Uniwersytet Opolski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Prawo konstytucyjne

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 9.BW.D3.1.PK
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Prawo konstytucyjne
Jednostka: Instytut Nauk Prawnych
Grupy: Plan zajęć I bezpieczeństwo wewnętrzne semestr zimowy 2024/25
Punkty ECTS i inne: 5.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Poziom studiów:

I stopień

Kierunek studiów:

bezpieczeństwo wewnętrzne

Semestr, w którym realizowany jest przedmiot:

1

Profil kształcenia:

ogólnoakademicki

Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Tryb prowadzenia:

Mieszany: realizowany zdalnie i w sali
Realizowany w sali
Realizowany w terenie
Realizowany zdalnie

Literatura uzupełniająca:

Wybrane artykułu naukowe, przede wszystkim z:

- "Przeglądu Konstytucyjnego"

- "Przeglądu Sejmowego"

- "Państwa i Prawa"

- materiały przesłane przez prowadzącego zajęcia

Nakład pracy studenta:

A. Godziny kontaktowe: 75 h/ 3 ECTS

Udział w zajęciach: 30h

Udział w innych formach kontaktu bezpośredniego* 45h


B. Praca własna studenta: 50h/ 2 ECTS

Przygotowanie do zajęć: 25h

Przygotowanie do zaliczenia: 25 h


Założenia:

1. Zaznajomienie studentów ze specyfiką i szczególną rolą prawa konstytucyjnego, jako gałęzi wytyczającej granice regulacji normatywnej

pozostałych źródeł prawa powszechnie i wewnętrznie obowiązującego.

2. Zaznajomienie studentów z zasadami i regułami stanowiącymi fundament demokratycznego państwa, przestrzegającego wolności i

praw człowieka i obywatela

3. Nauczenie studentów umiejętności oceniania regulacji normatywnych przez pryzmat zasad, reguł i specyfiki prawa konstytucyjnego.

Skrócony opis:

Zaznajomienie studentów ze specyfiką i szczególną rolą prawa konstytucyjnego, jako gałęzi wytyczającej granice regulacji normatywnej pozostałych źródeł prawa powszechnie i wewnętrznie obowiązującego. Zaznajomienie studentów z zasadami i regułami stanowiącymi fundament demokratycznego państwa, przestrzegającego wolności i praw człowieka i obywatela.

Pełny opis:

Opis: Wprowadzenie do prawa konstytucyjnego, prawo konstytucyjne w znaczeniu wąskim i szerokim, normy prawa konstytucyjnego, prawo konstytucyjne a pozostałe gałęzie prawa; ustrój polityczny, państwowy, społeczno-gospodarczy, źródła prawa, wolności i prawa jednostki w RP. zasady ustrojowe (pojęcie i znaczenie), zasady funkcjonowania władzy ustawodawczej, zasady funkcjonowania władzy wykonawczej, zasady funkcjonowania władzy sądowniczej, stany

1. Źródła prawa (r. 3 Konstytucji)

2. Zasady ustrojowe (r. 1 Konstytucji)

3. Wolności i prawa człowieka i obywatela (r. 2 Konstytucji)

4. Władza ustawodawcza.

5. Władza wykonawcza.

6. Władza sądownicza.

7. Stany nadzwyczajne.

• Pojęcie „prawa konstytucyjnego”

• Przedmiot i zakres prawa konstytucyjnego

• Prawo konstytucyjne jako „prawo orzecznicze”

• Pojęcie źródeł prawa i systemu źródeł prawa

• Hierarchiczna struktura systemu prawa

• Umowa międzynarodowa jako źródło prawa: pojęcie, rodzaje, , miejsce w hierarchii źródeł prawa

• Prawo polskie a prawo UE

• Rozporządzenia

• Akty prawa miejscowego

• Akty prawa wewnętrznego

• Konstytucja jako najwyższe prawo Rzeczypospolitej

• Konstytucja jako ustawa zasadnicza

• Pojęcie, ewolucja i znaczenie podstawowych zasad ustrojowych

• Zasada dobra wspólnego

• Zasada republikańskiej formy państwa

• Standardy demokratycznego państwa prawnego

• Zasady wynikające z zasady demokratycznego państwa prawnego: ochrona praw nabytych, ochrona interesów w toku, zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa, prawidłowej legislacji, lex retro non agit, vacatio legis – analiza w oparciu o orzecznictwo trybunału Konstytucyjnego

