Biologia i ekologia chwastów

Informacje ogólne

Kod przedmiotu:	6.5-BiECH
Kod Erasmus / ISCED:	13.0 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0512) Biochemia Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu:	Biologia i ekologia chwastów
Jednostka:	Instytut Biologii
Grupy:
Punkty ECTS i inne:	(brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS: roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS; tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h; 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się; tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS; nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta. zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia:	polski
Rodzaj przedmiotu:	fakultatywne
Tryb prowadzenia:	Realizowany w sali Realizowany w terenie
Wymagania:
Literatura uzupełniająca:	Mowszowicz J. 1986. Krajowe chwasty polne i ogrodowe. Przewodnik do oznaczania. PWRiL, Warszawa. Sudnik-Wójcikowska B., Koźniewska B. 1988. Słownik z zakresu synantropizacji szaty roślinnej. Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa. Szafer W., Zarzycki K. (red). 1972. Szata roślinna Polski. T. I. PWN, Warszawa. Ratyńska H. Zanim zginą maki i kąkole... 2003. Wyd. Klubu Przyrodników, Świebodzin. Nowiński M. 1960. Chwasty i człowiek. Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk. Wyd. Popularnonaukowe - Nauki biologiczne Nr. 6, Poznań. Falińska K. 1996. Ekologia roślin. PWN, Warszawa. Łabno G. 2007. Ekologia - słownik encyklopedyczny. Wyd. Europa, Kielce. Czasopisma: Ekologia Polska, Plant Ecology, Weed Research, Weed Science i in.
Skrócony opis:	A. Wymagania formalne: zaliczony kurs: Botanika ogólna. B. Wymagania wstępne: znajomość podstawowych zagadnień z biologii i ekologii na poziomie szkoły ponadpodstawowej, umiejętność przygotowywania i prezentowania zadanego zagadnienia z zakresu biologii i ekologii. Cel przedmiotu: zrozumienie zagadnień dotyczących biologii i ekologii chwastów.
Pełny opis:	Treści programowe A. Problematyka ćwiczeń laboratoryjnych: Klasyfikacje roślin synantropijnych. Biologia chwastów, a możliwości ich utrzymania się na polach uprawnych. Grupy biologiczne chwastów polnych. Ważniejsze właściwości biologiczne chwastów (np. potencjał reprodukcyjny, sposoby rozsiewania się chwastów, przebieg i warunki kiełkowania nasion chwastów). Ekologiczne grupy chwastów segetalnych. Konkurencja w agrocenozie. Układ przestrzenny chwastów w łanach roślin uprawnych. Chwasty – specjaliści lnowi. Fitoindykacja – znaczenie chwastów wskaźnikowych w ocenie warunków siedliskowych. Chwasty upraw zbożowych i okopowych oraz siedlisk ruderalnych. Morfologia, właściwości biologiczne, przyczyny dominacji i trudności w zwalczaniu wybranych ekspansywnych gatunków chwastów segetalnych i ruderalnych. Chwasty ginące i rzadkie polskich agrocenoz – analiza przyczyn zanikania ich populacji na wybranych przykładach. Poznanie wybranych gatunków chwastów segetalnych i ruderalnych oraz ich diaspor. B. Problematyka kursu terenowego: Rozpoznawanie w terenie gatunków chwastów w różnych typach upraw: zbożowych, okopowych oraz chwastów siedlisk ruderalnych. Rozpoznawanie zbiorowisk chwastów upraw zbożowych i okopowych.
