Wybrane zagadnienia z historii literatury polskiej i powszechnej 4

studia licencjackie

Edytorstwo

4

ogólnoakademicki

obowiązkowe

Realizowany w sali

Borkowska G., Pozytywiści i inni, Warszawa 1996;

2. Tomkowski J., Mój pozytywizm. Warszawa, 1993;

3. Przełom antypozytywistyczny w polskiej świadomości kulturowej końca XIX, red. Maciejewski J. i Bujnicki T., Wrocław 1986 (wybór);

4. „Lalka" i inne. Studia w stulecie powieści realistycznej, red. Bachórz J. i Głowiński M., Warszawa 1992;

5. Kulczycka-Saloni I, Knysz-Rudzka D., Paczoska E., Naturalizm i naturaliści w Polsce. Doświadczenia, poszukiwania, kreacje, Warszawa 1992;

6. Prokop J., Uniwersum polskie, Kraków 1993 (tu: Uniwersum polskie; Rodzina pod. zaborami; Święte rany polskiego narodu);

7. M. Gloger, Pozytywizm: między nowoczesnością a modernizmem, „Pamiętnik Literacki” 2007, z. 1.

8. Dynamika wewnętrzna światopoglądu Młodej Polski, w: Porównania. Studia o kulturze modernizmu, red. R.Zimand, Warszawa 1993;

9. Wyka. K, Młoda Polska /t. 1 Modernizm polski, t.2 Szkice z problematyki epoki), Kraków 3.977 ;

10. Tomkowski J., Młoda Polska, Warszawa 2001.

11. Ihnatowicz E. , Literatura II połowy XIX wieku, Warszawa 2000.

12. Nycz R., Język modernizmu. Prolegomena historycznoliterackie, Warszawa 1997.

13. E. Paczoska, Prawdziwy koniec XIX wieku, Warszawa 2010.

M. Podraza –Kwiatkowska, Literatura Młodej Polski, Warszawa 1992 ;

A. Hutnikiewicz, Młoda Polska, Warszawa 1994;

J. Tomkowski, Młoda Polska, Warszawa 2001;

W. Tatarkiewicz, Historia filozofii, t. 3: Filozofia XIX wieku i współczesna, Warszawa 2005 (tu: Max Stirner, Thomas Carlyle, Wilhelm Dilthey, Ralph Waldo Emerson, Friedrich Nietzsche, Henri Bergson )

Historia literatury polskiej w 10 tomach, pod red. A. Skoczek, t. VII Młoda Polska ;

Bibliografia literatury polskiej „Nowy Korbut” i jej współczesne kontynuacje, zob. wyżej

K. Wyka, Modernizm polski, Kraków 1968 lub Młoda Polska, t. I, Kraków 1977;

M. Głowiński, Powieść młodopolska, Wrocław 1969 (II Kraków 1997);

T. Walas, Ku otchłani. Dekadentyzm w literaturze polskiej (1890-1905), Kraków 1986;

M. Stala, Pejzaż człowieka. Młodopolskie myśli i wyobrażenia o duszy, duchu i ciele, Kraków 1994;

W. Gutowski, Nagie dusze i maski. O młodopolskich mitach miłości, Kraków 1992 (II 1997);

M. Popiel, Oblicza wzniosłości. Estetyka powieści młodopolskiej, Kraków 1999;

A. Czabanowska-Wróbel, Dziecko. Symbol i zagadnienie antropologiczne w literaturze Młodej Polski, Kraków 2003.

A. Czabanowska-Wróbel, Baśń w literaturze Młodej Polski, Kraków 1996.

Udział w zajęciach 30 H 1 ECTS

Przygotowanie do Egzaminu 30H 1 ECTS

Założenia przedmiotu - dać studentowi pogląd na rozwój literatury polskiej w II połowie XIX i i na pocz. XX wieku na tle europejskim.

Wykład kursowy z historii literatury polskiej okresu pozytywizmu i Młodej Polski z elementami literatury powszechnej.

Kontekst historyczny, światopoglądowy i estetyczny epoki realizmu w Europie i w Polsce; filozofia i estetyka prądu. Sytuacja europejskiej i polskiej poezji w drugiej połowie XIX w. Specyfika i tradycja realizmu w prozie angielskiej, francuskiej, rosyjskiej i niemieckiej (austriackiej); główni reprezentanci nurtu w literaturze europejskiej (euroatlantyckiej); gatunki i konwencje powieściowe. Dyskusje wokół realizmu w sztuce polskiej. Zjawisko naturalizmu w literaturze francuskiej; jego recepcja w literaturze polskiej. Zapowiedzi przełomu modernistycznego. Filiacje i paralele między literaturą polską i europejską w drugiej połowie XIX w. Tradycje edytorskie i ważniejsze edycje epoki.