• Suwerenność i niepodległość państwa

• Społeczeństwo obywatelskie

• Zasada suwerenności narodu

• Formy demokracji bezpośredniej: zgromadzenia ludowe, ustawodawcza inicjatywa ludowa, veto ludowe, konsultacje społeczne, referendum

• Rodzaje referendum ogólnokrajowego

• Ustawodawcza inicjatywa ludowa

• Geneza i rozwój wolności i praw człowieka i obywatela

• Podstawowe pojęcia dotyczące statusu jednostki

• Prawo do życia

• Prawo do sądu

• Prawo do prywatności

• Prawo do nietykalności

• Godność

• Wolność

• Równość

• Podmiot wolności i praw

• Przedmiot wolności i praw

• Granice wolności i praw

• Środki ochrony wolności i praw

• Pojęcie i charakter prawny obowiązku

• Korelacja prawo – obowiązek

• Wierność Rzeczypospolitej

• Przestrzeganie prawa

• Ponoszenie ciężarów i świadczeń publicznych

• Obrona Ojczyzny

• Dbałość o stan środowiska

• Parlament w systemie organów państwa

• Parlament jako organ władzy ustawodawczej

• System parlamantarno-gabinetowy w Polsce

• Sejm, Senat a Zgromadzenie Narodowe

• Znaczenie większości parlamentarnej; rola i prawa opozycji

• Funkcje Parlamentu

• Mandat parlamentarny

• Prawa i obowiązki posła i senatora

• Immunitet materialny i formalny

• Nietykalność

• Incompatibilitas

• Prezydent jako głowa państwa i organ władzy wykonawczej

• Kompetencje Prezydenta i formy ich wykonywania

• Akty urzędowe Prezydenta – prerogatywy, kontrasygnata

• Prezydent a Rada Ministrów; Rada Gabinetowa

• Rada Ministrów jako organ władzy wykonawczej

• Powoływanie i odwoływanie Rady Ministrów oraz poszczególnych ministrów

• Odpowiedzialność parlamentarna – wotum zaufania, wotum nieufności

• Odpowiedzialność konstytucyjna

• Odpowiedzialność Prezydenta, Rady Ministrów, Premiera i poszczególnych ministrów

• Zasady ustrojowe dotyczące władzy sądowniczej

• Niezawisłość sędziowska i status sędziów

• Istota oraz struktura wymiaru sprawiedliwości w Polsce: Sąd Najwyższy, Sądy powszechne, Sądy administracyjne, Sądy wojskowe

• Trybunał Konstytucyjny

• Trybunał Stanu

• Ogólna charakterystyka stanów nadzwyczajnych: Stan wojenny, Stan wyjątkowy, Stan klęski żywiołowej, Stan wojny

• Stany nadzwyczajne a status jednostki

• Pojęcie „prawa konstytucyjnego”

• Przedmiot i zakres prawa konstytucyjnego

• Prawo konstytucyjne jako „prawo orzecznicze”

• Źródła prawa w konstytucji RP

• Prawo polskie a prawo UE a prawo międzynarodowe Konstytucja jako najwyższe prawo Rzeczypospolitej

• Państwo prawa

• Pojęcie źródeł prawa i systemu źródeł prawa

• Hierarchiczna struktura systemu prawa

• Konstytucja jako ustawa zasadnicza

• Ustawa – ustawa o ogłaszaniu aktów normatywnych, zasady techniki prawodawczej

• Umowa międzynarodowa jako źródło prawa: pojęcie, rodzaje, miejsce w hierarchii źródeł prawa

• Rozporządzenia

• Akty prawa miejscowego, akty prawa wewnętrznego

• Zasada dobra wspólnego

• Zasada republikańskiej formy państwa

• Zasada demokratycznego państwa prawnego

• Znaczenie ustrojowe

• Suwerenność i niepodległość państwa

• Społeczeństwo obywatelskie

• Formy demokracji bezpośredniej

• Zasada suwerenności narodu

• Formy demokracji bezpośredniej: zgromadzenia ludowe, ustawodawcza inicjatywa ludowa, veto ludowe, konsultacje społeczne, referendum

