Ekologia stosowana

obowiązkowe

poznanie organizacji materii na poziomie zbiorowisk organizmów żywych oraz wyjaśnienie zachodzących tu zjawisk, jako podstawowych problemów biologicznych;

pogłębienie wiedzy dotyczącej wzajemnych zależności pomiędzy organizmami oraz współzależnościami pomiędzy organizmami i ich biotopem;

zainteresowanie problematyką współczesnej ekologii jako analizą funkcjonowania ekosystemów;

poznanie nowoczesnych metod i narzędzi badawczych stosowanych w ekologii;

umiejętność wykorzystywania wiedzy w konkretnych sytuacjach;

umiejętność analizy oraz dostrzegania powiązań pomiędzy organizmami a ich środowiskiem.

Wykład

Ekologia jako dyscyplina naukowa i jej przedmiot badań.

Osobnik w środowisku – ekologia organizmów (strategie metaboliczne organizmów, związek organizmu ze środowiskiem; środowisko życia organizmów; nisza ekologiczna)

Czynniki środowiska ograniczające występowanie organizmów. Tolerancja ekologiczna organizmów

Organizmy wskaźnikowe i ich rola bioindykacyjna.

Populacje (koncepcja i właściwości populacji; liczebność i zagęszczenie; struktura przestrzenna, genetyczna, wiekowa, płciowa i socjalna; dynamika, strategie rozwoju)

Ekologia biocenoz. Metody badania struktury i funkcjonowania biocenoz.

Interakcje międzygatunkowe i wewnątrzgatunkowe w biocenozach.

Ekosystem. Gospodarka w ekosystemach.

Sukcesja ekologiczna.

Ekologia stosowana (eksploatacja gatunków, walka ze szkodnikami, zmiany zachodzące w ekosystemach naturalnych)

Zagrożenia biotopów.

Wpływ skażeń chemicznych na rośliny. Zależności fito ekologiczne.

Monitoring zanieczyszczeń w ekosystemach rolniczych i leśnych.

Laboratorium

Grupy ekologiczne roślin w zależności od ich gospodarki wodnej, zapotrzebowania na światło i pH gleby.

Wpływ zagęszczenia roślin na ich wzrost i śmiertelność.

Wpływ światła na kiełkowanie nasion.

Zróżnicowanie aparatu asymilacyjnego – analiza biometryczna i masowa.

Relacje między częścią nadziemną i podziemną roślin.

Określenie powierzchni asymilacyjnej.

Allelopatyczne oddziaływanie wydzielin korzeniowych.

Bioindykatory zanieczyszczeń (analiza prób pobranych w ramach zajęć terenowych)

Wpływ czynników abiotycznych na tempo dekompozycji.

Określenie wieku populacji osobnika (określenie wieku drzew z odwiertów dordzeniowych pobranych na zajęciach terenowych)

Ocena biomasy i parametrów biometrycznych badanej populacji (tabelaryczne opracowanie danych zebranych w terenie, obliczenie pola powierzchni przekroju drzew, obliczenie przyrostów międzykółkowych, określenie biomasy poszczególnych sortymentów, obliczenie powierzchni aparatu asymilacyjnego)

Zajęcia terenowe

Założenie obiektu doświadczalnego.

Opis stanowiska i siedliska.

Pobieranie prób gleby o nienaruszonej strukturze z wyodrębnionych poziomów genetycznych w profilu glebowym.

Biometria - pomiary dendrometryczne (wykonanie pomiarów wysokości drzew na podstawie metody szacunkowej i przy użyciu wysokościomierza. Pomiar średnicy i obwodu drzew).

Określenie wieku populacji i osobnika (odwierty dendrometryczne).

Określenie skumulowanej ilości biomasy na jednostce powierzchni.

Monitoring opadów (depozyt suchy i mokry).

Pomiar opadów podokapowych.

Banaszak J., Wiśniewski H. 2003. Podstawy ekologii. Wydawnictwo Adam Marszałek. Toruń

Sporek K., Sporek M. 2008. Doświadczalnictwo ekologiczne - metody wybrane. Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego. Opole.

Weiner J. 1999. Życie i ewolucja biosfery. PWN. Warszawa.

Czarnowski M. 1989. Zarys ekologii roślin lądowych. PWN. Warszawa.

Ebiś M. 2001. Struktura biomasy sosny zwyczajnej. PWN. Warszawa-Wrocław

EKW1 wykazuje znajomość praw i zasad ekologicznych

EKW2 ma pogłębioną wiedzę dotyczącą wzajemnych powiązań między organizmami a ich biotopem

EKW3 zna problematykę ekologii zespołów i ekologii populacyjnej

EKW4 wykazuje znajomość matematyki w tym statystyki na poziomie pozwalającym opisać zjawiska ekologiczne i zinterpretować wyniki eksperymentu.

EKU1 potrafi przeprowadzić podstawowe badania ekologiczne samodzielnie lub w zespole pod kierunkiem opiekuna

EKU2 wykazuje umiejętność przeprowadzenia analizy uzyskanych wyników badań i przedstawia je w logiczny sposób podpierając się analizą matematyczną

EKU3 potrafi pozyskiwać i przetwarzać informacje z literatury

EKK1 jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo pracy własnej i innych

EKK2 potrafi współdziałać i pracować w grupie

M1 wykład informacyjno – problemowy z prezentacją multimedialną

M2 ćwiczenia laboratoryjne: wykonywanie doświadczeń (praca w grupach dwuosobowych)

M3 Obserwacja, opis i pomiar w terenie (praca w grupach)

M4 Konsultacje (dot. zagadnień wykładów, laboratoriów i zajęć terenowych)

wykład - egzamin poprawna odpowiedź na zadane pytania z obszaru programu (próg zaliczeniowy 60%)

laboratorium - Zaliczenie z oceną ustalenie oceny zaliczeniowej na podstawie ocen cząstkowych (70% składowej oceny końcowej, próg zaliczeniowy 50%), oraz sprawozdań z wykonywanych ćwiczeń (30% składowej oceny końcowej, próg zaliczeniowy 100%)

Zajęcia terenowe - Zaliczenie z oceną ocena na podstawie wykonanego sprawozdania i ustnego przedstawienia wykonywanych zadań oraz uzyskanych wyników (próg zaliczeniowy 100%).