J. Kulczycka-Saloni, Pozytywizm, Warszawa 1971 (Biblioteka Polonistyki),( tu: A. Comte, Prawo trzech stadiów; H.T.Buckle, Historia cywilizacji w Anglii; J.S. Mill, O zasadzie użyteczności; K. Darwin, Autobiografia; H.Spencer, Jednostka wobec państwa; H.A. Taine, Trzy siły pierwiastkowe; E. Zola, Powieść eksperymentalna).

Programy i dyskusje literackie okresu pozytywizmu, oprac. J. Kulczycka-saloni, BN I 249; ( A. Wiślicki, Groch o ścianę; P. Chmielowski, Niemoralność w literaturze; Utylitaryzm w literaturze; A. Świętochowski, My i wy; Pleśń społeczna i literacka)

Publicystyka okresu pozytywizmu 1860-1900. Antologia, oprac. S. Fita, Warszawa 2002. (tu: J. Ochorowicz, Romantycy i realiści; F. Krupinski, Romantyzm i jego skutki; A. Świętochowski, Praca u podstaw; Dumania pesymisty; Wskazania polityczne , E. Orzeszkowa , Kilka słów o kobietach ; A. Dygasiński, Praca krajowa)

Poetki przełomu XIX i XX wieku, pod red. J. Zacharskiej, Białystok 2000 (M. Konopnicka,M. Bartusówna)

Asnyk Adam, Poezje zebrane, Toruń 1995 (wstęp; Sen grobów; cykl Nad głębiami; wybór wierszy miłosnych i tatrzańskich; Do młodych)

Dygasiński Adolf, Zając;

Faleński Felicjan, Wybór utworów, oprac. M. Grzędzielska, 1971, BNI , 202 (Melodie z domu niewoli, Sponad mogił, Meandry) ;

Konopnicka Maria, Poezje, oprac. A. Brodzka lub Pisma wybrane, pod red, J. Nowakowskiego, t. I Utwory poetyckie , oprac. M. Zięba (cykle Z łąk i pól, Wieczorne pieśni, Italia, Z mojej Biblii); Nowele ( Banasiowa, Panna Florentyna, Józik Srokacz, Mendel Gdański, Nasza szkapa, W dolinie Skawy); pisma krytycznoliterackie , w: Pisma wybrane, t. IV (Mickiewicz – jego życie i duch; Teofil Lenartowicz; O Krzyżakach)

Kraszewski Jozef Ignacy, Dziecię Starego Miasta, oprac. S. Burkot, Wrocław 1988, BN I 71;

Orzeszkowa Eliza, Nowele i opowiadania ( Daj kwiatek, W zimowy wieczór, Dobra Pani;, Melancholicy – Światło w ruinach, Ogniwa; Gloria victis – Hekuba i Gloria victis), powieści: Marta, Meir Ezofowicz, Nad Niemnem, Cham; artykuły: Kilka uwag nad powieścią; O powieściach T.T. Jeża z rzutem oka na powieść w ogóle)

Prus Bolesław, Nowele i opowiadania (Grzechy dzieciństwa, Kamizelka, Omyłka, Powracająca fala, Przygoda Stasia, Z legend dawnego Egiptu); Kroniki. Wybór, oprac. J. Bachórz, 1994, BN I, 285; Placówka; Lalka, oprac. J. Bachórz, BN I, 262; Emancypantki; Faraon; artykuły: „Ogniem i mieczem” powieść z lat dawnych Henryka Sienkiewicza, w: Programy i dyskusje okresu pozytywizmu, oprac. J. Kulczycka-Saloni, BN I 249;

Sienkiewicz Henryk, Wybór nowel i opowiadań, oprac. T. Bujnicki, BN I, 231 (Szkice węglem, Jamioł, Latarnik, Wspomnienie z Maripozy, Pójdź za mną; W mgle); Trylogia; Bez dogmatu; Quo vadis; Krzyżacy; artykuły: O powieści historycznej; O naturalizmie, w: Programy i dyskusje …

Sygietyński Antoni, Na skałach Calvados, artykuł: Nasz ruch powieściowy, w: Polska krytyka literacka1800-1918, pod red. J. Krzyżanowskiego, Warszawa 1959, t. III .