• Rodzaje referendum ogólnokrajowego – analiza na podstawie Konstytucji RP

• Ustawodawcza inicjatywa ludowa

• Godność, wolność, równość

• Geneza i rozwój wolności i praw człowieka i obywatela – uwagi wprowadzające

• Gwarancje międzynarodowe a Konstytucja RP

• Systematyka rozdziału II Konstytucji RP

• Podstawowe pojęcia dotyczące statusu jednostki

• Pojęcie i charakter prawny obowiązku

• Korelacja prawo – obowiązek

• Wierność Rzeczypospolitej

• Przestrzeganie prawa

• Ponoszenie ciężarów i świadczeń publicznych

• Obrona Ojczyzny

• Dbałość o stan środowiska

Literatura:

Banaszak B., Prawo konstytucyjne,

Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu

Sarnecki P., (red.) Prawo konstytucyjne RP

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej.

Ustawa o ogłaszaniu aktów normatywnych

Zasady techniki prawodawczej

Ustawa o umowach międzynarodowych

Ustawa o partiach politycznych

Ustawa o referendum ogólnokrajowym

Ustawa o wykonywaniu inicjatywy ustawodawczej przez obywateli

Ustawa o Rzeczniku Praw Obywatelskich

Ustawa o Rzeczniku Praw Dziecka

Ustawa o Trybunale Stanu

Ustawa o umowach międzynarodowych

Ustawa o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym

Ustawa o Radzie Ministrów

Komentarze do ww.

Efekty uczenia się:

Wiedza: student zna i rozumie:

1.W_ PK1 W zaawansowanym stopniu zna konstytucyjne organy władzy, ich strukturę organizacyjną i kompetencje (K_W02)

2.W_PK2 rodzaje więzi społecznych wynikających z norm konstytucyjnych (K_W04)

Umiejętności: student potrafi

3.U_ PK1 Posługiwać się orzecznictwem Trybunały Konstytucyjnego, literaturą z zakresu Prawa Konstytucyjnego oraz dostępnymi bazami danych (np.LEX) (K_U04)

4.U_ PK2 Uczyć się samodzielnie przez całe życie, wykorzystując wiedzę zdobyta podczas studiów w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych( K_U08)

Kompetencje społeczne: student jest gotów do

5.K_ PK 2 Kreowania postaw i wzorców etycznego zachowania się przez funkcjonariuszy publicznych(K_K05)

Metody i kryteria oceniania:

Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin:

A. Formy zajęć:

wykład i ćwiczenia

B. Tryb realizacji:

w sali dydaktycznej

C. Liczba godzin

15h / 15h

D. Sposób zaliczenia

Ćwiczenia - zaliczenie z oceną, forma pisemna

Wykład - egzamin pisemny, forma pisemna

Metody dydaktyczne:

Wykład tradycyjny,

wykład konwersatoryjny,

wykład z prezentacją multimedialną,

sporządzanie projektów pism,

dyskusja,

rozwiązywanie testów i kazusów

Metody i kryteria oceniania:

A. Formy zaliczenia (weryfikacja efektów uczenia się)

Praca zaliczeniowa (efekty 1,2);

Zadania cząstkowe (efekty 3,4).

B. Podstawowe kryteria ustalenia oceny

Ustalenie oceny końcowej z ćwiczeń: obecność na zajęciach, zaliczenie końcowe - praca pisemna (test otwarty)

Ocena końcowa z przedmiotu:

• Ocena bardzo dobry (bdb) – 5,0 – osiągnięcie

zakładanych efektów uczenia się

obejmujących wszystkie istotne aspekty (≥

91% stopnia opanowania wiedzy);

• Ocena dobry plus (db plus) – 4,5 – osiągnięcie

zakładanych efektów uczenia się

obejmujących wszystkie istotne aspekty z

pewnymi błędami lub nieścisłościami (≤81-

90% stopnia opanowania wiedzy);

• Ocena dobry (db) – 4,0 – osiągnięcie

zakładanych efektów uczenia się z

pominięciem niektórych mniej istotnych

aspektów (≤71-80% stopnia opanowania

wiedzy);

• Ocena dostateczny plus (dst plus) – 3,5 –

osiągnięcie zakładanych efektów uczenia się z

pominięciem niektórych istotnych aspektów

lub z istotnymi nieścisłościami (≤61-70%

stopnia opanowania wiedzy);

• Ocena dostateczny (dst) – 3,0 – osiągnięcie

zakładanych efektów uczenia się z

pominięciem niektórych ważnych aspektów

lub z poważnymi nieścisłościami (≤51-60%

stopnia opanowania wiedzy);

• Ocena niedostateczny (ndst) – 2,0 – brak

osiągnięcia zakładanych efektów k uczenia się

(≤50% stopnia opanowania wiedzy).

