Kryminologia i wiktymologia

obowiązkowe

Realizowany w sali

Cele przedmiotu:

1. Przedstawienie studentom zagadnień teoretycznych oraz praktycznych związanych z interpretacją problemów prawa karnego.

2. Uzyskanie przez studentów umiejętności dodawania wartości do wiedzy zgromadzonej w ramach rozwiązywania problemów prawa karnego oraz wymiaru sprawiedliwości.

3. Zaznajomienie studentów z aktualnym dorobkiem światowej nauki w zakresie: kryminologii (criminology) oraz wiktymologii (victimology) oraz nauk pomocniczych: kryminalistyki (forensic science), nauk policyjnych (police science) i nauk o wywiadzie (intelligence studies).

Treści programowe wspólne dla ćwiczeń i wykładu:

1. Podstawy kryminologii

- Pojęcie kryminologii

- Przestępstwo jako przedmiot badań

- Przestępczość jako przedmiot badań

- Przestępca jako przedmiot badań

- Ofiara jako przedmiot badań

- Kryminologia a inne dziedziny nauki

2. Główne paradygmaty kryminologii

- Klasycyzm i neoklasycyzm

- Pozytywizm

- Antynaturalizm

3. Teorie kryminologiczne

- Koncepcje biologiczne

- Koncepcje psychologiczne

- Koncepcje socjologiczne

- Koncepcje neoklasycystyczne

4. Polityka kryminalna - zapobieganie i zwalczanie przestępczości

- Koncepcje reaktywne

- Koncepcje proaktywne

5. Polityka kryminalna - wymiar sprawiedliwości

- Kontrola społeczna i jej narzędzia

- Sformalizowana reakcja na przestępczość

- Kara pozbawienia wolności

6. Wiktymologia

- Pojęcie wiktymologii

- Pojęcie ofiary

- Tzw. przestępstwo bez ofiar

- Wiktymizacja

A. Literatura podstawowa:

1. Błachut J., Gaberle A., Krajewski K., Kryminologia, Arche, Gdańsk 2006.

2. Pływaczewski E.W., Redo S., Guzik-Makaruk E.M., Laskowska K., Filipkowski W., Glińska E., Jurgielewicz-Delegacz E., Perkowska M., Kryminologia. Stan i perspektywy rozwoju. Z uwzględnieniem założeń Agendy ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030., Wolters Kluwer, Warszawa 2019.

B. Literatura uzupełniająca:

1. Boba Santos R., Crime Analysis with Crime Mapping, Sage, Thousand Oaks 2017.

2. Briggs S., Friedman J., Criminology for Dummies, Wiley, Hoboken 2009.

3. Bruinsma G., Weisburd D. (eds), Encyclopedia of Criminology and Criminal Justice, Springer, New York 2014.

4. Grana G., Windell J., Crime and Intelligence Analysis: An Integrated Real-Time Approach, CRC Press, Boca Raton 2017.

5. Newburn T., Criminology, Routledge, Abingdon 2017.

6. Siegel L., Crimonology: The Core, Cengage Learning, Boston 2019.

Dodatkowe materiały:

https://moodle.uni.opole.pl/course/view.php?id=376 (dostęp na życzenie studenta)

Wiedza:

K_W02 Student zna w pogłębionych stopniu charakter, miejsce i znaczenie nauk społecznych w systemie nauk oraz ich relacje do innych nauk.

K_W03 Student w pogłębionym stopniu zna cechy człowieka jako twórcy kultury i podmiotu kontynuującego struktury społeczne oraz zasady ich funkcjonowania.

K_W04 Student zna zasady rozumowania prawniczego i logiki prawniczej.

K_W08 Student objaśnia reguły tworzenia i stosowania prawa.

K_W09 Student zna podstawy funkcjonowania państwa prawa w różnych obszarach.

Umiejętności:

K_U01 Student posiada umiejętność prawidłowego ustalania stanu faktycznego, dokonywania pogłębionej wykładni przepisów i subsumpcji, jak i złożonego wyszukiwania, analizy, oceny, selekcji, interpretacji informacji, zasad, źródeł wiedzy pozyskanych w trakcie procesu kształcenia.

