Botanika ogólna

fakultatywne

Realizowany w sali
Realizowany zdalnie

Gorczyński T., 1975. Ćwiczenia z botaniki. PWN. Warszawa.

Hejnowicz Z., 2002. Anatomia i histogeneza roślin naczyniowych. Organy wegetatywne. Wyd. PWN. Warszawa.

Woźny A., Michejda J., Ratajczak L., 2001. Podstawy biologii komórki. Wyd. Naukowe UAM. Poznań.

A. Wymagania formalne: zaliczone kursy: brak.

B. Wymagania wstępne: znajomość podstawowych zagadnień z biologii na poziomie szkoły średniej, umiejętność czytania ze zrozumieniem instrukcji do ćwiczeń

Cele przedmiotu

zrozumienie złożoności świata roślin i grzybów, zapoznanie się z jego różnymi aspektami na poziomach molekularnym, organizmalnym i ponadorganizmalnym.

A. Problematyka wykładu:

1. Wstęp do botaniki. Botanika ogólna jako przedmiot: a). Biologia komórki roślinnej, b). Cytogenetyka, c). Morfologia,

d) Anatomia, e). Embriologia, f). Morfogeneza, g). Filogeneza Systematyka roślin..

Krótka charakterystyka innych dyscyplin nauki o roślinach: Anatomia roślin, Embriologia roślin, Cytologia roślin, Fizjolo-gia roślin, Paleobotanika, Biochemia roślin, Genetyka roślin, Ekologia roślin, Geobotanika, Cytogenetyka roślin, Biofizyka roślin, Biologia molekularna roślin, Podstawowe informacje o geografii roślin. Strefy klimatyczne.

2.Ewolucja komórki i roślin. Teoria SET. Wyjście roślin na lad. Cykl życiowy roślin.

3. Komórka roślinna. Ściana komórkowa. Plastydy. Wakuole. Budowa chemiczna ściany komórkowej. Struktura helikoidalna ściany. Ściana pierwotna i wtórna. Transport apoplastowy i symplastowy

4. Tkanki roślinne i układy tkanek – klasyfikacja.

5. Budowa merystemu wierzchołkowego pędu. Teoria tuniki i korpusu. Pojęcie komórki inicjalnej. Geny programu: wuchsel, clavata 2 i 3

6.Embriologia roślin. Budowa gametofitu. Podwójne zapłodnienie. Budowa siewki.

7. Morfologia i budowa merystemu korzeniowego. Budowa korzenia pierwotna i wtórna.Geny programu: shortroot, scare-crow. Endoderma i perycykl. Pasemka Caspariego. Kaliptrogen.

8. Teoria stelarna. Wyjście roślin na ląd. Pojęcie steli. Typy stel.

9. Morfologia i anatomia łodygi rośliny kwiatowej. Wiązki koncentryczne i kolateralne.

10. Budowa liścia. Liście typu C3, C4 i CAM – liście kwasowe.

11. Przyrost roślin na grubość. Budowa kambium. Ksylem i floem.

12. Tkanki okrywające. Peryderma

13. Budowa kwiatu. System ABC. Geny programu: apetala, pistilata, agamous. Kwiatostany. Filotaksja

14. Budowa owocu. Typy owoców. Występowanie. Owoce świata

15. Anatomia molekularna roślin. Markery molekularne tkanek.

Metoda GFP, FISH i PCR.

B. Problematyka laboratorium: Stopnie organizacji roślin i grzybów. Morfologia części wegetatywnych roślin i grzybów. Budowa zarodni. Kwiaty, kwiatostany, nasiona, owoce, owoc zbiorowy, owocostan. Charakterystyczne cechy budowy komórki roślinnej i grzybowej. Charakterystyka tkanek twórczych. Pierwotne i wtórne tkanki okrywające. Tkanki miękiszowe. Tkanki wzmacniające. Tkanki przewodzące. Pierwotna i wtórna budowa anatomiczna korzenia. Pierwotna i wtórna budowa anatomiczna łodygi. Anatomia liścia. Anatomia elementów kwiatów i owoców.

A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu):

A.1. wykorzystywana podczas zajęć

Szweykowska A., Szweykowski J., 2011. Botanika. T: I, II. Wyd. PWN. Warszawa.

Braune W., Leman A., Taubert H., 1975. Praktikum z anatomii roślin. Wyd. PWN. Warszawa.

Esau K., 1973. Anatomia roślin. Wyd. PWRiL. Warszawa.

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta

jw.

Wiedza

K_W08 opisuje podstawowe elementy składowe i wyjaśnia różnice w budowie i funkcjonowaniu komórek prokariotycznych i eukariotycznych P6S_WG

K_W09 przedstawia najważniejsze zależności funkcjonalne między składowymi komórki, jak i między komórkami P6S_WG

K_W10 opisuje organizację tkanek i organów oraz zależności funkcjonalne między nimi, składające się na fizjologię wybranych organizmów P6S_WG

Umiejętności

K_U01 stosuje podstawowe techniki i narzędzia badawcze biologii doświadczalnej P6S_UW

K_U08 przeprowadza obserwacje oraz wykonuje w terenie lub laboratorium proste pomiary fizyczne, biologiczne i chemiczne P6S_UO

K_U09 dokonuje syntezy danych pochodzących z różnych źródeł i wyciąga na tej podstawie wnioski P6S_UO

K_U12 posiada umiejętność wystąpień ustnych w języku polskim i obcym z zakresu nauk biologicznych P6S_UK

Kompetencje społeczne (postawy)

K_K01 wykazuje zainteresowanie podstawowymi zjawiskami i procesami przyrodniczymi, w szczególności biologicznymi, rozumiejąc potrzebę ciągłego kształcenia się P6S_KK

K_K03 jest odpowiedzialny za powierzony sprzęt i własną pracę oraz szanuje pracę innych P6S_KO

K_K07 jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo pracy własnej i innych P6S_KO

Metody dydaktyczne

• wykład z prezentacją multimedialną

• laboratoria: ćwiczenia laboratoryjne, dyskusja, pokaz

• Sposób zaliczenia

• wykład: egzamin pisemny

• laboratorium: zaliczenie z oceną

B. Formy zaliczenia na przykład:

• wykład: egzamin pisemny z pytaniami testowymi i otwartymi

• laboratorium: ocena zaliczeniowa na podstawie ocen cząstkowych otrzymywanych w trakcie trwania semestru ze sprawdzianów oraz aktywności na zajęciach i sprawozdań

C. Podstawowe kryteria

W: wykazanie się wiedzą: do zdania egzaminu konieczne jest udzielenie poprawnych odpowiedzi na co najmniej połowę zagadnień poruszonych w pytaniach

L: ustalenie oceny zaliczeniowej na podstawie ocen cząstkowych, poprawności wykonania sprawozdań oraz aktywności na zajęciach