Podstawy biologii

obowiązkowe

Studia I stopnia

Biologia

01

Studia stacjonarne

obowiązkowe

Mieszany: realizowany zdalnie i w sali

Brak

Brak

Godziny kontaktowe

‒ udział w wykładach: 15 × 2 h = 30 h

‒ udział w zajęciach konwersatoryjnych: 15 × 1 h = 15 h

- -przygotowanie przeprowadzenia egzaminu/zaliczenia oraz zaliczenia laboratoriów lub konwersatoriów, spotka-nia indywidualne prowadzącym: 30h

Razem: 75 h = 3 p. ECTS

Praca własna studenta

‒ przygotowanie do konwersatoriów: 25 h

Razem 25 h = 1 p. ECTS

Przedmiot wprowadzający do studiowania bardziej zaawansowanej wiedzy z zakresu nauk biologicznych.

Rozszerzenie i zaktualizowanie wiedzy biologicznej ze szkoły średniej na poziomie rozszerzonym.

Prowadzący: dr M. Mazur

Cele przedmiotu

W ramach przedmiotu studenci zapoznają się z podstawowymi zagadnieniami biologicznymi z zakresu metodologii badań przyrodniczych, ewolucjonizmu, ekologii i ochrony przyrody. Celem kursy jest rozszerzenie zagadnień z zakresu szkoły średniej oraz wprowadzenie nowych elementów w kontekście przedmiotów jakie będą realizowane w dalszym toku studiów.

Treści programowe

A. Problematyka wykładu

1) Metodologia nauk biologicznych, metoda naukowa

2) Poziomy organizacji biologicznej

3) Struktura i funkcjonowanie biocenoz

4) Sukcesja biologiczna

5) Pojęcie gatunku i populacji

6) Fizyka ekosystemu, obieg materii i energii

7) Wstęp do systematyki organizmów, nazewnictwo biologiczne

8) Wstęp do ewolucjonizmu, dobór naturalny i specjacja

9) Morfologia ewolucyjna

10) Prawidłowości ewolucji

11) Pochodzenie i rozwój zwierząt

12) Pochodzenie i rozwój roślin

13) Podstawy zoogeografii

14) Różnorodność biologiczna

15) Wyszukiwanie i ocena wiarygodności informacji biologicznych

B. Problematyka konwersatoriów

Metody badawcze we współczesnej biologii

Metodologia badań ekologicznych

Ewolucjonizm a kreacjonizm. Dowody potwierdzające teorię ewolucji.

Historia życia na Ziemi.

Filogeneza układu narządów u kręgowców – pokrycie ciała, szkielet.

Filogeneza układu narządów u kręgowców – układ pokarmowy, układ krążenia, układ oddechowy.

Filogeneza układu narządów u kręgowców – układ nerwowy i narządy zmysłów oraz układ moczowo-płciowy.

Historia ewolucyjna Homo sapiens.

Zagadnienia z ewolucji populacji.

Mechanizmy ewolucji

Charakterystyka biomów lądowych w powiązaniu z czynnikami abiotycznymi – las tropikalny, sawanna, pustynia, zarośla twardolistne, las mezofilny, tajga, tundra, pustynia lodowa (rozmieszczenie na Ziemi).

Charakterystyka biomów wodnych: strumienie, rzeki, estuaria, jeziora, mokradła, morza i oceany – czynniki abio-tyczne, organizmy charakterystyczne.

Metody pomiaru różnorodności biologicznej.

Gatunki dominujące, zwornikowe, założycielskie

Sukcesja ekologiczna

Cykle biogeochemiczne

Zmiany klimatyczne na Ziemi w przeszłości i obecnie.

Dynamika populacji ludzkiej na przestrzeni ostatnich 300-400 lat. Struktura populacji ludzkiej. Teoretyczne granice populacji ludzkiej.

Formy ochrony przyrody, podstawy prawa ochrony przyrody

Wykaz literatury

A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu):

A.1. wykorzystywana podczas zajęć

Campbell & Reece, 2013. Biologia. Wyd. Rebis

Charles J. Krebs, 2011. Ekologia. PWN

Douglas J. Futuyma, 2005. Ewolucja. Wyd. UW

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta

jw. oraz dodatkowa, zależna od przydzielonej tematyki

B. Literatura uzupełniająca

Weiner J., 2006. Życie i ewolucja biosfery. PWN

Weiner J., 2006. Technika pisania i prezentowania przyrodniczych prac naukowych. Przewodnik praktyczny. PWN

Artykuły naukowe i popularnonaukowe uzależnione od poruszanych zagadnień.

K_W11 przedstawia źródła zmienności organizmów oraz czasowe i przestrzenne uwarunkowania różnorodności biologicznej P6S_WG

K_W13 przedstawia historyczne i współczesne przyczyny zróżnicowania flory i fauny oraz podstawy regionalizacji przyrodniczej Ziemi P6S_WG

K_W14 wyjaśnia podstawowe reguły i opisuje mechanizmy funkcjonowania życia na poziomie populacji, biocenozy i ekosystemu P6S_WG

K_W17 definiuje ogólne zasady oraz wymienia i wyjaśnia metody i formy ochrony przyrody P6S_WG

K_W19 opisuje zasady hierarchicznej organizacji życia, od cząsteczki po biosferę i stosuje pojęcia niezbędne dla ich zrozumienia i opisu P6S_WG

K_W20 interpretuje elementarne zasady klasyfikacji i nomenklatury organizmów oraz wymienia główne grupy systematyczne P6S_WG

K_W22 opisuje podstawowe koncepcje teorii ewolucji P6S_WG

K_U03 posługuje się biologiczną literaturą naukową w języku ojczystym

P6S_UK

K_U04 czyta ze zrozumieniem nieskomplikowane naukowe teksty biologiczne w języku angielskim P6S_UK

K_U05 samodzielnie wyszukuje i korzysta z dostępnych źródeł informacji biologicznej, w tym ze źródeł elektronicznych P6S_UW

K_U09 dokonuje syntezy danych pochodzących z różnych źródeł i wyciąga na tej podstawie wnioski P6S_UO

K_K01 wykazuje zainteresowanie podstawowymi zjawiskami i procesami przyrodniczymi, w szczególności biologicznymi, rozumiejąc potrzebę ciągłego kształcenia się P6S_KK

K_K04 przyjmuje krytyczną postawę w stosunku do informacji upowszechnianych w mediach, szczególnie w zakresie nauk przyrodniczych

P6S_KO

A. Sposób zaliczenia

• wykład: egzamin

• konwersatorium: zaliczenie z oceną

B. Formy zaliczenia

• wykład: test sprawdzający

• konwersatorium: oceny cząstkowe za prezentacje, esej, streszczenie artykułu naukowego

C. Podstawowe kryteria

W: zaliczenie testu z wynikiem większym niz 60% prawidłowych odpowiedzi

K: ustalenie oceny zaliczeniowej na podstawie ocen cząstkowych

Nie dotyczy