Wprowadzenie do psychologii i historia myśli psychologicznej
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 2.5-WPRO-H |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Wprowadzenie do psychologii i historia myśli psychologicznej |
Jednostka: | Instytut Psychologii |
Grupy: |
Psychologia, jednolite magisterskie, 5-letnie, stacjonarne |
Punkty ECTS i inne: |
7.00
LUB
6.00
(w zależności od programu)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Skrócony opis: |
Ten kurs ma na celu przygotowanie do pogłębionego studiowania psychologii poprzez realizację kilku celów: C1. Poznanie i zrozumienie historycznych związków psychologii z filozofią i biologią oraz zmian przedmiotu psychologii a także poznanie genezy i rozwoju głównych szkół psychologii współczesnej. C2: Poznanie oraz wykształcenie umiejętności różnicowania podstawowego systemu pojęć psychologicznych z zakresu psychologii procesów poznawczych, emocjonalno-motywacyjnych i osobowości C3: Uwrażliwienie na holistyczne funkcjonowania człowieka (związki procesów psychicznych między sobą i ich społecznych korelatów) |
Pełny opis: |
Treści programowe: A. Problematyka wykładu: 1. Współczesna definicja psychologii. Wiedza psychologiczna: potoczna, przednaukowa, naukowa. Teoria psychologiczna jako organizacja naukowej wiedzy psychologicznej. Elementarna budowa oraz funkcje OUN i AUN. 2. Przedmiot psychologii i metodologia badań psychologicznych w różnych orientacjach psychologicznych. Miejsce psychologii w systemie nauk i jej specyfika jako dziedziny nauki podstawowej i stosowanej. Psychologia a nauki przyrodnicze i humanistyczne. 3. Psychologia jako nauka o świadomości badanej metodą introspekcyjną. Introspekcjonizm w ocenach psychologów współczesnych. 4. Nieświadoma aktywność psychiki jako przedmiot psychoanalizy. Źródła i założenia koncepcji Freuda. Ewolucja poglądów Freuda. Problem naukowego statusu dzieła Freuda i współczesne oceny jego koncepcji. 5. Zachowanie jako wyłączny przedmiot psychologii: źródła i założenia koncepcji behawiorystycznej. Ewolucja behawioryzmu. 6. Założenia psychologii humanistycznej i ewolucyjnej. 7. Orientacja w otoczeniu. Ogólna charakterystyka procesów orientacji w otoczeniu. Spostrzeganie, myślenie, pamięć, uczenie się, uwaga. Pojęcie i rodzaje inteligencji. 8. Ogólne ujęcie procesów emocjonalno- motywacyjnych: Natura i geneza procesów afektywnych. Ogólna charakterystyka procesów ukierunkowujących i podtrzymujących działanie. 9. Genetyczne, sytuacyjne i osobowościowe wyznaczniki zachowania człowieka. 10. Główne psychologiczne podstawy konstruktów osobowość i temperament. B. Problematyka ćwiczeń : 1. Filozoficzne korzenie psychologii i etymologia nazwy. Relacje przedmiotu psychologii do innych nauk i jej specyfika jako dziedziny nauki podstawowej i stosowanej. 2. Psychologia jako nauka. Ewolucja metodologii i miar w psychologii. Problem tożsamości psychologii naukowej. 3. Dziedziny psychologii a szkoły psychologiczne. Alternatywność perspektyw i sposobów wyjaśniania zjawisk psy-chologicznych. 4. Psychologia jako nauka o duszy, okres starożytny i nowożytny. 6 Sposoby rozumienia i badania świadomości. Słabości i zalety introspekcji jako metody. Eksperyment a introspekcja. Waga świadomości w podstawowych orientacjach psychologicznych. Źródła, założenia, naukowy i praktyczny status psychoanalizy. Ewolucja poglądów Freuda. 7. Psychologia analityczna Junga, psychologia indywidualna Adlera, neopsychoanaliza Horney i Fromma. Kontekst społeczny zachowań nieświadomych. 