History of nineteenth-century Poland

W oparciu o wiodące problemy związane z epoką niewoli narodowej (1795-1918) analiza wybranych zagadnień, charak-terystycznych dla epoki. Wskazanie na różnorodność tematyczną i metodologiczną w zajmowaniu się historią Polski XIX w.; na możliwość i potrzebę przełamywania stereotypowego postrzegania wielu kwestii związanych z tym okresem. Akcent na ujęcia porównawcze, a także interdyscyplinarne. Wskazanie dziedzictwa epoki XIXwiecznej we współcze-snym świecie. Wybrane zagadnienia student poznaje podczas wykładów (zob. Treści programowe), resztę materiału po-winien uzupełnić oparciu o załączoną literaturę przedmiotu.

Treści programowe

1. Książę Adam Jerzy Czartoryski i jego relacje z Rosją

2. Wokół stereotypów Rosjan – wielki książę Konstanty Pawłowicz i prezydent Warszawy Sokrates Starynkiewicz

3. Wolność w ujęciu romantyków

4. Życie prywatne F. Chopina

5. Kariery Polaków w Rosji w XIX w.

6. Akademia Umiejętności na tle polityki Austrii w dobie autonomii Galicji

7. Opieka zdrowotna na ziemiach polskich w XIX w.

8. Stan wojenny w 1861 i 1981 – analogie i różnice

9. Romuald Traugutt – sylwetka duchowa dyktatora

10. Publicystyka Aleksandra Świętochowskiego

11. Polacy i Niemcy poprzez pryzmat stereotypów – na przykładzie XIX w.

12. Koncepcja społeczeństwa obywatelskiego w ujęciu K. Libelta

13. „Chłopi” W. Reymonta jako źródło wiedzy o społeczności wsi polskiej k. XIX w.

14. Świadomość narodowa Polaków w XIX w.

15. Polska inteligencja w XIX w.: geneza i rola społeczna

Wykaz literatury

A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć:

• Chwalba A., Historia Polski 1795-1918, Kraków 2000;

• Zgórniak M., Polska w czasach walk o niepodległość 1815-1864, Kraków 2003;

• Buszko J., Od niewoli do niepodległości 1864-1918, Kraków 2003;

• Wasilewski S., Życie polskie w XIX wieku, Warszawa 2008.

Wiedza

Student ma podstawową wiedzę o miejscu i znaczeniu historii XIX w. - specyfice przedmiotowej i metodologicznej epoki (K_W01)

Posiada pogłębioną wiedzę z zakresu historii Polski wieku XIX (K_W02)

Posiada znajomość terminologii w zakresie historii ziem polskich XIX w. (K_W04)

Dostrzega relacje pomiędzy historią XIX w. a aktualnymi wydarzeniami (K_W06)

Zna podstawowe metody analizy i interpretacji wytworów kultury właściwych dla tradycji, teorii i szkół badawczych w obrębie historiografii XIX w. (K_W08)

Zna różne punkty widzenia (determinowane różnym podłożem narodowym i kulturowym) na kluczowe kwestie z zakresu historii myśli politycznej (K_W10)

Student potrafi wyszukiwać, analizować, selekcjonować, oceniać oraz użytkować informacje i dane z wykorzystaniem różnych źródeł i metod (K_U01

Umiejętności

Posiada umiejętność publicznej prezentacji wyników analizy badań z zakresu historii Polski XIX (K_U02)

Posiada podstawowe umiejętności w zakresie poprawnego komentowania, opatrywania przypisami i redagowania tekstów zgodnie z kanonami przyjętymi w naukach humanistycznych (K_U03)

Posiada umiejętność argumentowania z wykorzystaniem poglądów innych autorów oraz formułować wnioski (K-U04)

Posiada podstawowe umiejętności badawcze w zakresie historii Polski XIX w. (K_U05)

Umie korzystać z technologii informacyjnej, multimediów i zasobów Internetu. Potrafi opracowywać dane dotyczące historii i związanych z nią dyscyplin nauki, stosując m. in. metody statystyczne oraz tworząc bazy danych (K_U06)

Posiada umiejętność komunikowania się z zastosowaniem profesjonalnej terminologii właściwej dla obszaru historii Polski XIX w. (K_U07)

Potrafi dokonać krytycznej analizy różnego rodzaju obszarów wiedzy i informacji z zakresu historii Polski XIX w. oraz ocenić ich rolę społeczną i kulturową (K_U08)

Posiada umiejętność zdobywania wiedzy i poszerzania kwalifikacji badawczych w zakresie dot. obszaru historii Polski XIX w. (K_U09)

Wykazuje umiejętność uczenia się i doskonalenia własnego warsztatu z wykorzystaniem nowoczesnych środków i metod pozyskiwania, organizowania i przetwarzania informacji i materiałów (K-U13)

Potrafi przeprowadzić prawidłową analizę tekstu źródłowego

Potrafi wykorzystać metody charakterystyczne dla innych nauk (np. statystyka, historia literatury, praso-znawstwo ) na potrzeby analizy historycznej

Kompetencje społeczne (postawy)

Student potrafi pracować w grupie przyjmując zarówno rolę kierowniczą jak i członka zespołu (K_K01)

Rozumie konieczność i odczuwa potrzebę ciągłego dokształcania się i rozwoju kulturalnego (K_K02)

Jest świadomy znaczenia historii, szczególnie epoki dziejów Polski w XIX w., dla utrzymania i rozwoju więzi społecznych na różnych poziomach (K_K04)

Respektuje różnice poglądów historiograficznych w różnych okresach czasu i kontekstach (K-K05)

Docenia i szanuje tradycję i dziedzictwo kulturowe ludzkości i ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego XIX-wiecznej Polski (K_K07)

Jest gotów do propagowania wiedzy historycznej w środowisku lokalnym (K-K08)

Kieruje się obiektywizmem w podejściu do przekazu historycznego. Posiada również odwagę cywilną w sprzeciwianiu się instrumentalizacji wiedzy historycznej przez grupy narodowe, społeczne i polityczne (K_K09)

Charakteryzuje się wrażliwością etyczną, empatią, otwartością, refleksyjnością oraz postawami prospołecznymi i poczuciem odpowiedzialności (K-K10)

Przedmiot kończy egzamin w formie pisemnej:

a) test (uzupełnień, wyboru)

b) rozprawka na 2-3 tematy z wcześniej przekazanej listy 100 zagadnień

W przypadku ćwiczeń:

Ocena końcowa stanowi sumę, na którą składają się:

Aktywność na zajęciach: 20%

Oceny za wykonanie 6 zadań, każde 10% do oceny końcowej

Znajomość lektur z podanej listy (pamiętniki, wspomnienia): 20%