Szymański Adam, Szkice, Kraków 1998 (tu: Dwie modlitwy) ; wstęp B. Burdzieja.

Świętochowski Aleksander, Liberum veto , t. 1-2, oprac. M. Brykalska (2 felietony); artykuły, w: Programy i dyskusje okresu pozytywizmu…

Zapolska Gabriela, Moralność pani Dulskiej; Sezonowa miłość; Menażeria ludzka (3 utwory), w: Dzieła wybrane, t. 12, Nowele, t. 2, Kraków 1958.

Programy i dyskusje literackie okresu Młodej Polski, oprac. M. Podraza-Kwiatkowska, BN I 2012 (tu: S. Brzozowski, My młodzi; Henryk Sienkiewicz i jego stanowisko w literaturze współczesnej; M. Komornicka, Przejściowi; I. Matuszewski, Sztuka i społeczeństwo; S. Przybyszewski, Confiteor, [O symbolu w dramacie], O nową sztukę; Z. Przesmycki, Maurycy Maeterlinck. Stanowisko jego w literaturze belgijskiej i powszechnej; L. Staff, [ Franciszkanizm]);

Polska krytyka literacka 1800-1918. Materiały, Warszawa 1959, t. 4: (tu: S. Brzozowski, Kultura i życie; W. Feldman, Synteza Młodej Polski; I. Matuszewski, Istota i rola nastroju; S. Szczepanowski, Dezynfekcja prądów europejskich).

Antologia liryki Młodej Polski, oprac. J. Sikora, Wrocław 1990;

Poetki przełomu XIX i XX wieku, pod red. J. Zacharskiej, Białystok 2000 (M. Komornicka, B. Ostrowska, M. Wolska, K. Zawistowska)

S. Berent, Próchno, BN I 234;

S. Brzozowski, Legenda Młodej Polski , Kraków 1983, 2001 lub w: Eseje i studia o literaturze, oprac. H. Markiewicz, Wrocław 1990, t. I (tu: Kryzys romantyzmu, Naturalizm, dekadentyzm, symbolizm; Sam na sam z klęską) ;

K. Irzykowski, Pałuba. Sny Marii Dunin, oprac. A. Budrecka, Wrocław 1981 , BN I 240;

J. Kasprowicz, Wybór poezji, oprac. J. J. Lipski, Wrocław 1990, BN I 120; (Ballada o słoneczniku, Hymny, Księga ubogich, Krzak dzikiej róży, O bohaterskim koniu i walącym się domu);

J.A. Kisielewski , W sieci, w: Dramaty, oprac. R. Taborski, Wrocław 1969, BN I 196;

B. Leśmian, Poezje wybrane, wstęp i oprac. J. Trznadel, BN I 217;

T. Miciński , Wybór poezji, wstęp i oprac. W. Gutowski, Kraków 1999;

S. Przybyszewski, Synagoga szatana i inne eseje, Kraków 1995 (tu: Z psychologii jednostki twórczej, cz. I Chopin i Nietzsche, cz.II Ola Hansson); Poematy prozą, Kraków 2003 (Requiem aeternam; Androgyne);

W. S. Reymont, Pielgrzymka do Jasnej Góry; Wampir; Chłopi, oprac. F. Ziejka, Wrocław BN I 279;

K.H., Rostworowski, Judasz z Kariothu, w: Wybór dramatów, wstęp i oprac. J. Popiel, Wrocław 1992, BN I 281;

L. Staff, Wybór poezji, oprac. M. Jastrun, Wrocław 1985, BN I 116.

K. Tetmajer, Poezje wybrane, oprac. J. Krzyżanowski, Wrocław 1968, BN I 123.

S. Wyspiański , Wesele, oprac. J. Nowakowski, Wrocław 1977, BN I 218; Wyzwolenie, oprac. A. Łempicka, Wrocław 1970, BN I 200.

T. Żeleński –Boy, Znasz- li ten kraj? , Wrocław 1995 (5 felietonów ) ;

S. Żeromski, Wybór opowiadań, oprac. A. Hutnikiewicz, Wrocław 2003, BN I 203; Wierna rzeka, oprac. Z.J. Adamczyk, Wrocław 1978, BN 232.