8. Zachowanie jako wyłączny przedmiot psychologii: źródła i założenia koncepcji behawiorystycznej Watsona. Ewolcja behawioryzmu – koncepcje Skinnera, Dollarda i Millera, Tolmana. Współczesny status naukowy behawioryzmu. 9. Psychologia poznawcza, humanistyczna, ewolucyjna. Różne sposoby pojmowania przedmiotu psychologii i sensu jej uprawiania. 10. Podstawowe pojęcia z obszarów orientacji w otoczeniu. Podejścia informacyjne i ekologiczne do procesów spostrzegania. Akceleratory i dystraktory procesów poznawczych. 11. Czego, jak i na jakich poziomach się uczymy. Elementarne i wyższe formy uczenia. Wiedza deklaratywna i opera cyjna. Miary uczenia się. 12. Podstawowe modele i prawa dotyczące procesów pamięci. Czynniki efektywności zapamiętywania, przechowywania i odtwarzania materiału. Miary pamięci. 13. Pojęcie i ogólne fazy rozwoju procesów myślenia. Rodzaje myślenia. Pojęcie uwagi i inteligencji oraz ich miary. 14. Poznawcze i biologiczne źródła emocji. Emocje a afekty i motywacja. Wyrażanie emocji. Związki procesów afetyw nych i poznawczych. 15. Motywacja z perspektywy głównych orientacji psychologicznych. 16. Ogólne ujęcie osobowości z perspektywy różnych orientacji psychologicznych. 17. Historyczne i współczesne rozumienie temperamentu. Temperament i osobowość. |
Literatura: |
A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): A.1. wykorzystywana podczas zajęć: Strelau J.(Red.). (2000). Psychologia, Podręcznik akademicki. T1( R1,R2,R3,R9), T2. GWP Strelau, J. Doliski, D. (2008). Psychologia, Podręcznik akademicki, T2 ( w zakresie podejmowanym na wykładzie), GWP. A.2. studiowana samodzielnie przez studenta: (rozdziały wybrane do poszerzenia wiedzy wg zainteresowań studenta) Zimbardo P. G., (1999). Psychologia i życie Warszawa. PWN. Kalat S. (2007). Biologiczne podstawy psychologii. Wydawnictwo Naukowe PWN. Oatley K., Jenkins J. M., (2005). Zrozumieć emocje. Warszawa. Wydawnictwo Naukowe PWN. Anderson J.R. (1998). Uczenie się i pamięć. Warszawa. Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne. |
Efekty uczenia się: |
Wiedza w wyniku przeprowadzonych zajęć student: • klasyfikuje i opisuje podstawowe kierunki oraz koncepcje psychologiczne człowieka w nawiązaniu do ich założeń filozoficznych i podstaw biologicznych • identyfikuje i definiuje podstawowe pojęcia i prawa z zakresu procesów poznawczych, emocjonalno-motywacyjnych i osobowości scharakteryzować …; • wskazuje związki między procesami spostrzegania, uczenia, pamięci, myślenia , emocji i motywacji z uwzględnieniem regulacyjnej roli osobowości Umiejętności w wyniku przeprowadzonych zajęć student powinien : • zastosować wiedzę do rozróżnia i genezy psychologicznych orientacji: klasycznej, behawioralnej, psychodynamicznej, humanistyczne i psychobiologicznej • rozumie i potrafi wykorzystywać psychologiczne mechanizmy poznanych procesów oraz potrafi za ich pomocą wyjaśnić proste sytuacje życiowe Kompetencje społeczne w wyniku przeprowadzonych zajęć student : • zaczyna interpretować i uzasadniać rzeczywistość społeczną także z perspektywy mechanizmów psychologicznych • ma umiarkowaną świadomość mocnych i słabych stron pracy w grupie • ma wskazówki do pracy nad rozwojem własnym i komunikacją interpersonalną • ma elementarną rozwagę w zakresie planowania zadań • uczy się odpowiedzialności za wkład do pracy grupowej |
Metody i kryteria oceniania: |