Praktyki zawodowe:

Nie dotyczy.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2024/2025" (zakończony)

Okres: 2024-10-01 - 2025-02-28
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Katarzyna Pluta
Prowadzący grup: Katarzyna Pluta
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin
Dyscyplina:

nauki prawne

Literatura uzupełniająca:

materiały przesłane przez prowadzącego

Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Tryb prowadzenia:

Mieszany: realizowany zdalnie i w sali
Realizowany w sali
Realizowany w terenie
Realizowany zdalnie

Skrócony opis:

1. Zaznajomienie studentów ze specyfiką i szczególną rolą prawa konstytucyjnego, jako gałęzi wytyczającej granice regulacji normatywnej pozostałych źródeł prawa powszechnie i wewnętrznie obowiązującego.

2. Zaznajomienie studentów z zasadami i regułami stanowiącymi fundament demokratycznego państwa, przestrzegającego wolności i praw człowieka i obywatela

3. Nauczenie studentów umiejętności oceniania regulacji normatywnych przez pryzmat zasad, reguł i specyfiki prawa konstytucyjnego.

Pełny opis:

Tematyka wykładów

1. Prawo konstytucyjne w znaczeniu wąskim i szerokim, normy prawa konstytucyjnego

2. Prawo konstytucyjne a pozostałe gałęzie prawa

3. ustrój polityczny, państwowy, społeczno-gospodarczy

4. systemy rządów klasyczne zmodyfikowane i mieszane

5. podobieństwa i różnice odpowiedzialności politycznej i konstytucyjnej

6. konstytucyjne zasady podstawowe (pojęcie i znaczenie)

7. zasada demokratycznego państwa prawnego

8. zasady suwerenności państwa i narodu

9. zasada trójpodziału władz

10. zasada republikańskiej formy państwa

11. zasada pomocniczości

12. zasada dobra wspólnego

13. zasada przyrodzonej godności osobowej

14. Zasady funkcjonowania władzy ustawodawczej

15. Zasady funkcjonowania władzy wykonawczej

16. Zasady funkcjonowania władzy sądowniczej

17. Podstawowe zasady prawa wyborczego

Tematyka ćwiczeń

1. Źródła prawa powszechnie obowiązującego (katalog, hierarchia, reguły kolizyjne); ce-chy i charakterystyka konstytucji, ustaw, rozporządzeń z mocą ustawy, rozporządzeń wykonawczych, aktów prawa miejscowego; różnica między prawem międzynarodo-wym a ponadnarodowym, pozycja prawa międzynarodowego w systemie źródeł prawa powszechnie obowiązującego;

2. Źródła prawa wewnętrznie obowiązującego i ich cechy;

3. Partie polityczne (definicje p.p, instytucjonalizacja p.p., rejestr p.p., majątek partii);

4. Prawo wyborcze (prawo wybierania i wybieralności, odniesienie definicji cechujących wybory w Polsce do regulacji kodeksu);

5. Władza ustawodawcza (funkcje wł.u., bikameralizm nierównoprawny parlamentu, supremacja Sejmu, kompetencje Sejmu i Senatu, organy izb, ich powoływanie i kom-petencje);

6. Władza wykonawcza (rozdzielenie funkcji pomiędzy głowę państwa a rząd w syste-mie parlamentarnym; Prezydent RP, jego powoływanie, funkcje, status i kompeten-cje; Rada Ministrów, jej status i kompetencje w strukturze władzy wykonawczej, skład RM, powoływanie i odwoływanie rządu oraz ministrów; odpowiedzialność konstytucyjna władzy wykonawczej);

7. Władza sądownicza (jej pozycja względem pozostałych władz, struktura wł.s., two-rzenie sądów i ich znoszenie; powoływanie sędziów i przejście w stan spoczynku; specyfika, pozycja, skład i kompetencje SN, NSA, TK, TS).

