Psychologia osiągnięć i twórczości - aspekty osobowościowe i społeczne

Przedmiot ma na celu dostarczenie wiedzy i prezentacji problemów charakterystycznych dla obszaru współczesnych nurtów badawczych istniejących w psychologii twórczości, osobowości, społecznej oraz aksjologii. Zasadniczym celem zajęć w zakresie umiejętności jest przygotowanie studentów do rozpoznawania praktycznego wymiaru psychologii twórczości. Tym samym studenci nabędą kompetencji w zakresie diagnozowania osobowości twórczej oraz zostaną uwrażliwieni na rolę rozwoju osobowości.

Zajęcia obejmują cztery krzyżujące się obszary zagadnień: psychologię osiągnięć i zdolności, psychologię twórczości, osobowość ludzi twórczych (w tym naukowców) oraz wartości ludzi twórczych.

1. W części pierwszej przedstawione zostaną zagadnienia odejmujące realizację potrzeb charakterystyczną u ludzi z określonymi zdolnościami i osiągnięciami zawodowymi,

2. Część druga będzie skupiała się na kryteriach twórczości (twórczość jako cecha wytworu – trafność, oryginalność, niezwykłość, konieczność, wartość estetyczna oraz twórczość jako cecha myślenia – płynność, giętkość, oryginalność).

3. W części trzeciej zostaną omówione takie problemy, jak osobowość twórcza i jej składniki w różnych grupach twórców (kompetencje, pozytywne relacje społeczne, autonomia, satysfakcja z pracy, wytrwałość w przeciwnościach, łatwa adaptacja, spontaniczność, śmiałość i giętkość poznawcza, wysokie poczucie sensu oraz jakości życia).

4. Część czwarta dotyczy natomiast sfery aksjologicznej charakterystycznej zarówno dla dzieł, jak i przejawiającej się u samych twórców. W podsumowaniu zajęć opisane zostaną współczesne nurty badawcze, które można zaobserwować w psychologii osiągnieć i twórczości oraz wymiar etyczny im towarzyszący.

A.1. wykorzystywana podczas zajęć

1. Gałkowska-Jakubik M. (2008). Mieć czy być? Weryfikacja empiryczna koncepcji Ericha Fromma. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

2. Mróz B. (2011). Poczucie jakości życia u pracowników wyższego szczebla: uwarunkowania osobowościowe i aksjologiczne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

3. Mróz B. (2015). 20 lat później – osobowość i hierarchia wartości wybitnych aktorów polskich. Badania podłużne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

4. Strzałecki A. (2003). Psychologia twórczości. Między tradycją a ponowoczesnością. Warszawa: Wydawnictwo UKSW.

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta

1. Brzeziński J., Hornowska E. (1993) (red.), Z psychometrycznych problemów diagnostyki psychologicznej. Poznań: Wydawnictwo UAM.

2. Mróz B. (2012b). Sense of purpose in life vs. creative activity motivators in senior managers. Management, 16 (2), 130–140.

3. Strzałecki A. (2010). Twórczość i prawdopodobieństwo subiektywne osiągania celów życiowych a czas psychologiczny. W: S. Bedyńska, G. Sędek (red.). Życie na czas. Perspektywy badawcze postrzegania czasu (s. 307–328). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

4. Zawadzki B., Strelau J. (2003). Identyfikacja trzech podstawowych prototypów osobowości w grupach polskich: próba reorientacji badań nad osobowością z koncepcji cech w koncepcję typów? Studia Psychologiczne, 41 (4), 217–242.

B. Literatura uzupełniająca

1. Deci E.L., Ryan (2002). (red.). Handbook of Self-Determination Research. Rochester, NY: University of Rochester Press.

2. Rokeach M. (1973). The Nature of Human Values. London: Sage.

3. Trempała J. (2004). Kilka uwag o temporalnym uwikłaniu przedmiotu badań psychologii rozwojowej. Psychologia. Edukacja i Społeczeństwo, 1, 73–86.

Wiedza:

K_W01 – Zna i definiuje podstawowe założenia i koncepcje w obszarze psychologii tówrczości, wymienia ich zalety i ograniczenia.

K_W03– Ma pogłębioną i uporządkowaną wiedzę nt. specyfiki przedmiotowej i metodologicznej psychologii twórczości (zna główne szkoły, orientacje badawcze, strategie i metody badań stosowanych w naukach społecznych.

K_W07 – Posiada rozszerzoną wiedzę o wpływie na rzeczywistość społeczną i kulturową oraz jej odbiorze, w aspekcie mechanizmów psychologicznych.

Umiejętności:

K_U05 Ma pogłębione umiejętności obserwowania, diagnozowania, racjonalnego oceniania złożonych sytuacji psychologicznych oraz analizowania motywów i wzorów ludzkich zachowań.

K_U07 – Potrafi samodzielnie planować i realizować własne uczenie się poprzez całe życie i ukierunkowywać innych w tym zakresie.

Pisemne zaliczenie

• ocena dostateczna: jeśli student uzyska powyżej 60% punktów

• ocena dobra: jeśli student uzyska powyżej 75% punktów

• ocena bardzo dobra: jeśli student uzyska powyżej 90% punktów