Literatura:	Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć: 1. Wykorzystywana podczas zajęć Woźnica Z. 2008. Herbologia. Podstawy, biologia, ekologia i zwalczanie chwastów. PWRiL, Warszawa. Aldrich R.J. 1997. Ekologia chwastów w roślinach uprawnych – Podstawy zwalczania chwastów. Wyd. Chemia i Inżynieria Ekologiczna, Opole. Nowak S., Nowak A. 2011. Chwasty zagrożone i ginące województwa opolskiego. Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego, Opole. Zarzycki K., Trzcińska-Tacik H., Różański W., Szeląg Z., Wołek J., Korzeniak U. 2002. Ecological indicator values of vascular plants of Poland. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków. Holubicz-Kliza G. 2004. Rolniczy atlas chwastów. IUNG, Puławy. Tymrakiewicz W. 1959. Atlas chwastów. PWRiL, Warszawa. Skrzypczak G., Blecharczyk A., Swędrzyński A. 1996. Podręczny atlas chwastów. Wyd. Medix Plus, Poznań. Kulpa W. 1958. Owoce i nasiona chwastów. Klucze do oznaczania. PWN, Warszawa. Nowak S., Nowak A., Jermaczek A. 2013. Zagrożone chwasty polne Opolszczyzny i ich ochrona. Wyd. Klubu Przyrodników, Świebodzin. Jäger E.J., Müller F., Ritz C.M., Welk E., Wesche K. 2017. Rothmaler - Exkursionsflora von Deutschland. Gefässpflanzen: Atlasband. 13 Auflage. Springer Spektrum, Berlin. Matuszkiewicz W. 2008. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. PWN, Warszawa. 2. Studiowana samodzielnie przez studenta jw.
Efekty uczenia się:	Wiedza K_W13_przedstawia historyczne i współczesne przyczyny zróżnicowania chwastów w różnych typach siedlisk_P6S_WG K_W14_wyjaśnia podstawowe reguły i opisuje mechanizmy funkcjonowania chwastów na poziomie agrobiocenozy i agroekosystemu_P6S_WG K_W20_interpretuje elementarne zasady klasyfikacji i nomenklatury roślin uznanych za chwasty oraz wymienia główne grupy systematyczne_P6S_WG K_W27_przedstawia podstawowe metody i techniki prowadzenia badań terenowych w środowisku przyrodniczym oraz możliwości ich wykorzystania w ochronie przyrody_P6S_WG Umiejętności K_U02_wykorzystuje podstawowe metody i techniki stosowane w pracy terenowej w środowisku przyrodniczym_P6S_UW K_U03_posługuje się biologiczną literaturą naukową w języku ojczystym_P6S_UK K_U05_samodzielnie wyszukuje i korzysta z dostępnych źródeł informacji biologicznej, w tym ze źródeł elektronicznych_P6S_UW K_U08_przeprowadza obserwacje oraz wykonuje w terenie lub laboratorium proste pomiary fizyczne, biologiczne i chemiczne_P6S_UO K_U09_dokonuje syntezy danych pochodzących z różnych źródeł i wyciąga na tej podstawie wnioski_P6S_UO K_U010_w dyskusji specjalistycznej potrafi posługiwać się językiem naukowym typowym dla nauk biologicznych_P6S_UK K_U013_uczy się samodzielnie wyznaczonych zagadnień_P6S_UU Kompetencje społeczne K_K01_wykazuje zainteresowanie podstawowymi zjawiskami i procesami przyrodniczymi, w szczególności biologicznymi, rozumiejąc potrzebę ciągłego kształcenia się_P6S_KK K_K03_jest odpowiedzialny za powierzony sprzęt i własną pracę oraz szanuje pracę innych_P6S_KO K_K06_rozumie potrzebę podnoszenia kompetencji zawodowych i osobistych_P6S_KR K_K12_wykazuje postawę otwartości na współpracę z innymi osobami oraz zaangażowanie w pracę grupową_P6S_KR
Metody i kryteria oceniania:	Metody dydaktyczne: • ćwiczenia laboratoryjne: obserwacja mikroskopowa i makroskopowa materiału roślinnego, prezentacja, dyskusja, praca w grupach • kurs terenowy: dydaktyczna wycieczka terenowa Sposób zaliczenia: • ćwiczenia laboratoryjne: zaliczenie z oceną • kurs terenowy: zaliczenie z oceną Formy zaliczenia: • ćwiczenia laboratoryjne: ocena zaliczeniowa na podstawie ocen cząstkowych otrzymywanych w trakcie trwania semestru na podstawie aktywnego uczestnictwa w dyskusji, zaliczenia kolokwium oraz poprawnie wykonanych i opisanych rysunków • kurs terenowy: ocena zaliczeniowa na podstawie aktywności na zajęciach oraz sprawozdania z zajęć w terenie Podstawowe kryteria: L: ustalenie oceny zaliczeniowej na podstawie ocen cząstkowych, poprawności wykonania i opisania rysunków oraz aktywności na zajęciach KT: ustalenie oceny na podstawie analizy wnikliwości i adekwatności treści sprawozdania z zajęć oraz aktywności podczas ćwiczeń terenowych

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Opolski.