowski, My i wy; Pleśń społeczna i literacka)

Publicystyka okresu pozytywizmu 1860-1900. Antologia, oprac. S. Fita, Warszawa 2002. (tu: J. Ochorowicz, Romantycy i realiści; F.

Krupinski, Romantyzm i jego skutki; A. Świętochowski, Praca u podstaw; Dumania pesymisty; Wskazania polityczne , E. Orzeszkowa ,

Kilka słów o kobietach ; A. Dygasiński, Praca krajowa)

Poetki przełomu XIX i XX wieku, pod red. J. Zacharskiej, Białystok 2000 (M. Konopnicka,M. Bartusówna)

Asnyk Adam, Poezje zebrane, Toruń 1995 (wstęp; Sen grobów; cykl Nad głębiami; wybór wierszy miłosnych i tatrzańskich; Do młodych)

Dygasiński Adolf, Zając;

Faleński Felicjan, Wybór utworów, oprac. M. Grzędzielska, 1971, BNI , 202 (Melodie z domu niewoli, Sponad mogił, Meandry) ;

Konopnicka Maria, Poezje, oprac. A. Brodzka lub Pisma wybrane, pod red, J. Nowakowskiego, t. I Utwory poetyckie , oprac. M. Zięba

(cykle Z łąk i pól, Wieczorne pieśni, Italia, Z mojej Biblii); Nowele ( Banasiowa, Panna Florentyna, Józik Srokacz, Mendel Gdański, Nasza

szkapa, W dolinie Skawy); pisma krytycznoliterackie , w: Pisma wybrane, t. IV (Mickiewicz – jego życie i duch; Teofil Lenartowicz; O

Krzyżakach)

Kraszewski Jozef Ignacy, Dziecię Starego Miasta, oprac. S. Burkot, Wrocław 1988, BN I 71;

Orzeszkowa Eliza, Nowele i opowiadania ( Daj kwiatek, W zimowy wieczór, Dobra Pani;, Melancholicy – Światło w ruinach, Ogniwa; Gloria

victis – Hekuba i Gloria victis), powieści: Marta, Meir Ezofowicz, Nad Niemnem, Cham; artykuły: Kilka uwag nad powieścią; O powieściach

T.T. Jeża z rzutem oka na powieść w ogóle)

Prus Bolesław, Nowele i opowiadania (Grzechy dzieciństwa, Kamizelka, Omyłka, Powracająca fala, Przygoda Stasia, Z legend dawnego

Egiptu); Kroniki. Wybór, oprac. J. Bachórz, 1994, BN I, 285; Placówka; Lalka, oprac. J. Bachórz, BN I, 262; Emancypantki; Faraon;

artykuły: „Ogniem i mieczem” powieść z lat dawnych Henryka Sienkiewicza, w: Programy i dyskusje okresu pozytywizmu, oprac. J.

Kulczycka-Saloni, BN I 249;

Sienkiewicz Henryk, Wybór nowel i opowiadań, oprac. T. Bujnicki, BN I, 231 (Szkice węglem, Jamioł, Latarnik, Wspomnienie z Maripozy,

Pójdź za mną; W mgle); Trylogia; Bez dogmatu; Quo vadis; Krzyżacy; artykuły: O powieści historycznej; O naturalizmie, w: Programy i

dyskusje …

Sygietyński Antoni, Na skałach Calvados, artykuł: Nasz ruch powieściowy, w: Polska krytyka literacka1800-1918, pod red. J.

Krzyżanowskiego, Warszawa 1959, t. III .

Szymański Adam, Szkice, Kraków 1998 (tu: Dwie modlitwy) ; wstęp B. Burdzieja.

Świętochowski Aleksander, Liberum veto , t. 1-2, oprac. M. Brykalska (2 felietony); artykuły, w: Programy i dyskusje okresu pozytywizmu…

Efekty uczenia się:

WIEDZA: ABSOLWENT ZNA I ROZUMIE

k_W01 w zaawansowanym stopniu – wybrane fakty, obiekty i zjawiska

kulturowe oraz dotyczące ich metody i teorie literaturoznawcze i

językoznawcze (w tym tekstologiczne) wyjaśniające złożone

zależności między nimi, stanowiące podstawową wiedzę ogólną z

zakresu polonistycznego literaturoznawstwa i językoznawstwa z

elementami kulturoznawstwa (w tym edytorstwa i liternictwa),

tworzące jej podstawy teoretyczne oraz wybrane zagadnienia z

zakresu szczegółowej wiedzy z obszaru literaturoznawstwa i

językoznawstwa polskiego

k_W02 miejsce i znaczenie polskiego literaturoznawstwa i

językoznawstwa w systemie nauk humanistycznych i

społecznych, ich specyfikę przedmiotową i metodologiczną oraz

kierunki ich rozwoju

k_W03 teorie, metodologię i terminologię ogólną i szczegółową z

zakresu literaturoznawstwa i językoznawstwa oraz szczegółową z

zakresu edytorstwa (projektowania i przygotowywania do druku

publikacji zwartych i ciągłych)

k_W04 metody analizy, interpretacji oraz edycji, redakcji, korekty

tekstów literackich, naukowych oraz popularnonaukowych w

obrębie wybranych tradycji, teorii i szkół badawczych w

literaturoznawstwie

k_W05 poszczególne fazy powstania utworu literackiego, naukowego i

popularnonaukowego, jak również znaki stosowane w aparacie

krytycznym w wydaniach krytycznych dzieł literackich,

naukowych i popularnonaukowych przy zestawiania różnych

wersji tego samego tekstu literackiego

UMIEJĘTNOŚCI: ABSOLWENT POTRAFI

k_U01 wykorzystywać posiadaną wiedzę literaturoznawczą i

językoznawczą (w tym szczególnie dotyczącą korekty, redakcji i

edycji krytycznej dzieł literackich, naukowych oraz

popularnonaukowych) – formułować i rozwiązywać złożone i

nietypowe problemy dotyczące zjawisk literackich oraz

wykonywać zadania w warunkach nie w pełni przewidywalnych

przez:

- właściwy dobór źródeł oraz informacji z nich pochodzących,

dokonywanie oceny, krytycznej analizy i syntezy tych informacji,

- właściwy dobór technik i metod pracy edytora związanych z

przygotowaniem tekstu do druku (m.in. prace organizacyjne,

adiustacja, dbałość o właściwy poziom merytoryczny,

artystyczny, graficzny, typograficzny wydawanego dzieła)

- dobór oraz stosowanie właściwych metod i narzędzi, w tym

zaawansowanych technik informacyjno-komunikacyjnych (ICT)

k_U02 formułować i analizować problemy badawcze, dobierać metody i

narzędzia ich rozwiązania z wykorzystaniem wiedzy z zakresu

literaturoznawstwa i językoznawstwa (z możliwością

uwzględnienia wiedzy z nauk pokrewnych, w tym szczególnie z

zakresu edytorstwa i liternictwa)

k_U03 rozpoznać teksty literackie oraz przeprowadzić ich krytyczną

analizę i interpretację z zastosowaniem typowych metod

literaturoznawczych pozwalających na ocenę ich znaczenia i

oddziaływania w procesie historyczno-kulturowym

k_U04 komunikować się z użyciem specjalistycznej terminologii

dotyczącej opisu tekstów literackich, naukowych

Metody i kryteria oceniania:

Obecność i aktywność na zajęciach (ewent. referat ustny)

Pisemna praca zaliczeniowa

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Opolski.
pl. Kopernika 11a, 45-040 Opole https://uni.opole.pl kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.0.0-www2-5 (2024-09-13)