ZALICZENIE PRZEDMIOTU (WYKŁADÓW I ĆWICZEŃ) W TERMINIE PRZEWIDZIANYM W PORZĄDKU ORGANIZACYJNYM DANEGO ROKU AKADEMICKIEGO JEST WARUNKIEM KONIECZNYM KONTYNUACJI STUDIÓW WIEDZA Egzamin/kolokwium ( pisemny) • Dyskusja w małych grupach • Ocena indywidualnych wystąpień UMIEJĘTNOŚCI • Egzamin/kolokwium ( testy ) • ocena: wypowiedzi ustnej w trakcie zajęć, • ocena wykonania ćwiczeń indywidualnie oraz/lub grupowo podczas zajęć KOMPETENCJE • Egzamin/kolokwium ( pisemny) • samoocena, ocena przez kolegów i nauczyciela • ocena pracy w grupie • ocena systematyczności pracy |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/2024" (zakończony)
Okres: | 2023-10-01 - 2024-02-29 |
Przejdź do planu
PN WYK
KON
KON
WT KON
ŚR KON
CZ PT |
Typ zajęć: |
Konwersatorium, 30 godzin
Wykład, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Romuald Derbis | |
Prowadzący grup: | Romuald Derbis, Arkadiusz Jasiński, Tomasz Wirga | |
Strona przedmiotu: | https://teams.microsoft.com/l/team/19%3a57c89ccd7a3e4af6868af11f502ccd79%40thread.tacv2/conversations?groupId=333b783b-5738-4b15-b55a-cca35d0f1446&tenantId=8bc347df-2832-4d9d-b10a-fbdbdc7fe2e5 | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin
Konwersatorium - Zaliczenie na ocenę Wykład - Egzamin |
|
Dyscyplina: | psychologia |
|
Literatura uzupełniająca: | Zimbardo P.G.. Johnson R., Mc Cann (2017). Psychologia . Kluczowe koncepcje. Warszawa. PWN Zimbardo P. G., (1999). Psychologia i życie. Warszawa. PWN. Kalat S. (2007). Biologiczne podstawy psychologii. Wydawnictwo Naukowe PWN. Oatley K., Jenkins J. M., (2005). Zrozumieć emocje. Warszawa. Wydawnictwo Naukowe PWN. Anderson J.R. (1998). Uczenie się i pamięć. Warszawa. Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne. Derbis R. (2007). Poczucie jakości życia a zjawiska afektywne. W: S. Kowalik (Red.) Społeczne konteksty jakości życia. Wydawnictwo Uczelniane WSG w Bydgoszczy, 13 – 52 |
|
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
|
Skrócony opis: |
Ten kurs ma na celu przygotowanie do pogłębionego studiowania psychologii poprzez realizację kilku celów: C1. Poznanie i zrozumienie historycznych związków psychologii z filozofią i biologią oraz zmian przedmiotu psychologii a także poznanie genezy i rozwoju głównych szkół psychologii współczesnej. C2: Poznanie oraz wykształcenie umiejętności różnicowania podstawowego systemu pojęć psychologicznych z zakresu psychologii procesów poznawczych, emocjonalno-motywacyjnych i osobowości C3: Uwrażliwienie na holistyczne funkcjonowania człowieka (związki procesów psychicznych między sobą i ich społecznych korelatów) |
|
Pełny opis: |
Treści programowe A. Problematyka wykładu: 1. Współczesna definicja psychologii. Wiedza psychologiczna: potoczna, przednaukowa, naukowa. Teoria psychologiczna jako organizacja naukowej wiedzy psychologicznej. Elementarna budowa oraz funkcje OUN i AUN. 2. Przedmiot psychologii i metodologia badań psychologicznych w różnych orientacjach psychologicznych. Miejsce psychologii w systemie nauk i jej specyfika jako dziedziny nauki podstawowej i stosowanej. Psycholo-gia a nauki przyrodnicze i humanistyczne. 3. Psychologia jak nauka o świadomości badanej metodą introspekcyjną. Introspekcjonizm w ocenach psychologów współczesnych. 4. Nieświadoma aktywność psychiki jako przedmiot psychoanalizy. Źródła i założenia koncepcji Freuda. Ewolucja poglądów Freuda. Problem naukowego statusu dzieła Freuda i współczesne oceny jego koncepcji. 5. Zachowanie jako wyłączny przedmiot psychologii: źródła i założenia koncepcji behawiorystycznej. Ewolucja behawioryzmu. 6. Założenia psychologii humanistycznej i ewolucyjnej. 7. Orientacja w otoczeniu. Ogólna charakterystyka procesów orientacji w otoczeniu. Spostrzeganie, myślenie, pamięć, uczenie się, uwaga. Pojęcie i rodzaje inteligencji. 8. Ogólne ujęcie procesów emocjonalno- motywacyjnych: Natura i geneza procesów afektywnych. Ogólna charakterystyka procesów ukierunkowujących i podtrzymujących działanie. 