Ekologia stosowana

obowiązkowe

Poznanie organizacji materii na poziomie zbiorowisk organizmów żywych oraz wyjaśnienie zachodzących tu zjawisk, jako podstawowych problemów biologicznych;

Pogłębienie wiedzy dotyczącej wzajemnych zależności pomiędzy organizmami oraz współzależnościami pomiędzy organizmami i ich biotopem;

Zainteresowanie problematyką współczesnej ekologii jako analizą funkcjonowania ekosystemów;

Poznanie nowoczesnych metod i narzędzi badawczych stosowanych w ekologii;

Umiejętność wykorzystywania wiedzy w konkretnych sytuacjach;

Umiejętność analizy oraz dostrzegania powiązań pomiędzy organizmami a ich środowiskiem.

Wykład

W01 Ekologia jako dyscyplina naukowa i jej przedmiot badań.

W02 Osobnik w środowisku – ekologia organizmów (strategie metaboliczne organizmów, związek organizmu ze środowiskiem; środowisko życia organizmów; nisza ekologiczna)

W03 Czynniki środowiska ograniczające występowanie organizmów. Tolerancja ekologiczna organizmów

W04 Organizmy wskaźnikowe i ich rola bioindykacyjna.

W05 Populacje (koncepcja i właściwości populacji; liczebność i zagęszczenie; struktura przestrzenna, genetyczna, wiekowa, płciowa i socjalna; dynamika, strategie rozwoju)

W06 Ekologia biocenoz. Metody badania struktury i funkcjonowania biocenoz.

W07 Interakcje międzygatunkowe i wewnątrzgatunkowe w biocenozach.

W08 Ekosystem. Gospodarka w ekosystemach.

W09 Sukcesja ekologiczna.

W10 Ekologia stosowana (eksploatacja gatunków, walka ze szkodnikami, zmiany zachodzące w ekosystemach naturalnych)

W11 Zagrożenia biotopów.

W12 Wpływ skażeń chemicznych na rośliny. Zależności fito ekologiczne.

W13 Monitoring zanieczyszczeń w ekosystemach rolniczych i leśnych.

Forma zajęć Laboratorium

L01 Grupy ekologiczne roślin w zależności od ich gospodarki wodnej, zapotrzebowania na światło i pH gleby.

L02 Wpływ zagęszczenia roślin na ich wzrost i śmiertelność.

L03 Wpływ światła na kiełkowanie nasion.

L04 Zróżnicowanie aparatu asymilacyjnego – analiza biometryczna i masowa.

L05 Relacje między częścią nadziemną i podziemną roślin.

L06 Określenie powierzchni asymilacyjnej.

L07 Allelopatyczne oddziaływanie wydzielin korzeniowych.

L08 Bioindykatory zanieczyszczeń (analiza prób pobranych w ramach zajęć terenowych)

L09 Wpływ czynników abiotycznych na tempo dekompozycji.

L10 Określenie wieku populacji osobnika (określenie wieku drzew z odwiertów dordzeniowych pobranych na zajęciach terenowych)

L11 Ocena biomasy i parametrów biometrycznych badanej populacji (tabelaryczne opracowanie danych zebranych w terenie, obliczenie pola powierzchni przekroju drzew, obliczenie przyrostów międzykółkowych, określenie biomasy poszczególnych sortymentów, obliczenie powierzchni aparatu asymilacyjnego)

Forma zajęć: Zajęcia terenowe

T01 Założenie obiektu doświadczalnego.

Opis stanowiska i siedliska.

Pobieranie prób gleby o nienaruszonej strukturze z wyodrębnionych poziomów genetycznych w profilu glebowym.

T02 Biometria - pomiary dendrometryczne (wykonanie pomiarów wysokości drzew na podstawie metody szacunkowej i przy użyciu wysokościomierza. Pomiar średnicy i obwodu drzew).

Określenie wieku populacji i osobnika (odwierty dendrometryczne).

Określenie skumulowanej ilości biomasy na jednostce powierzchni.

T03 Monitoring opadów (depozyt suchy i mokry).

Pomiar opadów podokapowych.

Banaszak J., Wiśniewski H. 2003. Podstawy ekologii. Wydawnictwo Adam Marszałek. Toruń

Sporek K., Sporek M. 2008. Doświadczalnictwo ekologiczne - metody wybrane. Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego. Opole.

Weiner J. 1999. Życie i ewolucja biosfery. PWN. Warszawa.

EKW1 wykazuje znajomość praw i zasad ekologicznych

EKW2 ma pogłębioną wiedzę dotyczącą wzajemnych powiązań między organizmami a ich biotopem

EKW3 zna problematykę ekologii zespołów i ekologii populacyjnej

EKW4 wykazuje znajomość matematyki w tym statystyki na poziomie pozwalającym opisać zjawiska ekologiczne i zinterpretować wyniki eksperymentu.

EKU1 potrafi przeprowadzić podstawowe badania ekologiczne samodzielnie lub w zespole pod kierunkiem opiekuna

EKU2 wykazuje umiejętność przeprowadzenia analizy uzyskanych wyników badań i przedstawia je w logiczny sposób podpierając się analizą matematyczną

EKU3 potrafi pozyskiwać i przetwarzać informacje z literatury

EKK1 jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo pracy własnej i innych

EKK2 potrafi współdziałać i pracować w grupie

EKK3 jest odpowiedzialny i przestrzega zasad bioetyki podczas uzyskiwania rzetelnych wyników badań.

Wykład

Wykład informacyjno – problemowy z prezentacją multimedialną + 10% praca na platformie e-learning

Laboratoria

ćwiczenia laboratoryjne: wykonywanie doświadczeń (praca w grupach dwuosobowych)+ 10% praca na platformie e-learning

Zajęcia terenowe

Obserwacja, opis i pomiar w terenie (praca w grupach)

Materiały teoretyczne umieszczone na platformie e-lerningowej

Konsultacje (dot. zagadnień wykładów, laboratoriów i zajęć terenowych)

Kryteria oceniania:

wykład egzamin poprawna odpowiedź na zadane pytania z obszaru programu (próg zaliczeniowy 60%)

laboratorium Zaliczenie z oceną ustalenie oceny zaliczeniowej na podstawie ocen cząstkowych (70% składowej oceny końcowej, próg zaliczeniowy 50%), oraz sprawozdań z wykonywanych ćwiczeń (30% składowej oceny końcowej, próg zaliczeniowy 100%)

Zajęcia terenowe Zaliczenie z oceną ocena na podstawie wykonanego sprawozdania i ustnego przedstawienia wykonywanych zadań oraz uzyskanych wyników (próg zaliczeniowy 100%).