Prawne aspekty pracy psychologa

obowiązkowe

Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów psychologii z aspektami prawnymi, z jakimi będą mieli do czynienia wykonując w przyszłości zawód psychologa. Oprócz podstawowych informacji z zakresu prawoznawstwa w czasie zajęć zapoznają się z problematyką wybranych uregulowań kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, kodeksu cywilnego, kodeksu karnego oraz procedur przewidzianych w k.p.c. i k.p.k. Ponadto uzyskują wiedzę na temat zasad związanych z tajemnicą zawodową, roli psychologa w postępowaniu sądowym lub w charakterze biegłego, praw i obowiązków psychologa według ustawy o ochronie zdrowia psychicznego oraz innych wybranych aktach regulujących zadania dla psychologa.

Tematyka zajęć obejmuje następujące zagadnienia:

Podstawowe pojęcia z zakresu prawoznawstwa– pojęcie prawa, źródła prawa, hierarchia źródeł prawa, proces legislacyjny, władza ustawodawcza, wykonawcza, sądownicza, język prawny, język prawniczy, różnica pomiędzy ustawą a rozporządzeniem, instancyjność organów, osoba fizyczna osoba prawna, zdolność prawna, zdolność do czynności prawnych, małoletni, nieletni, młodociany, nasciturus, krótka charakterystyka gałęzi prawa,

Podstawowe zagadnienia z zakresu prawa rodzinnego, ze szczególnym uwzględnieniem problemów prawno rodzinnych w zakresie realizacji władzy rodzicielskiej, ingerencji sądu opiekuńczego w wykonywanie władzy rodzicielskiej, trudności w zakresie realizacji prawa do kontaktów pomiędzy rodzicami a dziećmi, zakaz stosowania kar cielesnych (analiza raportu Rzecznika Praw Dziecka), podstawy dochodzenia roszczeń alimentacyjnych, kierowania dziecka do pieczy zastępczej oraz ustanawiania opieki prawnej nad małoletnim.

Rola psychologa w postępowaniu sądowym

Tajemnica zawodowa psychologa, zwolnienie z tajemnicy, obowiązek zawiadomienia sądu w trybie art. 572 k.p.c. oraz 304 k.p.k., psycholog w roli biegłego sądowego, regulacje kpc i kpk , zadania psychologa w przypadku gdy świadkiem w sądzie jest małoletni, podstawy prawne działania Opiniodawczego Zespołu Specjalistów Sądowych ( dawniej RODK), wzór opinii, wymagania dot. zatrudnienia psychologa w OZSS

Ochrona dóbr osobistych na gruncie prawa cywilnego oraz dochodzenie roszczeń z tym związanych.

Rola psychologa w postępowaniu karnym, omówienie wybranych rodzajów przestępstw, prawne aspekty przeciwdziałania przemocy w rodzinie.

Prawa i obowiązki psychologa w świetle ustawy o ochronie zdrowia psychicznego.

Zadania psychologa na przykładach różnych aktów prawnych

ustawa o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów, rozporządzenie Ministra Zdrowia dotyczące specjalizacji z psychologii klinicznej

Rozporządzenie Ministra Zrowia z dnia 14 lipca 2010 r.w sprawie rodzajów dokumentacji badań i orzeczeń psychologicznych, sposobu jej prowadzenia, przechowywania i udostępniania oraz wzorów stosowanych dokumentów

Ustawa o kierujących pojazdami

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 4 sierpnia 2000r. w sprawie określenia wykazu specjalności lekarskich oraz zawodów niemedycznych uprawniających do prowadzenia leczenia i rehabilitacji osób uzależnionych.

ZARZĄDZENIE Nr 53 KOMENDANTA GŁÓWNEGO POLICJI z dnia 6 października 2014 r. w sprawie metod i form wykonywania niektórych zadań służbowych przez psychologów pełniących służbę lub zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych Policji

Ustawa z 21 maja 1999r. o broni i amunicji

Ustawa z 8 września 2006r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym

Ustawa o działalności leczniczej – dot. czasu pracy psychologa w podmiocie leczniczym

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 8 września 2003 r. w sprawie badań psychiatrycznych i psychologicznych osób ubiegających się lub posiadających pozwolenie na nabywanie oraz przechowywanie materiałów wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego

Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 19 września 2014 r.w sprawie badań lekarskich i psychologicznych kandydatów do objęcia urzędu sędziego

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 8 lipca 2014 r.w sprawie badań psychologicznych osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, kierowców oraz osób wykonujących pracę na stanowisku kierowcy

Ustawa z dnia 28 listopada 2014 r.o ochronie i pomocy dla pokrzywdzonego i świadka

Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi

Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 8 kwietnia 2014 r. w sprawie zajęć rehabilitacyjnych organizowanych w szpitalach psychiatrycznych

Prawo karne – rodzaje przestępstw – głównie przeciw wolności i obyczajności seksualnej, nietykalności cielesnej, przeciwko rodzinie i opiece

Ochrona dóbr osobistych i roszczenia z tym związane

Obowiązek ośrodka adopcyjnego udzielenia wsparcia psychologiczno-pedagogicznego kandydatom na rodziców przysposabiających - ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej

Podstawowe zasady udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole

Zagadnienia podstawowe z zakresu ochrony praw człowieka, pojęcie godności, równości

T.Gardocka, A.Fiutak, D.Jagiełło, Aktualne problemy prawne w psychologii i medycynie, wyd. C.H.Beck, Warszawa 2018

M. Andrzejewski, Prawo rodzinne i opiekuńcze, Wyd. C.H. Beck, Warszawa 2014r.

P. Gałecki, K.Bobińska, K.Eichstaedt, Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego. Komentarz, Wydawnictwo Wolters Kluwer, Warszawa 2016

Przyjazne przesłuchanie dziecka, red. M.Sajkowska, Warszawa 2007

Wiedza:

- student zna podstawowe pojęcia prawne, budowę, hierarchię i dekodowanie norm prawnych

- student ma wiedzę na temat istniejących w systemie prawnym aktów prawnych oraz zawartych w nich regulacjach dotyczących zadań psychologa,

- posiada wiedzę na temat regulacji prawnych z zakresu rozwiązywania problemów prawno-rodzinnych, odpowiedzialności cywilnej oraz karnej, a także z zakresu obowiązywania tajemnicy zawodowej

Umiejętności:

- student potrafi odnaleźć i dokonać wykładni przepisów prawnych

- posługuje się orzecznictwem sądowym, literaturą o charakterze dogmatycznym i bazami danych

- rozwiązuje kazusy , potrafi wybrać i zastosować przepisy do odpowiedniego stanu faktycznego

Kompetencje:

- student ma świadomość swojej wiedzy i umiejętności , rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się i rozwoju zawodowego,

- wyznacza kierunki własnego rozwoju i kształcenia w zakresie ochrony praw człowieka

- student posiada zdolność do prowadzenia dyskursu i do kontroli poprawności rozumowania innych osób w obszarze problematyki poruszanej podczas zajęć

Zaliczenie pisemne na ocenę