Rozwój języka polskiego

studia pierwszego stopnia

filologia polska

4

ogólnoakademicki

obowiązkowe

Realizowany w sali

zaliczenie gramatyki opisowej współczesnego języka polskiego

Długosz-Kurczabowa Krystyna, Dubisz Stanisław, Gramatyka historyczna języka polskiego w testach, ćwiczeniach i tematach egzaminacyjnych, Warszawa 2006.

Klemensiewicz Zenon, Lehr-Spławiński Tadeusz, Urbańczyk Stanisław, Gramatyka historyczna języka polskiego, Warszawa 1981.

Mańczak Witold, Polska fonetyka i morfologia historyczna, Warszawa 1983.

Moszyński Leszek, Wstęp do filologii słowiańskiej, Warszawa 2006.

Rospond Stanisław, Gramatyka historyczna języka polskiego z ćwiczeniami, Warszawa 2007.

Słowotwórstwo języka doby staropolskiej. Przegląd formacji rzeczownikowych, pod red. Krystyny Kleszczowej, Katowice 1996.

1. Udział w wykładzie: 15 h / 0.5 ECTS

2. Praca własna studenta: 15h / 0.5 ECTS

- samodzielne studiowanie literatury

- przygotowanie do egzaminu

Celem nauczania przedmiotu jest poznanie zmian (głównie fonetycznych, częściowo także fleksyjnych i słowotwórczych) zachodzących w systemie języka polskiego od rozpadu epoki prasłowiańskiej do czasów współczesnych, a także opanowanie umiejętności interpretacji zjawisk językowych w zabytkach języka polskiego i dziełach literatury polskiej.

Treści przedmiotu

Problematyka wykładu

1. Metody badań językoznawstwa diachronicznego; pochodzenie języka polskiego; wspólnota praindoeuropejska i prasłowiańska; miejsce

języka scs wśród innych języków słowiańskich; periodyzacja dziejów języka polskiego.

2. Rozwój systemu fonologicznego polszczyzny; przedpolski system wokaliczny i konsonantyczny.

3. Rozwój polskiego systemu deklinacyjnego: podstawa rozwojowa polskiej deklinacji imiennej, rzeczownikowa i zaimkowa odmiana przymiotników.

4. Rozwój polskiego systemu koniugacyjnego.

5. Ogólna charakterystyka tendencji rozwojowych polskiego słowotwórstwa; przeobrażenia znaczeń strukturalnych (zjawisko leksykalizacji); powstanie nowych formantów; zmiany funkcji i żywotności formantów; tendencje rozwojowe w zakresie derywacji.

1. Długosz-Kurczabowa Krystyna, Dubisz Stanisław, Gramatyka historyczna języka polskiego, Warszawa 2006.

2. Dubisz Stanisław, Język – historia – kultura (wykłady, studia, analizy), t. 1- 3, Warszaw 2002-2012.

4. Furdal Antoni, O przyczynach zmian głosowych w języku polskim, Wrocław 1964, s. 15-33.

5. Teksty staropolskie. Analizy i interpretacje, pod red. Wandy Decyk-Zięby i Stanisława Dubisza, Warszawa 2003.

Wiedza:

1. student zna podstawowe pojęcia i metody z zakresu przedmiotu; k_W03

2. rozumie i rozpoznaje zjawiska historyczne; k_W01

3. sytuuje zjawiska historyczne w czasie; k_W01.

Umiejętności:

4. student analizuje podstawowe zjawiska fonetyczne i gramatyczne w tekstach historycznych; k_U01

5. interpretuje współczesne zjawiska językowe, wykorzystując wiedzę o rozwoju języka; k_U03

6. stosuje odpowiedni aparat pojęciowy i terminologię do opisu dawnych procesów fonetycznych i zjawisk gramatycznych; k_U04.

A. Sposób zaliczenia przedmiotu: egzamin

B. Metody sprawdzania wiedzy:

egzamin pisemny (efekty 1, 2, 3, 4, 5, 6) 100%

C. Kryteria oceny końcowej:

próg oceny dostatecznej 60%

Obecność na wykładzie jest obowiązkowa.