J. Żuławski, Na srebrnym globie. Rękopis z księżyca, przedmowa S. Lem, Kraków 1987.

Literatura powszechna (Pozytywizm i Młoda Polska :

E.A. Poe, Opowieści niesamowite; Ch. Baudelaire, Kwiaty zła; Paryski spleen; H. Balzac, Ojciec Goriot lub Stracone złudzenia; Ch. Dickens, Oliver Twist lub Klub Pickwika; G. Flaubert, Pani Bovary; L. Tołstoj, Anna Karenina lub Wojna i pokój; F. Dostojewski, Zbrodnia i kara; Biesy lub Rodzina Karamazow; H.Ibsen, Dom lalki (Nora), E. Zola, Germinal, Nana; G. de Maupassant, opowiadania (Baryłeczka, Horla); J.K. Huysmans, Na wspak; M. Maeterlinck, Ślepcy; F. Nietsche, Tako rzecze Zaratustra; poezja symbolistów francuskich – Symboliści francuscy, BN II 46; A. Strinberg, Wybór dramatów, BN II 185 (2 do wyboru); H. James, Co wiedziała Maisie lub Portret Damy lub Plac Waszyngtona.

WIEDZA: ABSOLWENT ZNA I ROZUMIE

k_W01 w zaawansowanym stopniu – wybrane fakty, obiekty i zjawiska

kulturowe oraz dotyczące ich metody i teorie literaturoznawcze i

językoznawcze (w tym tekstologiczne) wyjaśniające złożone

zależności między nimi, stanowiące podstawową wiedzę ogólną z

zakresu polonistycznego literaturoznawstwa i językoznawstwa z

elementami kulturoznawstwa (w tym edytorstwa i liternictwa),

tworzące jej podstawy teoretyczne oraz wybrane zagadnienia z

zakresu szczegółowej wiedzy z obszaru literaturoznawstwa i

językoznawstwa polskiego

k_W02 miejsce i znaczenie polskiego literaturoznawstwa i

językoznawstwa w systemie nauk humanistycznych i

społecznych, ich specyfikę przedmiotową i metodologiczną oraz

kierunki ich rozwoju

k_W03 teorie, metodologię i terminologię ogólną i szczegółową z

zakresu literaturoznawstwa i językoznawstwa oraz szczegółową z

zakresu edytorstwa (projektowania i przygotowywania do druku

publikacji zwartych i ciągłych)

k_W04 metody analizy, interpretacji oraz edycji, redakcji, korekty

tekstów literackich, naukowych oraz popularnonaukowych w

obrębie wybranych tradycji, teorii i szkół badawczych w

literaturoznawstwie

k_W05 poszczególne fazy powstania utworu literackiego, naukowego i

popularnonaukowego, jak również znaki stosowane w aparacie

krytycznym w wydaniach krytycznych dzieł literackich,

naukowych i popularnonaukowych przy zestawiania różnych

wersji tego samego tekstu literackiego

UMIEJĘTNOŚCI: ABSOLWENT POTRAFI

k_U01 wykorzystywać posiadaną wiedzę literaturoznawczą i

językoznawczą (w tym szczególnie dotyczącą korekty, redakcji i

edycji krytycznej dzieł literackich, naukowych oraz

popularnonaukowych) – formułować i rozwiązywać złożone i

nietypowe problemy dotyczące zjawisk literackich oraz

wykonywać zadania w warunkach nie w pełni przewidywalnych

przez:

- właściwy dobór źródeł oraz informacji z nich pochodzących,

dokonywanie oceny, krytycznej analizy i syntezy tych informacji,

- właściwy dobór technik i metod pracy edytora związanych z

przygotowaniem tekstu do druku (m.in. prace organizacyjne,

adiustacja, dbałość o właściwy poziom merytoryczny,

artystyczny, graficzny, typograficzny wydawanego dzieła)

- dobór oraz stosowanie właściwych metod i narzędzi, w tym

zaawansowanych technik informacyjno-komunikacyjnych (ICT)

k_U02 formułować i analizować problemy badawcze, dobierać metody i

narzędzia ich rozwiązania z wykorzystaniem wiedzy z zakresu

literaturoznawstwa i językoznawstwa (z możliwością

uwzględnienia wiedzy z nauk pokrewnych, w tym szczególnie z

zakresu edytorstwa i liternictwa)

k_U03 rozpoznać teksty literackie oraz przeprowadzić ich krytyczną

analizę i interpretację z zastosowaniem typowych metod

literaturoznawczych pozwalających na ocenę ich znaczenia i

oddziaływania w procesie historyczno-kulturowym

k_U04 komunikować się z użyciem specjalistycznej terminologii

dotyczącej opisu tekstów literackich, naukowych

Egzamin 100%