Biologia i genetyka

obowiązkowe

obowiązkowe

Realizowany w sali

Literatura uzupełniająca:

Brown T.A., Genomy. PWN, Warszawa, 2018;

Turner P.C., McLennan A.G., Bates A.D., White M.R.H., Biologia molekularna. Krótkie wykłady. PWN, Warszawa, 2012.

Cele kształcenia:

C1 Wprowadzenie w zagadnienia cytofizjologii;

C2 Wprowadzenie w zagadnienia genetyki lekarskiej i molekularnej;

C3 Wprowadzenie w zagadnienia mikrobiologii/parazytologii lekarskiej.

Wykłady (15 godz.):

W01: Komórka jako podstawowa jednostka strukturalna i funkcjonalna organizmu. Cykl komórkowy, starzenie się i śmierć komórek;

W02: Metoda edycji genomów CRISP-CAS. Gen. Struktura genu. Regulacja ekspresji genu. Genomy. Budowa i funkcje genomu człowieka. Genomika i proteomika. Genetyczny polimorfizm populacji człowieka;

W03: Mutacje. Typy uszkodzeń DNA. Specyficzność działania mutagenów. Uszkodzenia i naprawa DNA. Protoonkogeny, onkogeny, geny supresorowe nowotworów, mutacje genów białek systemów naprawy DNA. Nowotwory dziedziczne. Drogi przekształcania protoonkogenu w onkogen;

W04: Dziedziczenie cech - zależności gen-peptyd, gen-cecha, genotyp-fenotyp. Struktura jądra komórkowego a regulacja ekspresji genów i choroby człowieka. Dziedziczenie mono i wielogenowe oraz wieloczynnikowe. Dziedziczenie autosomalne, sprzężone z płcią, mitochondrialne. Interakcje pomiędzy allelami i pomiędzy genami nieallelicznymi. Przykłady i częstości chorób dziedzicznych. Choroby metaboliczne. Epigenetyka. Genetyka populacji;

W05: Podstawy diagnostyki mikrobiologicznej/parazytologicznej;

W06: Wprowadzenie do mikrobiologii lekarskiej. Podstawy etiopatologii schorzeń infekcyjnych;

W07: Wprowadzenie w zagadnienia protozoologii lekarskiej;

W08: Wprowadzenie w zagadnienia helmintologii lekarskiej.

Ćwiczenia laboratoryjne (45 godz.):

C01: Nauka mikroskopowania, pomiary komórek pod mikroskopem. Różnorodność komórek prokariotycznych i eukariotycznych. Budowa komórki eukariotycznej, cykl komórkowy, starzenie się i śmierć komórek (4 x 3 godz.);

C02: Kod genetyczny, układy gen – białko. Komputerowe analizy struktur DNA i białek (bazy sekwencji nukleotydowych i przeglądarki genów, bazy sekwencji białek, struktura i wizualizacja makromolekuł) (1 x 3 godz.);

C03: Mutageneza, kancerogeneza oraz systemy naprawy DNA (2 x 3 godz.);

C04: Uwarunkowania genetyczne chorób dziedzicznych (2 x 3 godz.);

C05: Podstawy genetyki populacji. Populacyjne różnice częstości alleli w praktyce medycznej (1 x 3 godz.);

C06: Podstawy mikrobiologii i parazytologii lekarskiej) (5 x 3 godz.).

Literatura podstawowa:

Alberts, B., Hopkin, K., Johnson, A, Raff, M., Roberts, K., Walter, P., Podstawy biologii komórki. PWN, 2019;

Bal J. (red.), Genetyka medyczna i molekularna. PWN, Warszawa, 2017;

Błaszkowska J., Ferenc T., Kurnatowski P. (red.), Zarys parazytologii medycznej, Urban & Partner, 2017;

Boroń-Kaczmarska A., Wiercińska-Drapało A. (red.), Choroby zakaźne i pasożytnicze, PZWL, Warszawa, 2017;

Fletcher H.L., Hickey G.I., Winter P.C., Genetyka. Krótkie wykłady. PWN, Warszawa, 2019.

EKW1 - student zna i rozumie zasady funkcjonowania komórki eukariotycznej, w tym jej supramolekularnej organizacji czynnościowej, z uwzględnieniem molekularnych mechanizmów regulacji cyklu komórkowego, proliferacji, różnicowania i transformacji nowotworowej komórek oraz ich starzenia się i śmierci'

EKW2 - zna i rozumie molekularne podłoże przekazu i ekspresji informacji genetycznej;

EKW3 - zna i rozumie problematykę rekombinacji i klonowania DNA oraz metody analizy genomu i transkryptomu człowieka;

EKW4 - zna i rozumie zasady dziedziczenia monogenowego i poligenowego, w tym uwarunkowania genetyczne wybranych chorób dziedzicznych;

EKW5 - zna i rozumie zagadnienia genetycznego zróżnicowania współczesnych populacji ludzkich, w tym analizy różnic w częstości alleli w praktyce medycznej;

EKW6 - zna budowę i biologię drobnoustrojów i pasożytów uczestniczących w etiologii chorób zakaźnych/pasożytniczych; zna i rozumie udział wybranych wirusów, bakterii, grzybów i pasożytów w patogenezie powodowanych schorzeń;

EKW7 - zna i rozumie zasady diagnostyki mikrobiologicznej/parazytologicznej.

Ćwiczenia praktyczne zaliczane są na podstawie poprawnego wykonania wymaganej dokumentacji zadań, w tym rysunków, opisów, wniosków. W cyklu ćwiczeń laboratoryjnych będą przeprowadzone trzy sprawdziany pisemne/kolokwia w zakresie: bloków tematycznych: 1) C01, 2) C02-05, 3) C06. Kolokwia mogą być poprawiane jednorazowo w terminie uzgodnionym z nauczycielem prowadzącym zajęcia.

Ćwiczenia zaliczane są z oceną, kalkulowaną jako średnia arytmetyczna ocen sprawdzianów w zakresie bloków tematycznych.

Przedmiot kończy się egzaminem testowym (test wielokrotnego wyboru WW1, próg zaliczeniowy 60%); egzamin podlega poprawie zgodnie z Regulaminem Studiów. Warunkiem dopuszczenia do testu egzaminacyjnego jest zaliczenie ćwiczeń praktycznych.