Psychopedagogiczne koncepcje kształtowania charakteru

ogólnouniwersyteckie

Zaznajomienie z podstawami charakterologii i charakteropatii.

Scharakteryzowanie wybranych koncepcji i teorii kształtowania charakteru.

Wskazanie powiązań między charakterem a osobowością.

Nakreślenie stosunku młodzieży do wartości charakterologicznych.

Wypracowanie umiejętności oceny mniej lub bardziej dojrzałych cech charakteru.

Ukierunkowanie na potrzebę ciągłego kształtowania charakteru.

Uwrażliwienie na problem braku kształtowania bardziej dojrzałego charakteru w rozwoju człowieka.

Pojęcie charakteru w naukach humanistycznych i społecznych. Geneza i rozwój charakterologii. Struktura charakteru jako postawy wobec rzeczywistości. Czynniki rozwoju i kształtowania się charakteru: zadatki dziedziczno-wrodzone, środowisko społeczne, oddziaływania wychowawcze, aktywność jednostki. Kształtowanie charakteru a rozwój osobowości. Charakteropatia. Etiologia, objawy i typy zaburzeń charakteropatycznych. Samowychowanie jako kształtowanie charakteru. Młodzież wobec wartości charakterologicznych. Sposoby i style aktualizacji siebie a prężny charakter. Cechy osobowości młodzieży a dojrzałość charakteru.

A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć:

A.1. wykorzystywana i omówiona podczas zajęć:

LENDZION A., Młodzież a wartości charakterologiczne, Lublin 2012; PASTUSZKA J., Charakter człowieka. Struktura-typologia, diagnostyka psychologiczna, Lublin 1962; SMOŁKA E., Filozofia kształtowania charakteru. Fryderyka Wilhelma Foerstera teoria wychowania w świetle założeń personalizmu chrześcijańskiego, Tychy 2005; JOHNSON S. M., Style charakteru, Poznań 1998; JOHNSON S., Przemiana charakterologiczna. Cud ciężkiej pracy, Warszawa 1993; KOZIELECKI J., Człowiek wielowymiarowy, Warszawa 1996.

A.2. studiowana samodzielnie przez studenta:

LENDZION A., Koncepcja kształtowania charakteru i rozwoju osobowości według Józefa Pastuszki a ujęcie procesu wychowawczego rozwoju człowieka autorstwa Stefana Kunowskiego, w: M. Nowak, T. Ożóg, A. Rynio (red.), W trosce o integralne wychowanie, Lublin 2003, s 455 – 461.

B. Literatura uzupełniająca

NOWAK M., Teorie i koncepcje wychowania, Warszawa 2008; KUNOWSKI S., Podstawy współczesnej pedagogiki, Warszawa 2000; PRZETACZNIK-GIEROWSKA M., WŁODARSKI Z., Psychologia wychowawcza, t. 1-2, Warszawa 1998; BALEY S., Charakterologia i typologia dzieci i młodzieży, Warszawa 1948; KREUTZ M., Kształcenie charakteru. Wskazówki praktyczne, Londyn 1988; PIROŻYŃSKI M., Kształcenie charakteru, Warszawa 1992.

Wiedza

- ma podstawową wiedzę na temat rozwoju człowieka w cyklu życia zarówno w aspekcie biologicznym, jak i psychologicznym oraz społecznym,

- ma elementarną wiedzę dotyczącą procesów komunikowania interpersonalnego i społecznego, ich prawidłowości i zakłóceń,

- zna podstawowe teorie dotyczące wychowania, etapów życia rodzinnego, rozumie różnorodne uwarunkowania tych procesów.

Umiejętności

- potrafi wykorzystywać podstawową wiedzę teoretyczną z zakresu nauk o rodzinie oraz powiązanych z nią dyscyplin w celu analizowania i interpretowania problemów wychowawczych, opiekuńczych, kulturalnych i pomocowych, a także motywów i wzorów ludzkich zachowań,

- potrafi posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi w celu analizowania motywów i wzorów ludzkich zachowań, diagnozowania i prognozowania sytuacji oraz analizowania strategii działań praktycznych w odniesieniu do różnych kontekstów działalności z zakresu nauk o rodzinie,

- potrafi dokonać analizy własnych działań i wskazać ewentualne obszary wymagające modyfikacji w przyszłym działaniu.

Kompetencje społeczne (postawy)

- ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się zawodowego i rozwoju osobistego, dokonuje samooceny własnych kompetencji i doskonali umiejętności, wyznacza kierunki własnego rozwoju i kształcenia,

- dostrzega i formułuje problemy moralne i dylematy etyczne związane z własną i cudzą pracą, poszukuje optymalnych rozwiązań, postępuje zgodnie z zasadami etyki.

A. Sposób zaliczenia

• zaliczenie z oceną.

B. Formy zaliczenia

• test wyboru rozwiązywany przy użyciu notatek z zajęć i treści lektury.

C. Podstawowe kryteria

• wiedza prezentowana na zaliczeniu obejmująca treści zajęć – 50%,

• wiedza prezentowana na zaliczeniu obejmująca treść lektury – 20%;

• obecność i aktywność na zajęciach – 30%.