K_U03 Student praktycznie wykorzystuje wiedzę w celu dokonania pogłębionej analizy motywów, zachowań, działań, formułowania hipotez oraz zapobiegania zjawiskom i zdarzeniom występującym w kontekście podmiotów zaangażowanych w proces kreacji i funkcjonowania idei administracji publicznej i dziedzin pokrewnych.

K_U05 Student rozwiązuje złożone problemy (kazusy) wymagające zastosowania poszerzonej wiedzy specjalistycznej i interdyscyplinarnej.

K_U06 Student posiada umiejętność formułowania spójnych, logicznych, merytorycznych wypowiedzi w mowie i piśmie dotyczących zagadnień z dziedziny administracji publicznej z wykorzystaniem rozbudowanej wiedzy teoretyczno-praktycznej również w powiązaniu i odniesieniu do innych dyscyplin naukowych.

K_U08 Student stosuje przepisy prawa z uwzględnieniem politycznego, społecznego, ekonomicznego, historycznego, filozoficznego i psychologicznego kontekstu prawa.

Kompetencje społeczne:

K_K01 Student jest świadom konieczności stałego aktualizowania wiedzy, podnoszenia kompetencji zawodowych i osobistych z zakresu prawa i nauk pokrewnych.

K_K03 Student potrafi otwarcie wyrażać swoje opinie i przedstawiać priorytety służące realizacji zadań z zakresu prawa i nauk pokrewnych.

K_K04 Student prawidłowo identyfikuje i rozwiązuje problemy związane z wykonywaniem zawodu.

Sposób zaliczenia: zaliczenie z oceną

Forma zaliczenia wykładu: pytania otwarte pisemne

Forma zaliczenia zajęć praktycznych: aktywność na zajęciach

Metody dydaktyczne: rozwiązywanie kazusów, wykład konwersatoryjny, rozwiązywanie zadań, dyskusje, gamifikacja, wykład z prezentacją multimedialną, sporządzanie projektów pism, wykorzystanie e-learningu

Ćwiczenia:

1. Obecność na zajęciach, dopuszczalna jedna nieobecność. Odpracowanie nieobecności w trakcie konsultacji (w ciągu dwóch tygodni) w formie krótkiej dyskusji na temat obowiązujący na zajęciach.

2. Aktywność na zajęciach (udział w dyskusjach, rozwiązywanie kazusów, udział w symulacjach itp.).

3. Za aktywność na zajęciach studenci uzyskują plusy.

4. Każdy uzyskany plus podnosi ocenę końcową o pół stopnia:

• Brak plusów: 3 (dst)

• Jeden plus: 3+ (dst +)

• Dwa plusy: 4 (db)

• Trzy plusy: 4 (db +)

• Cztery i więcej plusów: 5 (bdb)

Wykład:

1. Uzyskanie zaliczenia z ćwiczeń

2. Pytanie otwarte problemowe. Zaliczenie przebiega w duchu "open-book exam".

3. Studenci mogą korzystać z książek, artykułów, notatek (itp.), jednak nie wolno korzystać z urządzeń elektronicznych.

4. Celem zaliczenia jest nie tyle sprawdzenie wiedzy teoretycznej studenta, co przede wszystkim ocena umiejętności wyszukiwania oraz korzystania z informacji teoretycznych, a także poprawnego rozumowania na ich podstawie, w celu rozwiązania problemu.

5. Czas trwania zaliczenia: maks. 60 min.

6. Kryteria oceny:

- Poprawność językowa i stylistyka [efekty uczenia się: K_U06]: 0-2 pkt

- Zrozumienie tematyki pracy i poleceń [efekty uczenia się: K_W03]: 0-4 pkt

- Wykorzystanie wiedzy teoretycznej [efekty uczenia się: K_W01, K_W02, K_K01]: 0-4 pkt

- Argumentacja i uzasadnianie twierdzeń [efekty uczenia się: K_U02, K_U07, K_K03, K_K04]: 0-8 pkt

- Łącznie można zdobyć 18 pktów.

- Punkty przeliczane są na według następującej skali ocen:

18-17 pkt: 5,0 (bdb)

16-15 pkt: 4,5 (db+)

14-13 pkt: 4,0 (db)

12-11 pkt: 3,5 (dst +)

10-9 pkt: 3,0 (dst)

<9 pkt: 2,0 (ndst)