9. Genetyczne, sytuacyjne i osobowościowe wyznaczniki zachowania człowieka. 10. Główne psychologiczne podstawy konstruktów osobowość i temperament. B. Problematyka ćwiczeń : 1. Filozoficzne korzenie psychologii i etymologia nazwy. Relacje przedmiotu psychologii do innych nauk i jej specyfika jako dziedziny nauki podstawowej i stosowanej. 2. Psychologia jako nauka. Ewolucja metodologii i miar w psychologii. Problem tożsamości psychologii naukowej. 3. Dziedziny psychologii a szkoły psychologiczne. Alternatywność perspektyw i sposobów wyjaśniania zjawisk psy-chologicznych. 4. Psychologia jako nauka o duszy, okres starożytny i nowożytny. 6 Sposoby rozumienia i badania świadomości. Słabości i zalety introspekcji jako metody. Eksperyment a introspekcja. Waga świadomości w podstawowych orientacjach psychologicznych. Źródła, założenia, naukowy i praktyczny status psychoanalizy. Ewolucja poglądów Freuda. 7. Psychologia analityczna Junga, psychologia indywidualna Adlera, neopsychoanaliza Horney i Fromma. Kontekst społeczny zachowań nieświadomych. 8. Zachowanie jako wyłączny przedmiot psychologii: źródła i założenia koncepcji behawiorystycznej Watsona. Ewolcja behawioryzmu – koncepcje Skinnera, Dollarda i Millera, Tolmana. Współczesny status naukowy behawioryzmu. 9. Psychologia poznawcza, humanistyczna, ewolucyjna. Różne sposoby pojmowania przedmiotu psychologii i sensu jej uprawiania. 10. Podstawowe pojęcia z obszarów orientacji w otoczeniu. Podejścia informacyjne i ekologiczne do procesów spostrzegania. Akceleratory i dystraktory procesów poznawczych. 11. Czego, jak i na jakich poziomach się uczymy. Elementarne i wyższe formy uczenia. Wiedza deklaratywna i opera cyjna . Miary uczenia się. 12. Podstawowe modele i prawa dotyczące procesów pamięci. Czynniki efektywności zapamiętywania, przechowywania i odtwarzania materiału. Miary pamięci. 13. Pojęcie i ogólne fazy rozwoju procesów myślenia. Rodzaje myślenia. Pojęcie uwagi i inteligencji oraz ich miary. 14. Poznawcze i biologiczne źródła emocji. Emocje a afekty i motywacja. Wyrażanie emocji. Związki procesów afetyw nych i poznawczych. 15. Motywacja z perspektywy głównych orientacji psychologicznych. 16. Ogólne ujęcie osobowości z perspektywy różnych orientacji psychologicznych. 17. Historyczne i współczesne rozumienie temperamentu. Temperament i osobowość. |
|
Literatura: |
A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu): A.1. wykorzystywana podczas zajęć: Strelau J.(Red.). (2000). Psychologia, Podręcznik akademicki. T1( R1,R2,R3,R9), T2. GWP Strelau, J. Doliski, D. (2008). Psychologia, Podręcznik akademicki, T2 ( w zakresie podejmowanym na wykładzie), GWP. A.2. studiowana samodzielnie przez studenta: (rozdziały wybrane do poszerzenia wiedzy wg zainteresowań studenta) Zimbardo P.G.. Johnson R., Mc Cann (2017). Psychologia . Kluczowe koncepcje. Warszawa. PWN Zimbardo P. G., (1999). Psychologia i życie. Warszawa. PWN. Kalat S. (2007). Biologiczne podstawy psychologii. Wydawnictwo Naukowe PWN. Oatley K., Jenkins J. M., (2005). Zrozumieć emocje. Warszawa. Wydawnictwo Naukowe PWN. Anderson J.R. (1998). Uczenie się i pamięć. Warszawa. Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne. Derbis R. (2007). Poczucie jakości życia a zjawiska afektywne. W: S. Kowalik (Red.) Społeczne konteksty jakości życia. Wydawnictwo Uczelniane WSG w Bydgoszczy, 13 – 52 |
|
Uwagi: |
Zaliczenie przedmiotu w terminie jest warunkiem kontynuacji studiów |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Opolski.