(in Polish) Baśnie nasze współczesne

Cele przedmiotu:

- zapoznanie z kwestiami terminologicznymi i definicyjnymi baśni oraz sposobami funkcjonowania tej formy w obrębie większych struktur literackich,

- zapoznanie z podstawowym kanonem baśni dawnych i współczesnych oraz z ich najważniejszymi filmowymi adaptacjami,

- wykształcenie umiejętności rozpoznawania odmian gatunkowych, samodzielnego wypowiadania się i interpretowania tekstów kultury wykorzystujących znane wątki i motywy baśniowe,

- zapoznanie ze strategiami intertekstualnej gry w baśniach przełomu XX i XXI wieku.

- W kręgu problemów gatunkowych, struktura i odmiany gatunkowe. Baśnie właściwe, synkretyczne, cykle baśniowe.

- Współcześnie stosowane koncepcje metodologiczne badania baśni (np. folklorystyczne, strukturalne, literackie, psychoanalityczne , feministyczne itd.)

- Najpopularniejsze wątki i motywy baśniowe.

- Opowiadanie i powieść jako elementy strukturalne baśni.

- Baśń w strukturze powieści.

- Przekraczanie baśniowej konwencji.

- Od Tolkiena do Pratchetta (analiza i interpretacja wybranych utworów).

- Baśń w zwierciadle popokultury.

- Groza w baśniach magicznych.

- Gry intertekstualne w baśniach przełomu XX i XXI wieku.

- Anglojęzyczne bestsellerowe cykle powieściowe dla dzieci i młodzieży w przestrzeni medialnej.

- Najważniejsze adaptacje filmowe baśni.

- Przeobrażenia w świecie baśniowej aksjologii.

A. Literatura podstawowa:

Bettelheim B., Cudowne i pożyteczne. O znaczeniach i wartościach baśni, tł. D. Danek, Warszawa 2010.

Kostecka W., Baśń postmodernistyczna: przeobrażenia gatunku, Warszawa 2014.

Kulturowe konteksty baśni, t. 1. Rozigrana córa mitu, red. G. Leszczyński, Poznań 2005, it. 2, W poszukiwaniu straconego królestwa, idem, Poznań 2006.

Ługowska J., Bajka w literaturze dziecięcej, Warszawa 1988.

Propp W., Nie tylko bajka, tł. D. Ulicka, Warszawa 2010.

Propp W., Historyczne korzenie bajki magicznej, tł. J. Chmielewski, Warszawa 2003.

Pustowaruk M., Od Tolkiena do Pratchetta. Potencjał rozwojowy fantasy jako konwencji literackiej, Wrocław 2009.

Rogoż M., Fantastycznie obecne. Anglojęzyczne bestsellerowe cykle powieściowe dla dzieci i młodzieży we współczesnej polskiej przestrzeni medialnej, Kraków 20015.

Slany K., Groza w literaturze dla dzieci. Od Grimmów do Gaimana, Kraków 2016.

Wróblewska V., Przemiany gatunkowe polskiej baśni literackiej XIX i XX wieku, Toruń 2003.

B. Literatura uzupełniająca:

Barwy świata baśni, red. U. Chęcińska, Szczecin 2003.

Baśnie i baśniowość czyli kraina dziecięcego mitu, red. T. Bugajska, Kielce 2000.

Baśń we współczesnej kulturze, t. 1, Niewyczerpana moc baśni: literatura - sztuka - kultura masowa, pod red. K. Ćwiklak, Poznań 2014, t. 2. Królestwo człowiecze: edukacja - psychoanaliza - arteterapaia, red. eadem, Poznań 2015.

Grimm: potęga dwóch braci. Kulturowe konteksty Kinder- und Hauschmerchen, red. w. Kostecka, Warszawa 2013.

Oziewicz M., Magiczny urok Narnii. Poetyka i filozofia "Opowieści z Narnii" C. S. Lewisa, Kraków 2005.

Papuzińska J., zatopione królestwo. O polskiej literaturze fantastycznej XX wieku dla dzieci i młodzieży, Łódź 2008.

Waksmund R., Od literatury dla dzieci do literatury dziecięcej: tematy, gatunki, konteksty, Wrocław 2002.

Wiedza:

- definiuje baśń,

- zna podstawowe odmiany gatunkowe baśni,

- zna najważniejsze motywy i wątki baśniowe,

- zna najważniejsze adaptacje baśni współczesnych.

Umiejętności:

- rozpoznaje odmiany gatunkowe baśni, konwencje literackie,

- porównuje utwór literacki z adaptacją filmową,

- analizuje i interpretuje popularne wątki i motywy baśniowe obecne w tekstach kultury popularnej,

- analizuje i interpretuje współczesne baśnie.

Kompetencje personalne i społeczne:

- wykazuje aktywność czytelniczą,

- uczestniczy w życiu kulturalnym, korzystając z różnych mediów,

- świadomie kształtuje swoje upodobania kulturalne.

Metody: wykład problemowy i konwersatoryjny, dyskusja, prezentacja multimedialna.

Sposób zaliczenia: zaliczenie z oceną.

Forma zaliczenia: obecność i aktywność na zajęciach, prezentacja.

Podstawowe kryteria: 50% obecność na zajęciach, 50% prezentacja.