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2024/2025" (w trakcie)

Okres: 2025-03-01 - 2025-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Anna Frankiewicz-Bodynek, Katarzyna Pluta
Prowadzący grup: (brak danych)
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2025/2026" (jeszcze nie rozpoczęty)

Okres: 2025-10-01 - 2026-02-28
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Katarzyna Pluta
Prowadzący grup: (brak danych)
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin
Dyscyplina:

nauki prawne

Literatura uzupełniająca:

materiały przesłane przez prowadzącego

Rodzaj przedmiotu:

obowiązkowe

Tryb prowadzenia:

Mieszany: realizowany zdalnie i w sali
Realizowany w sali
Realizowany w terenie
Realizowany zdalnie

Skrócony opis:

1. Zaznajomienie studentów ze specyfiką i szczególną rolą prawa konstytucyjnego, jako gałęzi wytyczającej granice regulacji normatywnej pozostałych źródeł prawa powszechnie i wewnętrznie obowiązującego.

2. Zaznajomienie studentów z zasadami i regułami stanowiącymi fundament demokratycznego państwa, przestrzegającego wolności i praw człowieka i obywatela

3. Nauczenie studentów umiejętności oceniania regulacji normatywnych przez pryzmat zasad, reguł i specyfiki prawa konstytucyjnego.

Pełny opis:

Tematyka wykładów

1. Prawo konstytucyjne w znaczeniu wąskim i szerokim, normy prawa konstytucyjnego

2. Prawo konstytucyjne a pozostałe gałęzie prawa

3. ustrój polityczny, państwowy, społeczno-gospodarczy

4. systemy rządów klasyczne zmodyfikowane i mieszane

5. podobieństwa i różnice odpowiedzialności politycznej i konstytucyjnej

6. konstytucyjne zasady podstawowe (pojęcie i znaczenie)

7. zasada demokratycznego państwa prawnego

8. zasady suwerenności państwa i narodu

9. zasada trójpodziału władz

10. zasada republikańskiej formy państwa

11. zasada pomocniczości

12. zasada dobra wspólnego

13. zasada przyrodzonej godności osobowej

14. Zasady funkcjonowania władzy ustawodawczej

15. Zasady funkcjonowania władzy wykonawczej

16. Zasady funkcjonowania władzy sądowniczej

17. Podstawowe zasady prawa wyborczego

Tematyka ćwiczeń

1. Źródła prawa powszechnie obowiązującego (katalog, hierarchia, reguły kolizyjne); ce-chy i charakterystyka konstytucji, ustaw, rozporządzeń z mocą ustawy, rozporządzeń wykonawczych, aktów prawa miejscowego; różnica między prawem międzynarodo-wym a ponadnarodowym, pozycja prawa międzynarodowego w systemie źródeł prawa powszechnie obowiązującego;

2. Źródła prawa wewnętrznie obowiązującego i ich cechy;

3. Partie polityczne (definicje p.p, instytucjonalizacja p.p., rejestr p.p., majątek partii);

4. Prawo wyborcze (prawo wybierania i wybieralności, odniesienie definicji cechujących wybory w Polsce do regulacji kodeksu);

5. Władza ustawodawcza (funkcje wł.u., bikameralizm nierównoprawny parlamentu, supremacja Sejmu, kompetencje Sejmu i Senatu, organy izb, ich powoływanie i kom-petencje);

6. Władza wykonawcza (rozdzielenie funkcji pomiędzy głowę państwa a rząd w syste-mie parlamentarnym; Prezydent RP, jego powoływanie, funkcje, status i kompeten-cje; Rada Ministrów, jej status i kompetencje w strukturze władzy wykonawczej, skład RM, powoływanie i odwoływanie rządu oraz ministrów; odpowiedzialność konstytucyjna władzy wykonawczej);

7. Władza sądownicza (jej pozycja względem pozostałych władz, struktura wł.s., two-rzenie sądów i ich znoszenie; powoływanie sędziów i przejście w stan spoczynku; specyfika, pozycja, skład i kompetencje SN, NSA, TK, TS).

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2025/2026" (jeszcze nie rozpoczęty)

Okres: 2026-03-01 - 2026-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Anna Frankiewicz-Bodynek, Katarzyna Pluta
Prowadzący grup: (brak danych)
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Opolski.
pl. Kopernika 11a, 45-040 Opole https://uni.opole.pl kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.2.0-4 (2025-05-14)