Technologies in waste management

zapoznanie studentów z szeroko pojętą gospodarką odpadami, podstawowymi technologiami stosowanymi w gospodarce odpadami, budową i funkcjonowaniem nowoczesnych instalacji odzysku i unieszkodliwiania odpadów oraz podstawami prawnymi w tym zakresie, wykształcenie wśród studentów potrzeby postępowania zgodnie z zasadami racjonalnej gospodarki odpadami (wykład), nabycie umiejętności wykonywania analiz fizyko-chemicznych odpadów w aspekcie ich wykorzystania gospodarczego lub oddziaływania na środowisko oraz interpretacji uzyskanych wyników, posługując się aktualnie obowiązującymi procedurami analitycznymi (np. Polskie Normy, referencyjne metody analityczne z Rozporządzeń wykonawczych do Ustaw) (laboratoria); umiejętność interpretacji uzyskanych wyników analiz laboratoryjnych oraz ich dyskusja z krajową i międzynarodową literaturą naukową.

A. Problematyka wykładu i zajęć konwersatoryjnych:

Wprowadzenie do zagadnienia gospodarki odpadami (definicje pojęć, źródła powstawania odpadów, zasady i system gospodarki odpadami itp.). Zapoznanie z obowiązującą Ustawą o odpadach. Podstawy i kryteria klasyfikowania odpadów, klasyfikacje obowiązujące w kraju. Organizacja gospodarki odpadami. Metody i środki minimalizacji powstawania i maksymalizacji wykorzystania odpadów, w tym m. in. recyrkulacja surowców i odzysk energii z odpadów oraz technologie mało- i bezodpadowe. Gospodarka odpadami komunalnymi (charakterystyka odpadów stałych /OKS/; właściwości technologiczne OKS; sposoby postępowania z odpadami (odzysk, unieszkodliwianie); zasady i kryteria kompleksowej gospodarki odpadami komunalnymi. Zasady i wymagania projektowania i eksploatacji składowisk – uwarunkowania gospodarcze, geologiczne, hydrologiczne, ochrony środowiska itp. Technologie eksploatacji składowisk odpadów komunalnych; procesy zachodzące w składowanych odpadach komunalnych (powstawanie biogazu, skład i ilość, odzysk i unieszkodliwianie; odcieki, ich charakterystyka, metody ujmowania i unieszkodliwiania). Odpady organiczne. Komunalne osady ściekowe; podział osadów w zależności od przyjętej technologii oczyszczania ścieków i ich charakterystyka; metody odzysku i unieszkodliwiania. Recykling organiczny (kompostowanie, fermentacja metanowa).

B. Problematyka laboratorium: podstawowe zasady: bezpieczeństwa i higieny pracy oraz udzielania pierwszej pomocy. Metody poboru i przygotowanie do badań laboratoryjnych prób odpadów stałych, mazistych, półplastycznych, ciekłych, szlamów, osadów, gazów. Błędy w analizie chemicznej. Oznaczanie zawartości wilgoci w odpadach (wilgotność przemijająca, wilgotność próbki powietrzno – suchej. Oznaczanie toksyczności odpadów stałych. Oznaczanie zawartości substancji organicznych w kompoście i w osadach ściekowych. Mineralizacja prób odpadów organicznych do oznaczania azotu ogólnego. Sporządzenie wyciągu wodnego z odpadów stałych (test wymywalności) i oznaczanie chlorków metodą Volharda oraz metodą merkurymetryczną - porównanie metod. Oznaczanie zawartości fosforu, potasu, węgla organicznego w kompostach. Oznaczanie Ca, jonu potasowego i fosforowego, całkowitej zawartości metali ciężkich w osadach ściekowych. Oznaczanie węglowodorów aromatycznych.

C. Problematyka zajęć terenowych: nabycie wiedzy praktycznej na temat funkcjonowania Kompostowni MUT HERHOF i MUT DANO, badanie dojrzałości kompostu, pobieranie prób pierwotnych kompostu grzejnego i dojrzałego, tworzenie próby ogólnej i laboratoryjnej, nabycie wiedzy praktycznej na temat funkcjonowania nowoczesnych obiektów składowania odpadów.

- Rosik Dulewska C.: Podstawy gospodarki odpadami. PWN, Warszawa, 2015,

- Siuta J.: Przyrodnicze użytkowanie odpadów, Wyd. IOŚ, Warszawa, 2002,

- Leboda R., Oleszczuk P.: Odpady komunalne i ich zagospodarowanie, zagadnienia wybrane, Wyd. UMSC Lublin, 2002,

- Bień J.B.: Osady ściekowe. Teoria i praktyka, Wyd. Politechnika Częstochowska, 2002

- Bień J.B. i in.: Problemy gospodarki osadowej w ochronie środowiska, Wyd. Politechnika Częstochowska, 1998.

- Baran S., Turski R.: Wybrane zagadnienia z utylizacji i unieszkodliwiania odpadów. Wyd. Akademia Rolnicza, Lublin 1995.

- Bilitewski B., Härdtle G., Marek K.: Podręcznik gospodarki odpadami. Teoria i praktyka. Wyd. Seidel Przywecki. Warszawa 2003.

Efekty kształcenia

Po ukończeniu kursu student/studentka:

Wiedza:

- przedstawia i wyjaśnia pojęcia oraz zasady postępowania obowiązujące w gospodarce odpadami,

- omawia: podstawowe regulacje prawne dotyczące gospodarki odpadami,

- omawia podstawowe metody unieszkodliwiania i odzysku odpadów,

- wymienia i charakteryzuje wybrane technologie w gospodarce odpadami;

- rozpoznaje i charakteryzuje wybrane instalacje i obiekty unieszkodliwiania odpadów,

Umiejętności:

- klasyfikuje odpady (zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi),

- proponuje i planuje sposób poboru prób środowiskowych do analiz fizyko-chemicznych; stosuje podstawowe techniki laboratoryjne przydatne w prawidłowym poborze prób;

- przeprowadza podstawowe analizy fizyko-chemiczne odpadów w oparciu o obowiązujące normy; i na tej podstawie ocenia ich wpływ na środowisko oraz proponuje sposób postępowania,

- czyta ze zrozumieniem fachową literaturę związaną z przedmiotem oraz wykorzystuje ją w opracowaniu sprawozdań z przebiegu ćwiczeń laboratoryjnych;

Kompetencje społeczne (postawy):

- przejawia świadomość konieczności postępowania zgodnie z zasadami racjonalnej gospodarki odpadami także w swoim najbliższym otoczeniu,

- jest odpowiedzialny za powierzony sprzęt laboratoryjny i utrzymanie należytego porządku w laboratorium;

- efektywnie współdziała w pracy zespołowej w ramach zajęć laboratoryjnych i terenowych;

- wykazuje odpowiedzialność za bezpieczeństwo pracy własnej i kolegów.

Formy zaliczenia

• Wykład: egzamin pisemny: testowy

• Konwersatorium: kolokwia

• Laboratorium: kolokwia, sprawozdania z ćwiczeń;

• Zajęcia terenowe: sprawozdanie z przeprowadzonych badań terenowych i prezentacja ich wyników (ustna)

Podstawowe kryteria

Wykład:50%+1 poprawnych odpowiedzi

Laboratorium, Konwersatorium, Zajęcia terenowe: ustalenie oceny zaliczeniowej na podstawie ocen cząstkowych